Eski Anadolu Türkçesinde (14. yy.) türetim ekleri ve söz yapımı
Derivation suffixes and word formation in the old anatolian Turkish
- Tez No: 438501
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN BOZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Eski Anadolu Türkçesi, Türetim Ekleri, İşlevler, Söz Yapımı, Old Anatolian Turkish, Derivation Suffixes, Functions, Word Formation
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 971
Özet
Bu çalışmada, öncelikle Oğuz Türkçesinin tarihî gelişimi hakkında bilgi verilmiş ve Türkoloji alanında türetim eklerine dair yaklaşımlar ve tespitler aktarılmıştır. Ardından Eski Anadolu Türkçesinin en karakteristik dönemi olan 14. yüzyıl metinleri arasından seçilen 10 metinden oluşan bir veri tabanında türetim ekleri taranmış ve çalışmanın verisi elde edilmiştir. Eski Anadolu Türkçesinde türetim eklerini, bu eklerin işlevlerini, türetim ekleriyle türetilen sözcükleri ve bu sözcüklerin bağlamsal anlamlarını tespit etmeye yönelik bu çalışma, asıl olarak eylemden ad türetimi, addan ad türetimi, addan eylem türetimi ve eylemden eylem türetimi olmak üzere dört başlıktan oluşmaktadır. Eylemden ad türetiminde 44, addan ad türetiminde 32, addan eylem türetiminde 20 ve eylemden eylem türetiminde 7 türetimlik tespit edilmiştir. Her kısımda, ele alınan türetimlik hakkında bilgi verilerek işlevleri tespit edilmiş ve oluşturduğu sözcükler, bağlamsal anlamları da belirtilerek alfabetik sıraya göre sıralanmıştır. Böylelikle söz konusu dönemim söz varlığı da ortaya konmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the study, firstly, information about historical development of Oghuz Turkish was given and the approaches about derivation suffixes in the field of Turcology was depicted. Then, derivation suffixes in 14th century texts which is the most characteristics period in the Old Anatolian Turkish was handled. Our study was prepared based on the data obtained from ten texts. The study, which is for identifying the derivation suffixes in the Old Anatolian Turkish, the functions of these suffixes, the words derived with these suffixes and contextual meanings of these words, is fundementally grouped under four titles as derivation noun from verb, derivation noun from noun, derivation verb from noun and derivation verb from verb. Forty four derivation suffixes in derivation noun from verb, thirty two derivation suffixes in derivation noun from noun, twenty derivation suffixes in derivation verb from noun and seven derivation suffixes in derivation verb from verb were identified. In each section, information about handled derivation suffix was given, functions of it were identified and the words created with related derivation suffix were sorted by alphabetical order with specifying their contextual meanings. Thus, it was tried to put forward the wealth of word of the period.
Benzer Tezler
- 'манас' эпосундагы тарыхый түрк тилдерине таандык тилдик каражаттар
Manas Destanında tarihî Türk lehçelerine аit dil unsurları
AYCAMAL ASKARBEK KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2018
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURDİN USEEV
- Hamzanâme (25.cilt) inceleme-metin-sözlük
Hamzanâme (volume 25) (review-text-glossary)
KÜBRA ECE ÖZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması
Başlık çevirisi yok
M. REFİK KAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. M. CAHİT ATASOY
- Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde ölüm (13.- 14. yy)
Death in old Anatolian Turkish texts
EBRU DİLBAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Kısas-ı Enbiya'nın üç nüshası üzerinde karşılaştırmalı dilbilgisi incelemesi: Türk Dil Kurumu nüshası 14. yy, Ş?zeli nüshası 15. yy, Marmara nüshası 17. yy
Comparative grammar analysis on three copies of ?ı?a?-ı Enbiy?: The copy of Türk Dil Kurumu 14. c., the copy of Ş?zeli 15. c., the copy of Marmara 17. c.
DUYGU ÖZGE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YILMAZ