Dânişnâme-i Alâî ile Makâsıdü'l Felâsife adlı eserlerin mantık bölümlerinin karşılaştırılması
Comparison of the logic sections of the works titled Danişnâme-i Âlâi and Makâsidu'l Felâsife
- Tez No: 811392
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET NASİH ECE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu tez, klasik İslam mantık tarihinin iki önemli ismi olan İbn Sînâ'nın Dânişnâme-i Alâî ile Gazzâlî'nin Makâsıdü'l Felâsife adlı eserlerinin mantık bölümlerini karşılaştırmaktadır. Böylesi bir inceleme tarzını problem olarak almamızın sebebi, iki esere dair benzerlikler konusunda ileri sürülmüş iddialardır. Modern zamanlarda ileri sürülen bu iddialar, Makâsıdü'l Felâsife'nin Dânişnâme-i Alâî'nin çevirisi veya yorumlanmış hali olduğu noktasındadır. Ancak bu iddialar, tekil bazı konularla sınırlı kaldığı için ciddi bir fikir oluşturmamaktadır. Bu nedenle bu iddiaların kesinlik kazanması veya yanlışlanabilmesi için söz konusu metinlerin kapsamlı bir şekilde karşılaştırılması gerekmektedir. Biz de söz konusu eserlerin mantık bölümlerini karşılaştırmaya çalıştık. Bu karşılaştırma, dört bölümle şekillenmiştir. Bunlar; kavramlar mantığı, önermeler mantığı, akıl yürütmeler mantığı ve kıyasın maddeleri durumunda olan beş sanattır. Her bir bölümün konusu alt başlıklarla, detaylı bir şekilde incelenmektedir. Her bir alt başlık içinde öncelikle Dânişnâme-i Alâî'nin görüşleri ele alınmıştır. Ardından Makâsıdü'l Felâsife'nin görüşleri, konulara dair benzerlik ve farklılıklara işaret edilerek incelenmiştir. Her bir konunun sonunda çarpıcı benzerlik ve çok az da olsa farklılıklara dikkat çekilmiştir. Böyelelikle mantık bölümüne dair yaptığımız karşılaştırma sonucunda Gazzâlî'nin, Dânişnâme-i Alâî'ye bakarak metnini yazdığı fikrine vardık. Metinlerin kapsamına göre düşünüldüğünde, çok az yerler hariç, Makâsıdü'l Felâsife'nin büyük oranda tercümeyi andıracak veya tercümeye yaklaştıracak bir tarza sahip olduğu fikri oluşmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis compares the logic sections of Avicenna's Dânişnâme-i Alâî and Ghazzâlî 's Makâsıdü'l Felâsife, two important names in the history of classical Islamic logic. The reason why we take such a style of analysis as a problem is the claims made about the similarities of the two works. These claims put forward in modern times are at the point that Makâsıdü'l Felâsife is a translation or interpretation of Dânişnâme-i Alâî. However, these claims do not constitute a serious opinion as they are limited to some singular issues. For this reason, it is necessary to comprehensively compare the texts in question in order for the claims to be certain or falsified. We tried to compare the logic sections of the works in question. This comparison is shaped by four sections. These; the logic of concepts, the logic of propositions, the logic of reasoning and the five arts that are in the case of syllogism. The subject of each chapter is examined in detail with sub-titles. Within each sub-title, first of all, Dânişnâme-i Alâî's views were discussed. Then, the views of Makâsıdü'l Felâsife were examined by pointing out the similarities and differences on the subjects. At the end of each topic, attention is drawn to striking similarities and slight differences. Thus, as a result of the comparison we made about the logic section, we came to the idea that Ghazzâlî wrote his text by looking at Dânişnâme-i Alâî. Considering the scope of the texts, it is thought that Makâsıdü'l Felâsife has a style that resembles or approximates translation to a large extent, except for very few places.
Benzer Tezler
- Dânişnâme-i 'Alâî'de İbn Sînâ metafiziği
Metaphysic of avicenna in Dânişnâme-i 'Alâî
HACİ SAĞLIK
Doktora
Türkçe
2016
FelsefeÇukurova ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN AKKANAT
- Ahmet Reşit Rey'in hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
The Investigation of Ahmet Reşit Rey's life and his works
GÜRHAN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
BiyografiDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- 1957'den günümüze normal liselerde okutulan kimya-I müfredatının ve kitaplarının karşılaştırılarak incelenmesi
A Comparative study of chemistry-I curricular programmes in the normal educational institutions from 1957 to the present day
DERVİŞ GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF EYNULLAYEV
- İlköğretim (1. kademe) fen bilgisi öğretiminde bilimsel süreçler ve kavramsal temalar
Scientific processes and conceptual themes in teaching introductory science
M. ALİ KARAARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Bilim ve TeknolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİM ORAK
- Van'daki lise 1. sınıf derslerinde anlaşılmayan konuların veya kavramların tespiti ve nedenlerinin araştırılması
Determining the topics and concepts of chemistry which aren't understood properly by the first class of high school in Van
ASLI ÇİLİNGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF EYNULLAYEV