XIX. yüzyılın ikinci yarısında Ankara
Ankara in the second half of the Nineteenth Century
- Tez No: 445858
- Danışmanlar: PROF. DR. BEKİR KOÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda özellikle Tanzimat Fermanı'nın ilanı ile birlikte hem merkezi otoriteyi sağlamlaştırmak hem de devletin artık işlerliğini yitiren kurumlarını daha çağdaş hale getirmek için harekete geçmişti. Özellikle idari yapıda yapılan değişiklikle birlikte merkezi otoritenin etkisi taşrada güçlendirilmiş oldu. 1852-1866 yılları arasında Ankara Sancağı, Bozok Eyaleti ve Ankara Eyaleti arasında gidip gelmişse de bu durum 1867 senesinde Ankara'nın vilayet merkezi olmasıyla son bulmuştur. XVIII. yüzyılın sonu ile XIX. yüzyılın başlarında Ankara'da 107 mahalle mevcut iken XIX. yüzyılın ikinci yarısında ise 89 mahalle vardı. 1864 Tuna Vilayeti Nizamnamesi kararları doğrultusunda diğer vilayetlerde olduğu gibi Ankara Vilayeti'nde de Vilayet Umumi Meclisi 1869 senesinde oluşturulmuştur. Valinin başkanlığında toplanan mecliste vilayetin daha iyi yaşanabilir bir yer olması doğrultusunda çalışmalara başlanılmıştı. Vilayetin güvenliği için 1885 senesinde ilk defa Polis birliği tesis edilmişti. Ankara'da su sorunu gibi ulaşım ve haberleşmede de bir takım olumsuzluklar XIX. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam etmişti. Ulaşımın kervanlarla yapılıyor olması hem maliyetli hem de yorucu olmaktaydı. Çalıştığımız dönem itibariyle önem kazanan ulaşım sorununun çözümü için eski yol ve köprülerin bakımı, yeni yolların inşaatı için harekete geçilmişti. 1860 senesinde Ankara-İzmid arasında telgraf hatlarının döşenmesiyle birlikte haberleşmede önemli gelişmeler sağlanmaya başlanmıştı. 1892 senesinde Anadolu demiryolu hattının Ankara merkezine ulaşmasıyla birlikte İstanbul ile ulaşım ve haberleşme de hız kazanmış nihayetinde de vilayette merkezi yönetim daha etkili olmuştur. Demiryolu çevresinde yeni tarım alanlarının açılmasıyla birlikte vilayetin tarım ürünlerine dayalı gelirinde de artış olmuştur. Demiryolu ile hem tahıl hem de sebze ve meyve ihracatı artmıştır. Maarif-i Umumiye Nizamnamesiyle birlikte Ankara'da modern anlamda eğitim verecek devlet okulları açılmaya başlanmıştır. Rüşdiye mekteblerinin yanı sıra Sanayi ve Çoban Mektebleri açılarak eğitimli iş gücü yetiştirilmek istenmiştir. Vilayet genelinde tarım yapılmakla birlikte hayvancılık daha çok merkez dışında yapılmıştır. Kuraklık ve hastalıklar nedeniyle azalan nüfus Balkanlardan ve Kafkasya'dan muhacirlerle artmıştır. Ankara ve çevresinde yayılmaya başlayan koleranın İstanbul'a geçmesine engel olmak için kavşak noktalarda karantinalar kurulmuştur. Farklı dönemlerde yaşanan kuraklığın etkisinin yoğun olarak görüldüğü Ankara ve yakın çevresinde halkın ihtiyaçlarının karşılanması ve tohumluk olarak tahılın teminine çalışılmıştır. Bu doğrultuda Ankara dışına tahıl-zahire nakliyatı yasaklanmıştır.
Özet (Çeviri)
The Ottoman Empire took action to strengthen the central authority and to modernize the impractical institutions in the nineteenth century especially with the proclamation of Tanzimat Edict. With the changes made in the administrative structure, the effect of central authority was consolidated in the periphery. Between 1852-1866, Ankara Sanjak was attached to Bozok Province and Ankara Province discontinuously, this situation ended when Ankara became a province. From the eighteenth century to the beginning of the nineteenth century, there were 107 neighbourhoods, in the second half of the nineteenth century, there were 89 neighbourhoods. In the direction of 1864 Tuna Vilayeti Nizamnamesi decisions, as the other provinces, Vilayet Umumi Meclisi was constituted in Ankara in 1869. In the council gathered under the provincial governor, the studies for making the province a better place to live were started. For the safety of the province, the first police unit was established in 1885. Some negative situations about water problem, transportation and communication continued until the second half of the nineteenth century. The caravan transportation was both costly and tiring. In the period of this study, the transportation problem became important and for solving this problem, the action was taken about the care of old road and bridges and the construction of new roads. In 1860, with the wire of telgraph lines between Ankara-İzmit, some significant developments provided in communication. In 1892, with reaching of Anatolia railway line to Ankara center, transportation and communication with Istanbul became faster and as a consequence, central administration in province became more influential. With the opening of new agricultural fields around railway, the agricultural product income rised. By the railway, both the grain and fruit-vegetable export increased. With Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, public schools that gave modern education opened in Ankara. Besides Rüştiye Mektebleri, Sanayi and Çoban Mektebleri opened and educated workforce tried to be grown. While the agricultural activities made in province, stockbreeding was made in periphery. The population decreased because of drought and illnesses was increased by the immigrants from Balkans and Caucasus. In order to prevent the cholera, which spreaded in Ankara and around, to pass along Istanbul, the quarantines were established in intersections. In Ankara and around where the influences of drought were seen intensely, it was practised to fulfil the needs of people and provide of grain as seed. In this way, the transportation of grain and provision was forbidden.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti'nde muhaceret, iskân ve entegrasyon : Bursa Sancağı örneği
In the second half of the nineteenth century; immigration, settlement and integration in Ottoman empire: Sanjak of Bursa case
İSMET SARIBAL
Doktora
Türkçe
2015
TarihAnkara ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMİYET SEZER FEYZİOĞLU
- Yumaçık Oglu Mavlekey'in XIX. yüzyılın ikinci yarısında Kazak Türklerinden derlediği Ḳıṣṣa-i Seyyid Baṭṭāl, Dīvāne Şeyḥ Būrḳī, Ḳara Ḳul, Münācāt adlı metinler: İnceleme-metin-dizin
Texts named Ḳıṣṣa-i Seyyid Baṭṭāl, Dīvāne Şeyḥ Būrḳī, Ḳara Ḳul, Münācāt, compiled from Kazakh Turks in the second half of the XIX century by Yumaçık Oglu Mavlekey: Analysis-text-index
MADİNA MOLDASHEVA
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN ÇELİKBAY
- Musa Kâzım Paşa (hayatı-sanatı ve külliyatı)
Musa Kâzim Paşa (his life-art and külliyat)
RAMAZAN BARDAKÇI
Doktora
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. AHMET MERMER