Dânişnâme-i 'Alâî'de İbn Sînâ metafiziği
Metaphysic of avicenna in Dânişnâme-i 'Alâî
- Tez No: 441327
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN AKKANAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
İbn Sînâ, hiç şüphesiz İslam düşünce tarihinde yetişmiş olan en önemli simalardan birisidir. O, başta metafizik olmak üzere tıp, fizik, matematik, müzik gibi çağının neredeyse bütün bilimleriyle meşgul olmuş ve bu alanlarda birçok önemli eser kaleme almıştır. Bu eserlerden birisi de Dânişnâme-i 'alâî'dir. Bu eser onun külliyat niteliğindeki eş-Şifâ'nın bir özeti niteliğinde olsa da onu özgün kılan bazı yönleri de mevcuttur. Bunlardan birisi İbn Sînâ'nın, bu eserde Meşşâî felsefesi eksenindeki görüşlerini herhangi bir tartışmaya girmeden kendine has bir üslupla özet bir şekilde ortaya koymasıdır. İkincisi de onun Farsça kaleme alınmış ansiklopedik niteliğindeki ilk felsefe eseri olmasıdır. Dânişnâme-i, 'alâî Mantık, Metafizik, Fizik ve Riyâziyyât olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Şüphesiz bu bölümler içerisinde en önemlisi Metafizik'tir. İbn Sînâ bu eserinde buna muadil eserlerinden farklı olarak dinî konulara minimum düzeyde yer vererek saf Meşşâî metafizik düşüncelerini ortaya koymuştur. Ele alınan bu konular bilimler tasnifi, metafiziğin konusu, varlık, varlığın cevher ve araz olarak ayırımı, metafiziğin temel kavramları, Zorunlu Varlık'ın zatı ve sıfatları, mevcûdâtın Zorunlu Varlık'tan tezâhürü, gökler metafiziği ve kötülük problemidir. Biz mantığı da ekleyerek bu konuları metafiziğin konu, ilke ve meseleleri çerçevesinde ele aldık. Bunun yanında onun Fizik bölümünde ele aldığı nefs ve akıl teorisini de metafizik ile bağlantılı olarak ortaya koyduk.
Özet (Çeviri)
Avicenna is undoubtedly one of the most prominent figure who has grown in the history of Islamic thought. He studied on almost all scientific branches of his age including medicine, physics, mathematics, music and especially metaphysics and he wrote up many considerable works in these fields. One of these works is Dânişnâme-i 'alâî. Considering this work is like a summary of eş-Şifâ which is the corpus of his works, but there are also some aspects that make it unique. One of these aspects in this work, Avicenna has formed his views as a summary with his own style by staying away from any argument in the circle of Meşşâî philosophy. The other one is that, this is his first philosophical work in the nature of encyclopedia that was written in Persian Language. Dânişnâme-i 'alâî consists of four chapters which are Logic, Metaphysics, Physics and Mathematic. Doubtlessly, metaphysics is the most important within these chapters. In this work, Avicenna puts forward his pure Meşşâî metaphysics ideas different than the other equivalent works by giving the minimal place to religious issues. These handled issues are the classification of sciences, issue about metaphysics, existence, a segregation of existence as essence and attribution, basic concepts of metaphysics, personality and characteristic of compulsory existence, manifestation of asset from compulsory existence, metaphysics of skies and problem of evil. We also handled these issues in accordance with the subjects of metaphysics, principles and troubles along with the logic. On the other hand, we put forth his theory of soul and mind which he analyzed on the basis of physics but in connection with metaphysics.
Benzer Tezler
- Dânişnâme-i Alâî ile Makâsıdü'l Felâsife adlı eserlerin mantık bölümlerinin karşılaştırılması
Comparison of the logic sections of the works titled Danişnâme-i Âlâi and Makâsidu'l Felâsife
HACER ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET NASİH ECE
- Ahmet Reşit Rey'in hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
The Investigation of Ahmet Reşit Rey's life and his works
GÜRHAN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
BiyografiDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- 1957'den günümüze normal liselerde okutulan kimya-I müfredatının ve kitaplarının karşılaştırılarak incelenmesi
A Comparative study of chemistry-I curricular programmes in the normal educational institutions from 1957 to the present day
DERVİŞ GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF EYNULLAYEV
- İlköğretim (1. kademe) fen bilgisi öğretiminde bilimsel süreçler ve kavramsal temalar
Scientific processes and conceptual themes in teaching introductory science
M. ALİ KARAARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Bilim ve TeknolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİM ORAK
- Van'daki lise 1. sınıf derslerinde anlaşılmayan konuların veya kavramların tespiti ve nedenlerinin araştırılması
Determining the topics and concepts of chemistry which aren't understood properly by the first class of high school in Van
ASLI ÇİLİNGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF EYNULLAYEV