Üçlü sorumluluk raporlaması: Bist 100 işletmeleri üzerinde bir araştırma
Triple bottom line reporting: A research on bist 100 companies
- Tez No: 429600
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA KARACAER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
ÖZET ŞENDURUR, Utku. Üçlü Sorumluluk Raporlaması: BIST100 İşletmeleri Üzerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, 2016. Her şeyin çok hızlı bir şekilde değişime uğradığı günümüzde, toplumun ve paydaşların istekleri doğrusunda, raporlama sistemi de bir değişim ve gelişim sürecine girmiş bulunmaktadır diyebiliriz. Bu değişim kurumsal sosyal sorumluluk raporlaması ile başlamıştır. John Elkington 1997 yılında kurumsal sosyal sorumluluk raporlamasını ileriye taşımış ve adına Üçlü Sorumluluk Raporlaması demiş ve bu kavram literatüre yeni bir kavram olarak girmiştir. Üçlü sorumluluk raporlamasının üç boyutu vardır. Bunlar raporlamanın ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıdır. Bu çalışmada bu üç boyut, üçlü sorumluluk raporlaması kavramı dahilinde irdelenerek, Borsa İstanbul(BİST) 100 endeksinde işlem gören işletmelerin faaliyet ve varsa sürdürülebilirlik raporlarına bakılıp, üçlü sorumluluk raporlaması puanları belirlenmiş, daha sonra çoklu regresyon analizi yardımıyla üçlü sorumluluk raporlaması puanları ile belirlenen değişkenler arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Ayrıca t-testi ve ANOVA gibi yöntemlerle de, belirlenen değişkenlerin grupları ve ek olarak da işletmelerin ana faaliyet konularına göre bölümlenmiş grupları arası anlamlı bir fark olup olmadığına bakılmıştır. Çalışmada üçlü sorumluluk raporlaması puanları ile ilişkisi olması beklenen 10 tane bağımsız değişken kullanılmıştır. Bunlar, sektör, büyüklük, ülke menşei, sahiplik yapısı, denetçi tipi, işletme tipi, kaldıraç oranı, likidite, karlılık ve yaştır. Çalışmada kullanılan veriler işletmelerin faaliyet raporlarından, sürdürülebilirlik raporlarından, web sitelerinden ve finansal tablolarından toplanmıştır. BIST100 endeksine dahil işletmelerden beşinin faaliyet raporlarına çeşitli nedenlerden dolayı ulaşılamadığından çalışmada 95 işletme analiz edilerek üçlü sorumluluk raporlaması puanları hesaplanmıştır. Üçlü sorumluluk raporlaması puanları, Birleşmiş Milletler Çevre Programı Sürdürülebilirlik Kriterleri raporunda yer alan puanlama sistemi esas alınarak belirlenmiştir. Çalışmada üçlü sorumluluk raporlaması puanları ekonomik, sosyal ve çevresel olarak üç farklı boyutta hesaplanmıştır. Veriler analiz edilirken bu üç boyut hem ayrı olarak, hem de bu puanların toplamı alınarak analiz edilmiştir. Çalışmada regresyon analizine göre ortaya çıkan sonuçlarda bağımlı değişkenler olan üçlü sorumluluk raporlaması puanları ile sektör, sahiplik yapısı ve işletme tipi arasında anlamlı bir ilişki bulunamazken, büyüklüğün orta düzeyde pozitif, ülke menşeinin düşük düzeyde pozitif, denetçi tipinin kısmen orta düzeyde pozitif, yaşın orta düzeyde pozitif, likiditenin düşük düzeyde negatif, kaldıraç oranının orta düzeyde pozitif ve karlılığın orta düzeyde pozitif bir ilişkisi olduğu saptanmıştır. Çalışmada veriler normal dağılmadığı gözlemlenmiş ve kukla değişkenler ile bağımlı değişkenler arasında anlamlı bir fark olup olmadığını bulmak için t-testinin parametrik bir test olmayan karşılığı olan Mann Whitney U testi yapılmıştır. Uluslararası ve ulusal işletmeler (ülke menşei) ile 4 büyük denetçi tarafından denetlenen ve denetlenmeyen işletmeler (denetçi tipi) arasında anlamlı bir fark bulunurken; yüksek ve düşük profilli işletmeler (sektör), aile işletmeleri ve aile işletmeleri olmayan işletmeler (işletme tipi) ile kamu ve özel sektör işletmeleri (sahiplik yapısı) arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Çalışmadan ortaya çıkan bir diğer sonuç ise, ana faaliyet alanı grupları arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark olmadığıdır. Anahtar Sözcükler Üçlü Sorumluluk Raporlaması, BIST100, Faaliyet Raporları, Regresyon, ANOVA, T-testi
Özet (Çeviri)
