Erken Cumhuriyet Türkiye'sinde evlilik ve aile
Marriage and family during the early Republic of Turkey
- Tez No: 432548
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMET AKÇA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Nüfus, sağlık, öjeni, bekarlık, evlilik, aile, kadın, çocuk, biyopolitika, Population, health, eugenics, celibacy, marriage, family, woman, child, biopolitics
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Cumhuriyet kurulduğunda devlet ve dönemin elitleri niceliksel ve niteliksel açıdan yıpranmış bir nüfusla karşılaştı. Nüfus, devletin bekası ve prestijinin yanı sıra özellikle ülkenin ekonomik kalkınması ve savunma açısından önemli bir faktördü. Bu nedenle devlet ve elitler yoğun ve sağlıklı nüfus yaratma gayretine girdi. Bu çerçevede bu tez 1923-1950 yılları arasında, erken Cumhuriyet Türkiyesi'nde evlilik pratiğinin ve ailenin dönemin nüfus meselesi bağlamında biyopolitik bir durum olarak nasıl düzenlenmeye çalışıldığını analiz ediyor. Bu amaç doğrultusunda, ilk olarak Foucault'nun biyopolitika kavramına değinildi. Ardından nüfus meselesini şekillendiren söylemlere, nüfusun durumuna, sağlıklı bir toplumun inşa pratiklerine ve öjeninin nüfus meselesini nasıl biçimlendirildiğine yer verildi. Böylelikle bu bölümde anlatılanların bir sonraki bölümde anlatılanlara temel oluşturması hedeflendi. Sonraki bölümde ise evlilik pratiğinin ve ailenin yoğun ve sağlıklı nüfus yaratılması bağlamında düzenlenişi ele alındı. Erken Cumhuriyet döneminde bir taraftan pronatalist nüfus politikası benimsendi; diğer taraftan dönemin sağlık anlayışı ve öjenik kaygıların yönlendiriciliği ile yoğun ve sağlıklı nüfus inşa edilmeye çalışıldı. İdeallerdeki nüfusu yaratmak için hayata geçirilen uygulamalar ve söylemler aynı zamanda evlilik pratiğinin ve ailenin de düzenlenmesini beraberinde getirdi. Bu çerçevede bekarlık sorunsallaştırılırken evlenmesi arzulananlar ile arzulanmayanları belirleyen sınırlar çizildi. Ayrıca çok çocuklu ailelerin inşası hedeflendi. Devlet ve dönem elitleri ailenin özellikle iki üyesine odaklandı. Bu aktörler nüfus meselesindeki önemi nedeniyle anneler ve çocuklardı. Bu çerçevede kadının bedenine ve doğurganlığı hedef alındı. Geleceğin vatandaşları olarak görülen çocukların sağlıklı olmaları amaçlandı. Bu hedefle söylemler üretildi ve uygulamalar hayata geçirildi. Yaşama ait süreçlere odaklanan tüm bu uygulamalar ve söylemler biyopolitikanın da bir tezahürüydü.
Özet (Çeviri)
When the Republic of Turkey was established, government and elites of that period faced with a population who were worn off both qualitatively and quantitatively. Population was a significant factor in terms of survival of the state and prestige of state, and especially of economical development of the country and of protection. That is why, government and elites tried to create a population that could be identified as intense and healthy. From this perspective, this thesis analyses how marriage practice and family during the early Republic of Turkey (between 1923 and 1950) was organized in terms of that period's population issue as a bio-political situation. In line with this objective, firstly Foucault's bio-politics concept was mentioned. Discourses that shaped the population issue during that period, state of population, practices of the construction of a healthy society and how eugenics shaped the population issue were identified. In the next chapter, arrangement of marriage practice and family for the purpose of creating intense and healthy population, was addressed. During early Republic of Turkey, on the one hand pronatalist population politics was adopted; on the other hand, it was tried to construct an intense and healthy population with the guidance of that period's understanding of health and eugenics concerns. Discourses and practices implemented in order to create the ideal population led to the organization of marriage practice and of family. While the celibacy was problematized; the lines between those who were desired for marriage and those were not desired for marriage were drawn. Construction of the families that have many children was aimed. The government and elites of that period focused on the two members of the family. Woman's body and fertility were targeted. Children who were seen as the citizens of the future, were aimed to be healthy. All these practices and discourses that focused on the life processes were a manifestation of the biopolitics.
Benzer Tezler
- Asker, kumandan, devlet adamı ve siyasetçi İsmet İnönü
Başlık çevirisi yok
AYKUT ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL CİHAN
- Jewish youth in Istanbul: Habitus, generation & everyday life
İstanbul'da Yahudi gençliği: Habitus, kuşak ve gündelik hayat
MUSTAFA ALKIM BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
AntropolojiYeditepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN DEMET LÜKÜSLÜ
- 1980 sonrasında Türkiye'de yaşanan ideolojik ve kültürel dönüşümlerin Türk sinemasına yansımaları
The Reflections of ideological and cultural changing on Turkish cinema after 80's Turkey
HİLMİ MAKTAV
Doktora
Türkçe
1998
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUTLU PARKAN
- Appropriation and reception of classical antiquity in early republican Turkey: A case in mediterranean modernism
Erken cumhuriyet Türkiye'sinde klasik (greko-romen) antik çağın benimsenmesi ve alımlanması: Akdeniz modernizmi için bir örnek
ENVER ALİ AKOVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Karşılaştırmalı EdebiyatKoç ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYLAN CEYHUN ARSLAN
ÖĞR. GÖR. CHARALAMPOS THEODORELIS RIGAS
- Building the 'modern' environment in early republican Turkey: Sümerbank Kayseri and Nazilli factory settlements
Erken Cumhuriyet Türkiyesi'nde 'modern' çevrenin inşası: Sümerbank Kayseri ve Nazilli fabrika yerleşimleri
BURAK PERİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELVAN ALTAN ERGUT