Döviz kuru ve parite oynaklığının dış ticaret sektörü üzerindeki etkileri: Türkiye örneği
The effects of exchange rate and parity volatility on foreign trade: The case of Turkey
- Tez No: 423153
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHMİ YAMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Econometrics
- Anahtar Kelimeler: Döviz Kuru Oynaklığı, Parite Oynaklığı, İhracat Hacmi, İthalat Hacmi, ARDL, Exchange Rate Volatility, Parity Volatility, Export Volume, Import Volume, ARDL
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
1970'li yılların başında Bretton Woods sabit döviz kuru sisteminin çökmesinden sonra dünya ekonomilerinde döviz kurları dalgalanmaya bırakılmıştır. Bu dalgalanma sonucunda döviz kurlarında önemli oynaklıklar görülmeye başlanmıştır. Uygulamalı literatürde ülkelerin dış ticaret hacimleri üzerinde döviz kuru oynaklığının etkisini araştıran birçok çalışma mevcuttur. Ancak, yapılan bu çalışmalarda hem döviz kuru hem de parite oynaklıklarının birlikte ele alındığı çalışma sayısı oldukça azdır. Bu tezde önceki çalışmalardan farklı olarak Dolar kuru oynaklığının yanında Euro kuru ve parite (Dolar/Euro) oynaklıklarının da Türkiye'nin ihracat ve ithalat hacimleri üzerindeki etkileri araştırılmıştır. 2001 – 2014 dönemi çeyrek veriler ile Dolar - Euro döviz kurları ve parite oynaklıklarının, Türkiye'nin ihracat ve ithalat hacimleri üzerindeki etkileri ayrı ayrı modellenerek analiz edilmiştir. Çalışmada oynaklık serileri hareketli standart sapmalar yöntemi ile elde edilmiştir. Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif (ARDL) model sınır testi ile ihracat ve ithalat modellerinin eşbütünleşme ilişkisi içerip içermediği araştırılmıştır. ARDL sınır testi neticesinde ihracat modellerinde eşbütünleşme ilişkisi bulunurken; ithalat modellerinde eşbütünleşme ilişkisi bulunamamıştır. ARDL sınır testi sonucunda ihracat modelleri için ARDL yöntemi, ithalat modelleri için ise En Küçük Kareler (EKK) yöntemi tercih edilmiştir. Ekonometrik analizler neticesinde ihracat hacmi üzerinde kısa dönemde döviz kurları ve parite oynaklıklarının bir etkisi tespit edilmezken; uzun dönemde döviz kuru oynaklıklarının negatif yönde bir etkisi olduğu saptanmıştır. İthalat hacminin büyüme oranı üzerinde de Dolar kuru oynaklığının ve parite oynaklığındaki büyüme oranının olumsuz bir etkisi bulunmuş, ancak Euro kuru oynaklığındaki büyüme oranının herhangi bir etkisi bulunamamıştır.
Özet (Çeviri)
After the collapse of Bretton Woods fixed exchange rates system in early 1970's, the exchange rates were set free to fluctuate in the world economies. As a result of this fluctuation, major volatilities were observed in exchange rates. Although there are many studies in empirical literature investigating the effects of exchange rates volatility on foreign trade volume, there are a few studies which focus on both exchange rate volatility and parity volatility. This study, differing from previous studies, investigated the effect of exchange rate volatility in terms of Dollar and Euro and also Dollar/Euro parity volatility on the Turkey's export and import volumes. By using quarterly data covering the period 2001 – 2014, effects of exchange rates volatilities and parity volatility on export and import volume of Turkey were separately investigated. In this study, volatility series were obtained by using the method of moving standard deviations. By employing Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Model boundary test, it was investigated whether export and import models include long-term cointegration. Results of the ARDL boundary test have indicated there is a cointegration relationship in export models, but there is no cointegration relationship in import models. For this reason, while export models have been analyzed with ARDL models, import models have been analyzed with ordinary least square (OLS) method. The econometrics analyses have demonstrated that exchange rates volatiles have negative impact on export volume in long-term, but in short-term there is not any effect of exchange rates and parity volatiles on export volume. Dollar exchange rate volatility and parity volatility's growth rate have negative impact on the growth rate of import volume, but Euro exchange rate volatility's growth rate does not have effect on import volume growth rate.
Benzer Tezler
- Başlıca döviz kuru belirleme yaklaşımları ve seçilmiş yaklaşımların etkinliğinin Türkiye örneğinde test edilmesi
Main exchange rate determination approaches and testing the efficiency of selected approaches in the example of Turkey
MEHMET ÇAĞRI GÖZEN
- Kur rejimlerinin makroekonomik değişkenlerin oynaklığına etkisi: Türkiye örneği
The impact of exchange rate regimes on the volatility of macroeconomic variables: The case of Turkey
AFİFE DUYGU AYHAN
- Assessing trend and cycle components of inflation and employment in Türkiye
Türkiye'deki enflasyonun ve istihdamın trend ve döngüsel terimlerini değerlendirmek
VELİHAN BAŞPINAR
- Euro/dolar paritesindeki değişimin zaman serisi analizi ile incelenmesi
Investigation of the exchangi̇ng euro/dollar parity with the time series analysis
AHMET AKIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MatematikSüleyman Demirel ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CÜNEYT TOYGANÖZÜ
- İşletmelerde döviz futures sözleşmeleri ile kur riski yönetimi: Vob uygulaması
The management of foreign exchange risk with futures agreements in corporations: A derivative market practice
ZAFER AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
İşletmeAdnan Menderes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SEZGİN DEMİR
