Okul müdürlerinin okul içi akış deneyimlerinin incelenmesi
Examining the flow experiences of principals in schools
- Tez No: 423570
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AYPAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin deneyimlerinden yola çıkarak yapmaktan keyif aldıkları ve almadıkları işleri belirleyip akış kuramı çerçevesinde akış deneyimlerini incelemektir. Ayrıca bu araştırma akış kuramının okul müdürlerinin deneyimleri üzerinden değerlendirilmesi nedeniyle, okul müdürlerinin enerjilerini öğrenci ve öğretmenler için daha faydalı olmaları için yönlendirme potansiyeli taşıması açısından önemlidir. Yöntem: Araştırmada, nitel araştırma modellerinden, olgubilim (fenomenoloji) yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2014- 2015 öğretim yılında Gaziantep ili merkez ilçeleri Şehitkamil, Şahinbey ve Oğuzeli'nde ilkokul, ortaokul ve lisede görev yapmakta olan 507 okul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu belirlemek üzere öncelikle amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tercih edilmiştir. Buna yönelik olarak (1) Yalçınkaya'nın (2013) Türkçe'ye uyarladığı Kendini İşe Kaptırma Ölçeği (The work-related flow inventory) uygulanarak en yüksek akış puanı alan 20 okul müdürünün belirlenmesi ve (2) ölçek uygulanan okul müdürleri arasından da en az 4 yıl görev yapmış olanlar seçilmiştir. Veriler betimsel analiz kullanılarak incelenmiştir. İlgili literatür tarandıktan ve belirlenen amaçlar doğrultusunda görüşmeler yapıldıktan sonra elde edilen veriler kodlanmıştır. Öncelikle analizde akış kuramının dokuz boyutu temalar olarak belirlenmiştir. Ardından da kodlanan veriler bu dokuz tema altında gruplandırılarak okul müdürlerinin akış deneyimleri değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmanın bulgular kısmı, akış kuramının boyutları çerçevesinde ele alınmış ve okul müdürlerinin dokuz boyutun (zorluk- beceri uyumu, konsantrasyon, kontrol, öz- bilinç kaybı, eylem farkındalık, geribildirim, net amaçlar, zaman algısındaki değişiklik, ototelik) özelliklerini taşıyıp taşımadıklarına bakılmıştır. Okul müdürlerinin açıklamaları ve verdikleri örnekler, bu boyutları taşıdıklarına işaret etmektedir. Sonuç ve Tartışma: Sonuçlar, okul müdürlerinin iki boyut (konsantrasyon ve ototelik) haricinde diğer boyutların özelliklerini taşıdıkları; ancak bu iki boyutun temelinde keyif olgusunun varlığı ve bu durumun okul müdürlerinde olmayışı onların tam anlamıyla akış boyutlarını yaşamadıklarını göstermiştir. Ayrıca okul müdürlerinin deneyimlerinden onların yapmaktan keyif aldıkları ve almadıkları işler de belirlenmiştir. Okul müdürlerinin genel kanaati, akış yaşamak için tecrübenin gerekli olduğudur. Çünkü tecrübe sahibi müdürler işlerini düzene oturtmuş ve mesleklerinden keyif almaya başlamışlardır. Son olarak ilkokul ve ortaokul müdürlerinin bürokratik işlemlerle uğraşmaları nedeniyle çok zaman harcadıkları ancak yetiştiremedikleri ve bu durumun yapmaktan keyif aldıkları eğitim-öğretim işlerine konsantre olmaları için gereken zamanın gereksiz harcanmasına sebep olduğu sonucuna varılmıştır. Okul müdürlerinin birçok sorunla başettiği düşünüldüğünde ekonomik sorunlar gibi boylarını aşan birtakım sorunların varlığının ortadan kaldırılması; görevinden keyif alan okul müdürlerinden bahsedebilmek için, müdürlerin yetiştirilme ve atanma kriterlerinin yeniden gözden geçirilmesi ve mesleki gelişimlerinin sağlanması akış yaşayabilmeleri açısından önemli görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The purpose of this research is to determine school-based flow experiences of school principals. This research may be considered as significant because it focuses on the experiences of principals within the framework provided by the flow theory. Moreover, it may help school principals to experience flow as they engage in more challenging tasks so that they may make their schools a better place for students, teachers and staff. Method: This study used a phenomenological approach among the qualitative research methods. Five hundred and seven principals working at primary, secondary and high schools in Şehitkamil, Şahinbey and Oğuzeli which are central districts of Gaziantep in 2014/2015 academic year, constituted the population of the study. In order to determine the sample, criterion sampling one of the purposive sampling methods was preferred and the criteria were (1) twenty principals who scored highest means in Work Related Flow Inventory by Yalçınkaya (2013) and (2) these twenty principals should be in office for a minimum of four years. The data were analyzed via descriptive analysis. After reviewing the literature, interview protocols were developed interviews were conducted and in accordance with the purposes of the study. The data were transcribed and coded. Nine factors of flow theory were identified as themes. Then flow experiences of the principals were studied after classifying the data and coded under these nine factors. Results: The results of the study was evaluated using the framework of the flow theory dimensions. And it was inquired whether the principals carry out the characteristics of nine dimensions (challenge- skill balance, concentration on the task, sense of control, loss of self-consciousness, action- awareness, unambiguous feedback, clear goals, time transformation, autotelic experience) or not. The explanations and the examples principals gave indicates that they go through the majority of dimensions identified in the flow theory. Conclusion and Discussion: The findings indicated that principals have some characteristics for all dimensions except two dimensions (concentration on the task and autotelic experience). Because these two dimensions were directly concerned with enjoyment and the principals don't have these two, they don't experience the factors of flow completely. Besides, the works that principals like and don't like to do were identified based on their experiences. Principals think that in order to experience flow, they should have some experience. Because principals indicated that when they have experience they are more likely to do things right and as a result they are more likely to experience flow by enjoying their positions. Finally, it was concluded that because primary and secondary school principals are unable to employ staff due to financial difficulties, they are obliged to do the bureaucratic work. However, handling them properly is time consuming and it takes away time on concentrating on what they really would like to do: teaching and learning. Principals have to deal with many problems. More resources to schools, education and appointment criteria need to be revised. As these conditions are improved, they are likely to experience more flow.
Benzer Tezler
- Decision-making of school principals during COVID-19 pandemic: A qualitative exploration
Okul müdürlerinin COVID-19 pandemisinde karar verme sürecinin incelenmesi: Bir nitel araştırma
SELİN SARIHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE GÖKALP
- Ortaöğretim kurumu müdürlerinin göstermekte oldukları yeterlilikler (öğretmen algılarına göre)
The efficiency of the managers of the high schools by perception of the theachers
ÜMİT EMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN ARSLAN
- Multivariate analysis of school principals' technology leadership competencies, learning school environment and schools' social network structures
Okul müdürlerinin teknoloji liderliği yeterlikleri, okullardaki örgütsel öğrenme ortamı ve örgüt-içi sosyal ağ yapıları arasındaki ilişkinin çok yönlü analizi
KÖKSAL BANOĞLU
Doktora
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Okul müdürlerinin inovasyon yeterlilikleri ile okul kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi
With the innovation competencies of school principals examining the relationship between school culture
MEHMET YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ALPAYDIN
- Okul müdürlerinin ve öğretmenlerin görüşlerine göre etik liderlik: Bir durum çalışması
School principals and teachers opsinions about ethical leadership: A case study
HÜSEYİN GÖKHAN AÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE NEGİŞ IŞIK
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSEL ATEŞ