Doğrudan yabancı yatırımlar, dış ticaret ve ekonomik büyüme: İçsel büyüme modelleri çerçevesinde bir inceleme
Foreign direct investment, trade and economic growth: An investigation within the framework of endogenous growth models
- Tez No: 447848
- Danışmanlar: PROF. DR. RIFAT YILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Doğrudan yabancı yatırımlar, Dış ticaret, İçsel ekonomik büyüme, Massetme kapasitesi, Genelleştirilmiş momentler metodu (GMM), Foreign direct investment, Trade, Endogenous economic growth, Absorptive capacity, Generalized method of moments (GMM)
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İkt. Gelişme ve Uluslararası İkt. Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 465
Özet
Çeşitli içsel büyüme modellerinde, doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) ve dış ticaretin, teknoloji transferi, teknolojik yayılma ve taşma etkileri yoluyla, ilgili ülkelerin ekonomik büyüme oranlarını kalıcı olarak etkileyebileceği ileri sürülmektedir. Bu teorik öngörü, DYY ve dış ticaret akımlarının, genellikle teknoloji takipçisi oldukları düşünülen gelişmekte olan ülkeler açısından, ekonomik büyüme sürecinin vazgeçilmez ögeleri arasında yer aldığını ima etmektedir. Ampirik literatürde, diğer gruplar arasında, DYY ve dış ticaretin büyümeye katkısının otomatik olarak ortaya çıktığını bulan bir grup çalışma olduğu gibi, söz konusu katkının çeşitli massetme kapasiteleri dikkate alındığında dahi gerçekleşmediği sonucuna ulaşılan bir grup çalışma da yer almaktadır. Kullanılan ekonometrik tekniklerin dinamik bir panel büyüme modeli tahmini için uygun olmaması ve ekonomik dışa açıklık ile teknoloji transferinin temel unsurları olan DYY ve dış ticaretin model spesifikasyonuna birlikte katılmaması gibi meseleler, literatürdeki bazı çalışmaların beklenmeyen ya da dirençli olmayan sonuçlara ulaşmasının başlıca sebepleri arasında sayılabilir. Bu çalışmanın temel amacı, DYY ve dış ticaretin ekonomik büyümeye etkilerinin, içsel büyüme teorisi çerçevesinde ve massetme kapasitesinin rolü dikkate alınarak, gelişmekte olan ülkeler için analiz edilmesidir. Çalışmanın uygulama kısmında, 70 adet orta-gelirli ülkenin 1970-2014 dönemi panel veri-seti kullanılarak ampirik analizler yapılmıştır. İçsellik meselesini etkin bir biçimde kontrol edebilmek için, model tahminlerinde, temel ekonometrik metodoloji olarak, sistem-GMM tekniği kullanılmıştır. Toplamsal modellerin bulguları, DYY ve dış ticaretin ekonomik büyüme üzerindeki ortalama etkisinin anlamsız olduğunu göstermiştir. Etkileşimli modellerin bulguları ise, massetme kapasitesi göstergesi olarak kullanılan beşeri sermaye, ekonomik dışa açıklık ve makroekonomik istikrar değişkenlerinin, DYY ve dış ticaretin ekonomik büyümeye etkisinde anlamlı bir rol oynadığına işaret etmiştir. Bu modellerin çoğunda, dış ticaretin büyüme üzerindeki koşula-bağlı etkilerinin, esasen, ihracat kanalıyla ortaya çıktığı saptanmıştır. Bahsedilen tüm sonuçların dirençli olduğu anlaşılmıştır. Neticede, bu çalışmada ulaşılan bulgular, ilgili ülkelerde DYY ve dış ticaret akımlarından belirli bir kazanım elde edilebilmesi veya elde edilecek kazanımların artırılabilmesi için, anılan massetme kapasitesi göstergelerinin geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
In a variety of endogenous growth models, it is argued that foreign direct investment (FDI) and trade can affect the growth rates of the relevant countries permanently through technology transfer, technological diffusion and spillover effects. This theoretical prediction implies that the FDI and trade flows are among the indispensable components of economic growth process for developing countries that are generally considered to be the technology followers. In the empirical literature, among other groups, there is a group of studies which find that the contributions of FDI and trade to growth arise automatically as well as the other group of studies in which it is concluded that these contributions do not occur even if various absorptive capacities are taken into consideration. Some issues such as the inappropriateness of employed econometric techniques for estimating a dynamic panel growth model, and not adding the FDI and trade variables, which are the main components of economic openness and technology transfer, into the model specification jointly can be regarded among the main reasons for some studies in the literature to arrive at the results that are unexpected or not robust. The main objective of this study is to analyze the impacts of FDI and trade on economic growth for developing countries within the framework of endogenous growth theory by accounting for the role of absorptive capacity. In the application part of the study, the empirical analyses are carried out by using the panel dataset of 70 middle-income countries for the period of 1970-2014. In estimating the models, the system-GMM technique is employed as the main econometric methodology in order to be able to control for the issue of endogeneity effectively. The findings of the additive models show that the average effects of FDI and trade on economic growth are non-significant. The findings of the interactive models, however, indicate that the variables of human capital, economic openness and macroeconomic stability which are used as absorptive capacity indicators play significant roles in the effects of FDI and trade on economic growth. In the majority of these models, it is determined that the contingent effects of trade on growth arise essentially through exporting. It is understood that all of the aforementioned results are robust. In conclusion, the findings obtained in this study reveal that the absorptive capacity indicators mentioned above should be improved in the relevant countries so as to be able to gain a certain amount from the FDI and trade flows or to increase the gains to be achieved from them.
Benzer Tezler
- Kosova-Türkiye dış ticareti ve Türkiye'nin doğrudan yatırımlarının incelenmesi
Investigation of Turkey's direct investments and Kosovo and Turkey's foreign trade
NAFIZ MORINA
- Dış ticaret ve doğrudan yabancı yatırımların analizi: Seçili Balkan ülkeleri üzerine bir analiz
Analysis dec foreign trade and foreign direct investment policies between selected Balkan countries and Turkey
YAREN KOCATÜRK
- Ar - ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerine etkileri: 2010 - 2018 dönemi için seçilmiş oecd ülkeleri üzerine bir uygulama
The effects of r&d expenditures on high technology product exports: An application on selected oecd countries for the period 2010 - 2018
UMUT CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiBandırma Onyedi Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN ERÇAKAR
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye'nin ekonomik büyümesindeki rolü:2003 öncesi ve sonrası
The role of foreign direct investment in economic growth of Turkey: before and after 2003
MERT EFE ÖZCAN
- Doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve dış ticaret ilişkisi: Türkiye örneği
BEU institute of social sciences, department of economics
MELİKE BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiBülent Ecevit Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ÇEŞTEPE