Hemşirenin yürüttüğü eğitim ve İzlem programının çocukların güneşten korunma davranışlarına etkisi
The effect of nurse health education and follow-up programme on sun protection behaviors of children
- Tez No: 433178
- Danışmanlar: PROF. DR. AYLA BAYIK TEMEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Giriş: Yaşam boyu güneşe maruziyetin yaklaşık %25'i 18 yaş öncesinde oluşmaktadır. Çocukluk döneminde maruz kalınan ultraviyole radyasyon dozu ile erişkinlik döneminde ortaya çıkan deri kanserleri arasındaki anlamlı ilişki, bu dönemde uygulanacak güneşten korunma davranışlarının önemine dikkat çekmektedir. Koruyucu sağlık davranışlarını kazandırmada, okul çağı çocuklar kolay ulaşılabilir bir konumdadır. Araştırmada amaç, hemşirenin yürüttüğü eğitim ve izlem programının çocukların güneşten korunma davranışlarına etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü prospektif deneysel izlem araştırması, Şubat-Ekim 2014'te gerçekleştirildi. Araştırma, İzmir ili Karşıyaka ilçesindeki 25 okuldan amaca uygun olasılıksız örnekleme yöntemi ile seçilen orta ekonomik düzeydeki ailelerin çocuklarının öğrenim gördüğü iki okulda yürütüldü. Araştırma öncesinde Fitzpatrick sınıflaması ile 260 çocuğa risk değerlendirmesi yapıldı. Riskli bulunan 144 çocuktan ebeveyni ve kendisine ait yazılı izni olanlar; yaş, cinsiyet ve deri fototipine göre randomize edildi. Randomizasyonda; tabakalama ve bloklama kullanılarak, deney (n:40) ve kontrol (n:40) grubuna atama yapıldı. Araştırmada %5 hata ve %80 güvenle etki büyüklüğü 0.73 olarak belirlendi. Teoriler üstü modele dayandırılan çalışmada; veriler tanıtıcı veri formu, güneşten korunma değişim aşamaları, güneşten korunma davranış ölçeği, çocuk ve ebeveyn güneşten korunma değişim aşaması formları, karar dengesi ölçeği, güneşten korunma öz yeterlilik ölçeği ile yüz yüze görüşülerek toplandı. Ölçeklerin, Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Aygün ve Ergün (2013) tarafından yürütülmüştür. Deney grubuna, güneşten korunma davranışları konusunda altı oturumda eğitim verildi. Eğitim sonrası (15.gün,1.ay,2.ay) hatırlatma eğitimleri düzenlendi. Programın başlangıcında ve sonunda çocukların güneşten korunma davranışları, karar dengesi ve öz yeterlilikleri değerlendirildi. Veriler bağımsız iki örnek t testi ve tek yönlü varyans analizi, Wilcoxon işaretli sıralar testi, Mann Whitney U testi ve ki-kare analizleri ile değerlendirildi. Çocuklar ve velilerinden, okul yönetimlerinden, yerel etik kuruldan ve ölçeklerin sahibinden yazılı onamlar alındı. Bulgular: Çocukların %50'si kız olup, yaş ortalaması 8.27±0.44 idi. Deri fototipleri açısından çocukların %22.5'i tip I, %41.2'si tip II, %36.3'sı tip III olarak değerlendirildi. Deney grubunun, güneşten korunma davranış ölçeği puan ortalaması araştırma öncesi 19.25±5.44 iken, araştırma sonrası dönemde anlamlı düzeyde yükseldi (33.05±4.23, p0.05). Hem deney hem kontrol grubun ön izlemi ile son izlemi arasında güneşten korunma davranışları değişim aşamaları açısından saptanan farklar -güneş koruyucu ürün kullanımı (χ2=68.83, p
Özet (Çeviri)
Background: Approximately 25% of lifelong sun exposure is formed prior to the age of 18. A significant correlation between exposure to ultraviolet radiation in childhood and skin cancer in adulthood draws attention to the importance of sun protection behaviors to be applied in this period. School-age children are easily reachable to promote preventive health behaviors. The aim of the study is to determine the effect of nurse health education and follow up programme on sun protection behaviors of children. Methods: The study as a randomized controlled group trial was implemented in February- October 2014. Purposive non probability sampling was used to select 25 schools in Izmir Karşıyaka district and research was conducted in two schools where attending the children coming from medium families. Risk assessment for skin cancer was performed by Fitzpatrick classification with 260 children before the study. Out of these children, 144 were found to be risky and were randomized to intervention (n = 40) and control (n = 40) groups according to their age, gender, and skin type. In the survey, effect size was identified as 0.73 by a 5% error and 80% confidence. After obtaining the parents' and the children's written consents, data were collected through face-to-face interviews using with, the instruments (stages of change, the decisional balance scale, child and parental sun protection behavior form, self-efficacy form) on sun protection based on the transtheoretical model. Turkish validity and reliability study of the scale was conducted by Aygün and Ergün (2013). Intervention group were trained about sun protection behaviors in six sessions. Each session lasted 45 minutes. Refresher training was organized on the 15th day, on 1st month 2nd month after first session. At the beginning and at the end of the program, decisional balance and self-efficacy of children was evaluated. Data were analyzed by frequencies, regression, Wilcoxon signed-rank test, paired samples t-test, independent samples t-test, Mann-Whitney U test, Friedman's test and Chi-square test. Written consent was taken from children and their parents, schools and from the local ethics committee. Results: 50% of children were girl and the mean age was 8.27±0.44. Skin types were; 22.5% type I, 41.2% type II, 36.3% type III. While pretest mean score of sun protection behavior scale of intervention group was 19.25±5.44, after the research it increased significantly (33.05±4.23, p0.05) in the control group. In both intervention and the control group, the differences of stages of change of sun protection behaviors between the pre and posttest was found statistically very significant respectively –sunscreen (χ2=68.83, p
Benzer Tezler
- Hemşirenin yürüttüğü sekonder korunma programının miyokard infarktüsü geçiren hastaların risk faktörleri ve yaşam tarzına etkisi
The effect of nurse managed secondary prevention program on the risk factors and lifestyle of patients who had myocard infarction
ZÖHRE IRMAK
Doktora
Türkçe
2004
HemşirelikHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN AKDEMİR
DOÇ. DR. HATİCE FESCİ
- Hemşirenin yürüttüğü göz sağlığı geliştirme programının ilkokul öğrencilerinin göz sağlığını koruma davranışlarına etkisi
The effect of a visual health promotion program conducted by nurse on protecting visual health behaviours of elementary school students
NÜKHET KIRAĞ
- Gestasyonel diyabetli kadınlara modele dayalı verilen progresif kas gevşetme eğitiminin kaygı ve kan şekeri düzeylerine etkisi
The effect of model-based progressive muscle relaxation training on anxiety and blood sugar levels to women with gestational diabetes
NİLÜFER TOK YANIK
Doktora
Türkçe
2021
HemşirelikEge ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL ERTEM
DOÇ. DR. İLKAY BOZ
- İstanbul ilindeki diyabet hemşirelerinin profilinin belirlenmesi
Determining the profile of diabetes nurses in İstanbul
ELİF PAKLACI
- Huzurevinde çalışan bakım personelinin yaşlılara karşı tutum ve ayrımcılık düzeyleri ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi
Determining the factors regarding the relationship between the attitudes and level of ageism of nursing home personnel against the elderly
GÜLFİDAN BAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikNecmettin Erbakan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK CİNGİL