Geri Dön

Türkiye metal sektöründe fabrika rejimi mücadeleleri: 1960-1980 dönemi Arçelik örneği

Struggles on the factory regime in the metal sector in Turkey: Arçelik case in the 1960-1980 era

  1. Tez No: 437363
  2. Yazar: ONUR CAN TAŞTAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. METİN ÖZUĞURLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 250

Özet

Bu çalışmada Türkiye sendikacılık tarihinin özel bir dönemi olan 1963 ve 1980 yılları arasında, madeni eşya sektöründeki özel işletmelerde yaşanan sınıf mücadelerinin temel özelliklerinin anlaşılabilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla söz konusu dönemde yaşanan mücadelelere damgasını vurmuş olan Türkiye Maden-İş ile MESS arasındaki mücadeleler konu edilmiştir. Maden-İş ile MESS arasındaki mücadeleler 1964 MESS Grevleri ile başlamış ve 1977-1980 yıllarında gerçekleşen grev dalgası 12 Eylül darbesiyle sonuçlanmıştır. Bu çalışma söz konusu mücadeleleri vakıa çalışması ile incelemekte ve Arçelik'in Sütlüce'de kurulmuş ama 1968 yılında Çayırova'ya taşınmış olan ana fabrikasına odaklanmaktadır. Arçelik bu amaca dönük bir çalışma için uygun bir örnek teşkil etmektedir zira 1964 MESS grevlerinin, 1960'ların ikinci yarısında Maden-İş cisimleşecek olan işçi hareketlerinin, 15-16 Haziran 1970 Direnişinin ve 1977-1980 yılları arasındaki grev dalgasının tamamında yer almıştır. Bu çalışmada esas olarak Arçelik, Maden-İş ve MESS'e ait yayın ve arşiv belgeleri ve söz konusu dönemde Arçelik'te çalışmış olan Maden-İş üye, temsilci ve yöneticileriyle yapılan sözlü tarih görüşmelerine kullanılmıştır. Çalışmanın temel iddiası, incelenen dönem boyunca yaşanan mücadelelerin fabrika rejimi üzerine bir mücadele olarak anlaşılması gerektiğidir. Çalışmanın temel sonucu, fabrika rejimi üzerine yaşanan bu mücadele iki temel eksende gerçekleşmiş olmasıdır: (i) sendikal örgütlenmenin üretim noktasındaki konum ve işlevi, (ii) emek üzerinde bir denetim aracı olarak ücret sistemi ve yapısı.

Özet (Çeviri)

This study aims to explain the main features of the class struggles in the private firms within the metal goods sector in Turkey between 1963 and 1980 which itself was a special period of trade unionism in Turkey. For this aim, this study examines the struggles between Maden-İş and MESS that had left its mark on the industrial struggles in the sector in that period. Those struggles between Maden-İş and MESS started with the MESS Strikes in 1964 and the strike wave between the years 1977 and 1980 was finished with the coup detat at September 12, 1980. This study analyzes this period with a case study and focuses on the development of industrial relations in the main plant of Arçelik, which was first established in Sütlüce, İstanbul and then in 1968 was relocated in Çayırova, Kocaeli. Arçelik is suitable for such a case study since it was involved in the MESS Strikes in 1964; workers'movements in the late 1960s embodied in the Maden-İş; June 15-16, 1970 Resistance; and, the strike wave between 1977 and 1980. This study mainly uses publications and archival documents of Arçelik, Maden-İş and MESS and also oral history interviews made with the members, shop-stewards and officials of the Maden-İş. Main argument of this study is that the industrial struggles which had taken place in the period under study should be understood as a long-term struggle over the factory regime. Main conclusion of the study is that this struggle over the factory regime was given on two main axes: (i) the status and function of the union organisation at the point of production, (ii) wage system and structure as a control mechanism over labour.

Benzer Tezler

  1. Yabancı sermaye ile ilişkiler 1850-1954

    Başlık çevirisi yok

    NEVZAT ONARAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    Para Banka Ana Bilim Dalı

  2. Üst yapı sektöründeki bir işletmenin üretim hattında ergonomik risk faktörlerinin irdelenmesi

    Investigation of ergonomic risk factors in production line of an on-vehicle manufacturer factory

    MUSTAFA MUHAMMED KUZUCUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAFİZ HULUSİ ACAR

  3. Çorum ilinde endüstri

    Industry of Çorum province

    MUTLU YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    CoğrafyaAnkara Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. HAMDİ KARA

  4. Pişmiş toprak tuğla, bimsbeton, gazbeton ve perlitli yapı malzemelerinin fiziksel, kimyasal ve mekanik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    A Comparative study of brick, pumice concrete, autoclaved aerated concrete and perlite construction materials including physical, chemical and mechanical properties

    YUNUS EMRE ÇİÇEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA E. KARAGÜLER

  5. Malatya şeker fabrikasında bir enerji verimliliği analizi

    An energy efficiency analysis of malatya sugar factory

    MEMNUNE DEMİREL ÖKKE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE FİLİZ BAYTAŞ