Geri Dön

İbn Kuteybe'nin mezhep anlayışı ve diğer mezheplere bakışı

Ibn qutayba's understanding of sect and his approach to the other sects

PDF İndir

  1. Tez No: 437308
  2. Yazar: MİNE DEMİRBİLEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ONAT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Hicri üçüncü asır, dini, siyasi ve toplumsal değişimlerin yaşandığı bir dönem olmuştur. Yaşanan ilmi ve siyasi gelişmeler dönemin din anlayışını da etkilemiş ve Ashabu'l-Hadis halk nezdinde geniş kabul görmüştür. Bu doğrultuda Mu'tezili ya da Mürcii kimseler merkezde yoğunluklarını kaybetmişlerdir. Bu durumla bağlantılı olarak, Ashabu'l-Hadis içerisinde Kur'an'ın telaffuzu konusunda görüş ayrılıkları yeni bir tartışmaya da zemin hazırlamıştır. Kur'an'ın mahiyeti tartışmalarına katılan isimlerden biri de İbn Kuteybe'dir. Bu sebeple bu çalışmada onun görüşleri, yakınlık kurduğu isimler ve tenkit ettiği gruplar üzerinden üçüncü asrın dinî durumu anlaşılmaya çalışılmıştır. Kendisini Ashabu'l-Hadis içerisinde konumlandıran İbn Kuteybe, diğer gruplara karşı bu zümreyi savunmuş ve bu yönde eserler vermiştir. Bunun yanında üçüncü asır ortalarında grup içerisinde yaşanan bölünmeleri fark etmiş ve“Kur'an'ın telaffuzu mahluktur.”diyerek tarafını belirlemiştir. Bu görüşleri ile İbn Kuteybe dönemin Ashabu'l-Hadis'i içerisinde muhalif kesime dahil olmuştur. Pek çok konuda eser veren İbn Kuteybe, mezhepler konusuyla da ilgilenmiştir Buradan hareketle onun Şia, Hariciyye, Cehmiyye, Mürcie ve Kaderiyye gibi fırkaları nasıl tanımladığı ve kimleri bu mezheplere dahil ettiği sorularına cevap aranmıştır. Onun mezheplere bakışında reddiyeci ve savunmacı bir üslup benimsediği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Third century after hijrah has been a period of significant religious, political and social changes. Scholarly and political developments have affected the religious understanding of the period and Ashabu'l-Hadith became a widely accepted notion/group in the eyes of community. Accordingly, Mutazilite or Murji'ite people lost their influence in the center. In connection with this situation, disagreements about pronunciation of Quran within Ashabu'l-Hadith made way for a new discussion. İbnQutayba was one of the scholars who participated in the discussions about the nature of Qur'an. Therefore, in the present study religious conjunction of third century tried to be understood on the basis of his opinions, people who he developed intimacy with and groups that he criticized. İbn Qutayba who positioned himself within Ashabu'l-Hadith, has defended this community against other groups and he has also supported it with his works. Besides, in the middle of third century he has noticed the divisions experienced in the group and he took his position by saying“The pronunciation of Quran is created”. Associated with afore mentioned opinions of him, İbn Qutayba included in the opponent part of Ashabu'l-Hadith. İbn Qutayba who wrote books in many subjects, was also interested in the sects in third century. With reference to this, the present study seeks answers for questions of how İbn Qutayba defined sects like Shia, Kharijiya, Jahmiyyah, Murji'ah and Qadariyah and whom he included in these sects. We can see that in his approach to sects he adopted a rejectionist and defensive style.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    587274

    İbn Kuteybe'nin (276/889) el-Maârif'inde yer alan Şîa listesindeki isimlerin Şîa'ya nispet edilmeleri açısından incelenmesi

    The analyses of the figures of the Shiah list (276/889) in Ibn Qutayba's el-Maârif in consideration with their relation with Shiah

    HALİME ALICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF BENLİ

  2. Tez No

    695543

    İbn Kuteybe'nin 'Te'vîlu Müşkili'l-Kur'ân' adlı eserinin Kur'ân ilimleri açısından değeri

    The value of Ibn Qutaybah's work entitled 'Ta'wil Mushkil Al-Quran' in terms of the Quranic sciences

    GÜLCAN SEVİM KAYI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ

  3. Tez No

    454742

    İbn Kuteybe'nin Te'vîlu Muşkili'l-Kur'an'ının Arap dili açısından tahlili

    The analysis of İbn Qutaiba's Te'vîlu Muşki̇li̇'l-Kur'an in terms of Arabic language

    İZETTİN BİÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMET VEHBİ DERELİ

  4. Tez No

    427404

    İbn Kuteybe'nin Uyûnü'l-Ahbâr'ındaki hadislerin tahric ve tenkîdi

    The criticism of hadiths in İbn Kutayba's Uyûnü'l-Ahbâr

    TUĞÇE GÜNAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AKİF KÖTEN

  5. Tez No

    62491

    İbn Kuteybe'nin tarihçiliği

    Historianship of Ibn Kutaybah

    HÜSNÜ ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    DinAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM SARIÇAM

Geri Dön