Geri Dön

Social psychological predictors of violence against women in honor cultures

Namus kültürlerinde kadına yönelik şiddeti yordayan sosyal psikolojik faktörler

PDF İndir

  1. Tez No: 439258
  2. Yazar: SUZAN CEYLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURAY SAKALLI UĞURLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 235

Özet

Kadına yönelik şiddete dair en önemli tartışmalardan biri, bu şiddetin bireylerin gözünde nasıl onandığıdır. Bu bakımdan, bu tezin ana amacı bir namus kültürü olan Türkiye'de, namus-temelli neden (NTN), namusa verilen önem (NÖ: kadınlık-namusu, erkeklik-namusu, aile-namusu, sosyal bütünlük), dini yönelim (DY: içsel, dışsal, sorgulayıcı, tutucu) ve cinsiyetin erkek-saldırgan davranışının kabul edilirliği (SDK) ve kadın-kurban davranışının kabul edilirliği (KDK) üzerindeki yordayıcı rolünü korelasyona dayalı ve deneysel yöntemlerle incelemektir. Bunun yanı sıra, tezin ikinci amacı, katılımcıların namusa verdikleri önemin derecesini ölçmeye yarayan bir ölçüm aracı geliştirmektir. İlgili yazın ışığında, (1) namus-temelli koşulda katılımcıların saldırgana yönelik daha olumlu tutumlar (yani şiddeti daha makul bulma) ve kurbana yönelik daha olumsuz tutumlar (yani kurbanı suçlu bulma) sergileyeceği, (2) namusa verilen önemin, dini yönelim ve iki bağımlı değişken (SDK ve KDK) arasında aracı rol oynayacağı, (3) bu dolaylı etkinin özellikle namus koşulundaki katılımcılar için, ayrıca SDK'de erkekler, KDK'de ise kadınlar için daha güçlü olacağı beklenmiştir. Bu hipotezler, namus-temelli ya da finans-temelli bir çatışma üzerine şiddet gösteren bir kocaya ve bu şiddetin kurbanı olan kadına yönelik tutumları değerlendiren bir soru formu, ayrıca birinci çalışmada oluşturulan Namusa verilen Önem Ölçeği ve Müslüman Dini Yönelim Ölçeği dolduran 818 üniversite öğrencisi (581 kadın, 237 erkek, Ort.yaş = 21.30) ile test edilmiştir. Sonuçlar (1) namus koşulundaki katılımcıların, finans koşulundakilere kıyasla daha yüksek SDK ve daha düşük KDK'ye sahip olduklarını, (2) NÖ'nün DY ve KDK arasında tam aracı değişken olduğunu, (3) bu aracı modelde cinsiyetin düzenleyici rolü olduğunu, yani bu ilişkinin erkeklerde kadınlara kıyasla daha güçlü olduğunu göstermiştir. Çalışmanın bulguları ilgili yazına dayandırılarak, ayrıca sınırlılıkları, gelecek araştırmalara dair öneriler ve mevcut yazına olan katkılarıyla beraber tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

A review of literature has demonstrated that one of the most significant discussions on violence against women is how it is condoned in the eye of individuals. Accordingly, the main aim of the current thesis is to examine the role of honor-based reason (HBR, compared to a control variable, financial reason), level of honor-concern (HC: including four dimensions, namely, feminine, masculine, family, and integrity honor codes), religious orientation (RO: including four dimensions, namely, intrinsic, extrinsic, quest, and fundamentalist religious orientations), and gender in predicting the acceptance of male perpetrator behavior (APB), and acceptance of female victim behavior (AVB) in an honor culture, Turkey, through correlational, and experimental methods. Besides, the secondary aim of the thesis is to provide a tool measuring honor concern level of participants. It was mainly expected that (1) in honor-based reason condition perpetrator would elicit more positive attitudes (i.e., being seen as more reasonable), and victim would elicit more negative attitudes (i.e., being seen as more guilty), (2) honor concern would play a mediator role in the relation between religious orientation and two outcome variables, APB, and AVB, and (3) this indirect effect would be especially strong for participants in honor groups; and male participants for APB, and female participants for AVB. The hypotheses were tested with 818 university students (581 female, 237 male; Mage = 21.30) who filled in a questionnaire assessing attitudes toward a violent husband, and a victimized wife, experiencing either an honor-based or a financial conflict; in addition to Honor Concern Scale, which was adapted in the Study I, and Muslim Religious Orientation Scale. Results revealed that (1) participants in honor condition scored higher in APB, and lower in AVB compared to participants in financial conflict condition, (2) HC fully mediated the relation between RO and AVB, and (3) this mediation model was moderated by gender, namely, more powerful for males than females. Results were discussed with reference to relevant literature together with limitations, suggestions for future research, contributions to current literature, and implications.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    800853

    Social psychological predictors of bystander intervention in the context of male violence against women

    Kadınlara yönelik erkek şiddeti bağlamında tanıkların müdahalesinin sosyal psikolojik yordayıcıları

    EZGİ TÜRKÇELİK TÜRKEL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAY SAKALLI

  2. Tez No

    296658

    Şiddete maruz kalan kadınlarda travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası gelişimin yordanması

    Prediction of posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth on women who exposed to violence

    CEYDA TARHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. ILGIN GÖKLER DANIŞMAN

  3. Tez No

    725241

    Eş şiddetine uğrayan kadınların çocukluk çağı travmaları, baş etme tutumları ve psikolojik dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between childhood traumas, coping styles andlevels resilience of women exposed to spousal violence

    SELDA GÜDEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TAMER AKER

  4. Tez No

    630727

    Eşinden şiddet gören ve görmeyen çalışan kadınların çok yönlü eylemli kişilik özelliklerinin, ruh sağlığı sürekliliklerinin ve toplumsal cinsiyet rollerinin incelenmesi

    The study of the multi-measure agentic personality traits, mental health continuum and gender roles of working women who are and are not exposed to spousal violence

    EBRU ÇANAKÇI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiYıldız Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FULYA ŞAHİN

  5. Tez No

    852983

    Evli kadınlara yönelik psikolojik şiddetin aile bütünlük duygusu ve evlilik doyumuna etkisi: Konya örneği

    The effect of psychological violence against married women on sense of family coherence and marital satisfaction: The case of Konya

    EMİNE MADEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyal HizmetNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KÜBRA KÜÇÜKŞEN

Geri Dön