Impacts of eutrophication and water level change in Turkish shallow lakes: A palaeolimnological approach utilizing plant remains and marker pigments
Ötrofikasyon ve su seviyesi değişiminin Türkiye'de bulunan sığ göller üzerindeki etkileri: Bitki kalıntıları ve pigmentler ile palaeolimnolojik bir yaklaşım
- Tez No: 442279
- Danışmanlar: PROF. DR. MERYEM BEKLİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Bu tez göl çökellerinde bulunan bitki kalıntıları ve fitoplankton pigmentlerinin güncel ve geçmişe yönelik çevresel değişkenler ile karşılaştırılmasına ve ayrıca Türkiye için uygun olabilecek sucul bitki indekslerinin (Su Çerçeve Direktifi-SÇD) belirlenmesine katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda kuzeyden güneye Türkiye'nin batı yarısında bulunan toplam 44 göl örneklenmiş ve ayrı üç büyük gölden karot örnekleri alınmıştır. Bu çalışma sonucunda yüzey çökelinde bulunan bitki kalıntıları ve pigmentlerin günümüzde göllerde bulunan bitki ve fitoplankton toplulukları ile uyumlu olduğu gözlemlenmiş ve bitki topluluklarının iletkenlik ve trofik durum ile, fitoplanktonun ise sıcaklık ve besin tuzları ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Üç gölden alınan karotlardaki değişkenlerin 40-100 yıllık su seviyesi ölçümleri ile karşılaştırılması ise uzun dönemli ve daha belirgin olan su seviyesi değişimlerinin etkilerinin çökel kayıtlarında gözlemlenebildiğini göstermiştir. Su çerçeve direktifi kapsamında hesaplanan makrofit indeksleri, sığ göllerde yüzey çökelindeki bitki verisinin de kullanılabildiği bitki tür skorlarını temel alan indeksler ile derin göllerde bitki kolonizasyon derinliğini kullanan indekslerlerin Türkiye'deki göller için daha uygun olabileceğini önermiştir. Iklim değişikliğine bağlı olarak hidrolojik değişimlerden özellikle etkilenebileceği öngörülen Akdeniz iklim kuşağında bulunan bölgeler için bilhassa yararlı olabilecek güncel ve çökel veri setlerinin karşılaştırılması Türkiye'deki göller için ilk defa gerçekleştirilmiştir ve bu çalışma çökelde bulunan bitki kalıntıları ile pigmentlerin göllerdeki ekolojik durumun ve değişimin belirlenmesinde güvenilir belirteçler olduklarını doğrulamıştır. Ayrıca, bu çalışmada iletkenlik, besin tuzları ve sıcaklık değişkenlerinin bitki ve fitoplankton türleri için belirleyici etmenler olarak bulunmaları, iklim değişikliği ile birlikte Akdeniz iklim kuşağında daha da artacağı öngörülen tuzlanma ve ötrofikasyon problemlerinin önemine dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
Current study provides further understanding of plant macrofossil and sedimentary pigment utilization in comparison with modern and historical environmental variables. Moreover, it contributes to investigations for determining suitable macrophyte-based indices (water framework directive-WFD) that can be employed in Turkey. In total 44 small and mostly shallow lakes, covering the whole latitudinal gradient at western half of Turkey were sampled with snap-shot sampling and from another set of three large lakes cores were retrieved. Plant remains and pigments acquired from surface sediment samples showed significant accord to present-day plant and phytoplankton assemblages, respectively. Conductivity and trophic state were key environmental variables correlated with plants, also temperature and nutrients with phytoplanktonkton. Comparison of instrumental water-level data (40-100 years) with core samples from three lakes showed that effect of longer-term and pronounced water-level changes reflected in sediment record. Furthermore, employing plant remains in macrophyte-indice calculations increased the reliability of the results, which suggested that for shallow lakes, metrics based on species scores (including plant remains), and for deep lakes metrics using colonization depth may be more suitable. Being particularly useful for lakes in Mediterranean regions, that are especially vulnerable to hydrological constraints under climate change, these comparisons were conducted for the first time in Turkish shallow lakes and this study confirmed that sedimentary plant and phytoplankton remains are reliable indicators of environmental change. Furthermore, importance of conductivity, nutrients and temperature underpins the concerns on salinisation and eutrophication in Mediterranean region, supporting exacerbation of these problems as predicted by climate change projections.
Benzer Tezler
- Impacts of eutrophication and climate change on phytoplankton community structure, size diversity, and phytoplankton based ecological status
Ötrofikasyon ve iklim değişikliğinin fitoplankton komünite yapısı, boyut çeşitliliği ve fitoplankton temelli ekolojik durum üzerine etkileri
ŞEYDA ERDOĞAN
Doktora
İngilizce
2016
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BEKLİOĞLU
PROF. DR. AYŞE NİLSUN DEMİR
- Tracking the recent historical changes in Turkish shallow lakes based on a palaeolimnological approach using diatoms
Türkiye sığ göllerinin yakın geçmiş zamandaki durumlarının diatom fosilleri kullanılarak belirlenmesi
GİZEM BEZİRCİ
Doktora
İngilizce
2017
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BEKLİOĞLU
- Impacts of multiple stressors on phytoplankton community in shallow lakes
Çoklu stres faktörlerinin sığ göllerdeki fitoplankton komünitesine etkileri
NUR FİLİZ
Doktora
İngilizce
2023
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BEKLİOĞLU
PROF. DR. ERIK JEPPESEN
- Impact of nutrient and water level changes on submerged macrophytes along a latitudinal gradient: A Pan-European mesocosm experiment
Besin tuzu ve su seviyesi değişiminin suiçi bitkileri üzerindeki etkisinin enlemsel ölçekte incelenmesi: Pan-Avrupa mezokozm deneyi
ZEYNEP ERSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BEKLİOĞLU YERLİ
- Yeşilırmak havzasındaki durgun su kütlelerinin özümleme kapasitelerinin belirlenmesi
Determination of assimilative capacities of stagnant water bodies of Yesilirmak basin
RUKEN ZİLAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİKE GÜREL