Nurmuhammet Andalıp'ın Baba Ruşen, Zeynel Arap ve Kıssa-yı Firgun halk hikayelerinin incelenmesi
Analysis of Nurmuhammet's Baba Ruşen, Zeynel Arap ve Kıssa-yı Firgun folk stories
- Tez No: 436689
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADEM ÖGER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: halk hikâyeleri, yazarlar, gelenek, motifler, epizotlar, folk stories, writers, tradition, motifs, episode
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 517
Özet
Genel anlamda kapsayıcı bir başlık olarak“Türk Edebiyatı”nı edebiyat disiplini alt başlıklarını da hesaba katarak incelemek, birçok şeyi dışarıda bırakmaya sebep olacaktır. Zira tarihi veya coğrafi kapsamı düşünüldüğünde bu kadar geniş bir uzamda ve böyle büyük bir kronolojide çok büyük bir kültür yaratımı önümüze çıkacaktır. Hiçbir detayın atlanmadan ve olması gerektiği gibi incelenmesi ancak tarihi veya coğrafi bölümlemelerle ve kendisini benzerlerinden ayıran spesifik özellikleriyle daha küçük“Türk Edebiyatları”nın araştırılmasıyla mümkündür. Dolayısıyla her bir Türk sahası kendisine mahsus kültür kodlarıyla oluşturduğu yaratı geleneği ile diğerlerinden genelde benzerlik gösterse de özelde ayrıdır. Bu haliyle de ayrıca incelenmesi ve araştırılması gerekir. Özbek, Kırgız, Kazak, Türkmen, Azerbaycan, İran, Kıbrıs veya Anadolu'da ortak bir“Türk Edebiyatı”oluşurken bu sayılan her saha diğer sahalardan farklı olarak kendisine ait özellikleri, kültür kodlarını o sahanın eserlerine ve o eserleri vücuda getiren sanatkârlarına yüklemiştir. Bu amaçla çalışma konuları seçilirken genelden daha özele doğru araştırma ve incelemeler aynı zamanda bütün“Türk Edebiyatı”için büyük önem arz etmektedir. Bu büyük geleneğin bir parçası olan Türkmen edebiyatı, Türk kültürü ve edebiyatı içerisinde gerek sözlü gerekse yazılı ürünleriyle önemli bir yere sahiptir. Türkmen halk hikâyeciliğinin ve hikâyelerinin Türkiye'de az tanınan bir gelenek olması ve Türkmenlerin çok mühim şairlerinden Nurmuhammet Andalıp'ın Türkiye'de fazla bilinmemesi bu çalışmanın hazırlanmasına zemin oluşturmuştur. Bu bağlamda da“Nurmuhammet Andalıp'ın Baba Ruşen, Zeynel Arap, Kıssa-yı Fırgun isimli halk hikâyelerinin incelenmesi”adlı çalışma konu olarak seçilmiştir. Çalışmada Nurmuhammet Andalıp'ın Hayatı, Edebî Kişiliği ve Eserleri, Türkmen Destancılık Geleneği ve Andalıp'ın Hikâyeleri, Andalıp'ın Eserleri Üzerine Türkiye'de Yapılan Çalışmalar kısaca tanıtılıp ve değerlendirildikten sonra Baba Ruşen, Zeynel Arap ve Kıssa-yı Fırgun Hikâyelerinin epizot yapısı ortaya çıkarılmış, bu epizotlara bağlı motifler Stith Thomopson'un“The Motif Index of Folk Literature”(Halk Edebiyatının Motif İndeksi) adlı çalışması temel alınarak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In general, analyzing“Turkish Literature”as an inclusive heading when sub-headings of the literary discipline would lead to the exclusion of many details, since a very comprehensive cultural heritage would be revealed, given the scale of the history and geography of this broad space and long chronology. An elaborate study, without overlooking any details, can only be possible by analyzing smaller-scaled“Turkish Literatures”based on historical or geographical classifications and that have their own distinctive qualities. Therefore, even though each location occupied by Turks resembles each other and creates a common tradition through similar, specific cultural codes; in reality, each location is different from each other. Thus, each location has to be separately analyzed and studied. Especially, the Uzbek, Kirghiz, Kazakh, Turkmen, Azerbaijani, Iranian, Cypriot and Anatolian; all together create the common heading, the“Turkish literature,”yet, all such locations have their own unique properties and cultural codes, which sprung to life in their respective local works and that were reflected by the craftsmen and artists who gave life to these works. As a result, it is crucial for researches and studies to assume a deductive approach, especially at the stage of research topic selection, for the whole“Turkish Literature.”The Turkmen literature, which is a part of this tradition, has a crucial place in both oral and written Turkish culture and literature. The fact that Turkmen folktales, storytelling, and Nurmuhammet Andalıp, one of the most recognized and important poets of the Turkmens are not widely known and recognized in Turkey, established the basis for this study. In this respect, the“Study of folk stories, 'Baba Ruşen,' 'Zeynel Arap,' and 'Kıssa-yı Fırgun' by Nurmuhammet Andalıp'”has been selected as the research topic for this study. In this study, the life of Nurmuhammet Andalıp, his literary identity and his works, the Turkmen storytelling tradition and stories of Andalıp, and studies on Andalıp's works that were conducted in Turkey will be shortly introduced and examined, then the episode structure of Baba Ruşen, Zeynel Arap, Kıssa-yı Fırgun will be introduced and analyzed on the basis of Stith Thomopson's“The Motif Index of Folk Literature.”
Benzer Tezler
- Nurmuhammet Andalıp'ın Zeynelarap Destanı(Metin-çeviri-index)
Nurmuhammet Andalip'in Zeynelarap Destani(Metin-çeviri-index)
AYGUL ARAZBAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY KARAAĞAÇ
- Nurmuhammet Andalıp'ın 'Nesimi' adlı eseri (Giriş-dil özellikleri-metin-sözlük)
Nurmuhammet Andalıp's poetry book esimi' (Introduction-linguistic features-text-dictionary)
AYDIN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Nurmuhammet Andalip'in 'Leyla ile Mecnun' destanında aşk
Love in Nurmuhammet Andalip's epic 'Mecnun and Leyla'
NAZLI CAN CANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYATİ YILMAZ
- Oğuz-namecilik geleneği ve Andalıp Oğuz-namesi
Oguz-name tradition and Andalıp's Oguz-name
MUSTAFA AÇA
- Türkmence 'Yusup-Züheyla' hikâyesi- transkripsiyonlu metin-çeviri-dil özellikleri
Turkmen's 'Yusup-Züheyla' story- transcriptional text-translation-language features
YUNUS YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN TABAKLAR