Infant temperament and maternal well-being: The mediating role of maternal psychological need satisfaction and need frustration
Bebeklik mizacı ve annenin psikolojik sağlığı: Annenin psikolojik ihtiyaçlarının tatmini ve engellenmesinin aracı-değişken rolü
- Tez No: 439112
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMRE SELÇUK, DOÇ. DR. AHMET UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu çalışma, 10-13 aylık bebeklerin ebeveynlerinin psikolojik sağlığına Öz-Belirleme Kuramı çerçevesindeki temel psikolojik ihtiyaçlarla ilişkili olarak odaklanan ilk çalışmalardan biridir. Bu çerçevede açıklayıcı mekanizmalar olarak; annenin farklı alanlardaki psikolojik ihtiyaçlarının tatmini ve engellenmesi (özerklik, yeterlilik ve ilişkisellik ihtiyaçları) incelenmiştir. Yapılan araştırma; bebek mizacı, annenin temel psikolojik ihtiyaçlarının tatmini, engellenmesi ve annenin psikolojik sağlığı arasındaki ilişkileri incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmaya; Türkiye'de yaşayan 221 anne, yaşları 10-13 ay arasında değişen bebekleriyle birlikte katılmıştır. Annelerden; bebeklerinin mizaçları, kendi ihtiyaçlarının tatmini, engellenmesi ve kendi psikolojik sağlıkları hakkında rapor vermeleri istenmiştir. İhtiyaç tatmini ve engellenmesinin; bebek mizacı ve anneliğe ait farklı psikolojik sağlık belirtileri arasındaki ilişki üzerinde önemli bir aracı değişken rol oynaması beklenmiştir. Beklenildiği üzere sonuçlar, temel psikolojik ihtiyaçların tatmini ve engellenmesinin; bebeğin farklı mizaç özellikleri ve annenin psikolojik sağlık belirtileri arasındaki ilişki üzerinde aracı değişken rol oynadığını göstermiştir. Ancak bunun yanında pozitif psikolojik sağlık göstergeleri için ihtiyaçların tatmini ve ihtiyaçların engellenmesi, ilişkileri etkileme konusunda neredeyse eşit derecede başarılı olmuşken; annelik üzüntüsü/sıkıntısı için bebeğin mizaç özellikleri ve bu üzüntü/sıkıntı belirtileri arasındaki ilişkiler sadece psikolojik ihtiyaçların engellenmesinden etkilenmiştir. Çalışma sonuçları göstermektedir ki; doğum sonrası depresyon ve stres riski taşıyan yeni annelere yönelik ileride yapılacak müdahalelerde sadece annenin ihtiyaç tatmininin arttırılmasına odaklanmak yerine annenin engellenen ihtiyaçlarının azaltılmasına da odaklanmak faydalı bir seçenek olabilir.
Özet (Çeviri)
The current research is one of the first studies focusing on well-being of parents of infants aging between 10-13 months in relation to basic psychological needs in a frame of Self-Determination Theory. In this frame, mother's psychological need satisfaction and need frustration in different domains (autonomy, competence and relatedness needs) were examined as explaining mechanisms. This study aimed to examine the relations between infant temperament, maternal basic psychological need satisfaction and frustration and maternal psychological well-being. Two hundred and twenty one mothers living in Turkey, with their children aging between 10-13 months participated in the study. Mothers were asked to report their infant's temperament, their need satisfaction and frustration and their own psychological well-being. It was expected both need satisfaction and need frustration will significantly mediate the associations between infant temperament and different maternal psychological well-being outcomes. Results showed that as expected both psychological need satisfaction and need frustration mediated the associations between different temperamental aspects of infant and psychological well-being outcomes of the mother. However, for positive well-being, need satisfaction and need frustration were almost equally successful in mediating the associations while, for distress of mother, only need frustration mediated the associations between infant temperamental characteristics and the outcome variable. Study results suggested that for the future interventions for new mothers who are in risk of post-partum depression and stress, it may be a beneficial option to focus on reducing mothers' thwarted needs instead of solely focusing on increasing mothers' need satisfaction.
Benzer Tezler
- A longitudinal examination of self-efficacy in the transition to motherhood
Anneliğe geçiş döneminde öz-yeterliğin boylamsal olarak incelenmesi
SEDANUR SORGUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAL YENİAD
DOÇ. DR. BENGÜ BÖRKAN
- Anne-bebek etkileşimi: Annenin psikolojik işlevselliği ve bağlanma örüntüleri ile anne-bebek öz-tutarlık ve etkileşimsel uyum arasındaki ilişkinin video mikroanaliz yöntemiyle incelenmesi
Mother-infant interaction: The inquiry on the effects of maternal psychological functioning and maternal attachment on mother-infant self- and interactive contingency with video microanalysis
YASEMİN KAHYA
- Gebelere yönelik infantil kolik eğitiminin doğum sonrası etkilerinin incelenmesi
Assessment of postpartum effects of infantile colic education for pregnant women
ÖZGE NUR YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU UZUNER
- 4 ay - 1 yaş aralığında kabızlık tanısı almış bebeklerin annelerinin mizaç, tutum ve ruhsal özelliklerinin incelenmesi
Temperament, attitude and psychological feature examination of 4 to 12 months infants' mothers
BUSE ÖZNALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİHAN ZABCI
- Prematüre doğum ve annenin doğum sonrası depresyonunun erken çocukluk dönemindeki davranışsal ve duygusal uyum üzerine etkisi: Aileye ve çocuğa özgü aracı mekanizmalar
The effect of premature birth and postpartum depression on the behavioral and emotional adaptation in early childhood: Environmental and child-related mediating factors
BUSE ŞENCAN KARAKUŞ