ABSTRACT ŞENDURUR, Utku. Triple Bottom Lİne Reporting: A Research on BIST100 Companies, Ph.D. Dissertation, 2016. Nowadays, while everything is in a rapid change process, with the requests of stakeholders and society, we can say that reporting system also enters the process of changing. This process has began with corporate social responsibility reporting. In 1997, John Elkington moved corporate social responsibility reporting forward and entitled it Triple Bottom Line Reporting and this notion entered into the literature as e new notion. Triple bottom line has got three dimensions. These are economical, social and environmental dimensions of reporting. In this study, these three dimensions are analyzed inside of Triple bottom line reporting notion with examining the firms annual reports which are participating in BIST100 index, their triple bottom line reporting scores are calculated and analyzed the relationship with triple bottom line reporting scores and determinated variables with the help of regression analysis. Besides, it is examined that if there is a significant difference between the groups of determinated variables and also the group of core business of the firms with statistical methods as ANOVA and t-test. In this study, 10 independent variables is used which are expected to be in relation with triple bottom line reporting scores. These are sector, size, country of origin, ownership structure, auditor type, business type, leverage ratio, liquidity, profitability and age. Datas used in study are collected from firms annual reports, web sites and financial statements. Because of not reaching the annual reports of five firms for different reasons, 95 firms are analyzed and calculated their triple bottom line reporting scores. Triple bottom line reporting scores are calculated based on the scoring system which appears in United Nations Environmet Programme Sustainability Report. In this study, triple bottom line reporting scores are calculated in three dimensions of reporting which are economical, social and environmental. While datas were analysing, this three dimensions were analyzed seperated and also their sums were analyzed too. Studies regressions results shows that there is no significant relation between dependent variables which are triple bottom line reporting scores and sector, ownership structure and business type, but study finds medium and positive relation with size, weak and positive relation with country of origin, medium and positive relation with auditor type, medium and positive relation with age, weak and negative relation with liquidity, medium and positive relation with leverage ratio and medium and positive relation with profitability. In this study it has been observed that, datas are not distribute normally and as a consequence, Mann Whitney U test which is a non parametric test and opposite of T-test is applied to identify if there is a significant differences between dummy variables groups and dependent variables. According the results, there is a significant differences between international and national firms (country of origin) and between the groups of auditor type, but there is no significant differences between high and low profiled (sector) firms, family and non-family firms (business type) and goverment sector and private sector (ownership structure). Another result of the study is adduced that; there is no significant differences in the groups of core business of the firms. Key Words Triple Bottom Line Reporting, BIST100, Annual Reports, Regression, ANOVA, T-test
Benzer Tezler
- Endeks oluşturulması vasıtasıyla işletmelerin üçlü sorumluluk açıklamaları ve kazanç yönetimi ilişkisi: BİST'te bir uygulama
The examination of the relationship between triple bottom line disclosures and earnings management via the creation of an index: An application on Borsa İstanbul
ELİF ENSARİ ALPAY
- Entegre raporlama: Bankacılık ve çimento sektörleri üzerine bir araştırma
Integrated reporting: A research on banking and cement sectors
BURÇAK KIZILTAN
- Sürdürülebilir insan kaynakları yönetiminin uygulanırlığı: Türkiye örneği
Applicability of the sustainable human resources management: The case of Turkey
KUBİLAYHAN GÖÇ
Doktora
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA KÜSKÜ AKDOĞAN
- Türkiye'nin ilk 200 imalat firmasının periyodik olarak yayınlanan kurumsal sosyal sorumluluk raporlarının içerik analizi
The content analysis of the corporate social responsibility reports that published periodically of the first 200 manufacturing company's of the Turkey
BUKET AYDİLEK
- Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon
Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm
HAMAN ADAMA MOHAMADOU
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