Rusça ve Türkçedeki kısaltmaların tarihi, sistematiği ve işlevi
Abbreviations in Russian and Turkish languages: History, system, function
- Tez No: 447849
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERDEM ERİNÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Dilbilim, Western Linguistics and Literature, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Rusçada kısaltmalar, Türkçede kısaltmalar, Kısaltmaların tarihi, Kısaltma türleri ve tasnifi, İşlevsel üsluplarda kısaltmalar, Abbreviations in Russian language, Abbreviations in Turkish language, History of abbreviations, Abbreviation types and classification, Abbreviations in functional styles
- Yıl: 2016
- Dil: Rusça
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 322
Özet
Bu çalışmanın amacı, Hint-Avrupa dil ailesinden bükümlü bir dil olan Rusça ile Ural-Altay dil ailesinden eklemeli bir dil olan Türkçede kullanılan, günümüzde en dinamik kelime türetme yöntemlerinin başında gelen kısaltmaları tarihsel, yapısal, sistematik, edimbilimsel (pragmatik), anlambilimsel, sözlükbilimsel açıdan inceleyerek söz varlığındaki yerini tespit etmek, karşılaştırma yoluyla olası eksikliklerini ortaya çıkararak çözüm önerileri sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda Rusça ve Türkçedeki kısaltmalar eş zamanlı (senkron) ve art zamanlı (diyakron) yöntemlerle analiz edilmiş; tarihsel geçmişi/yayılma süreci, özgül özellikleri, kelime türetme potansiyelleri, tasnifleri, sözlüklerdeki yeri, işlevsel üsluplara ait metinlerdeki (Rus dil biliminde kabul gören resmi, bilimsel, basın, konuşma ve edebi üsluplar temelinde) kullanım şekilleri ve çeşitleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Neticede kısaltmaların; gösterilen (significatum), gönderge (denotatum), duygu değeri (konotasyon), ulusal ve kültürel özgüllük gibi anlambilimsel unsurların yanı sıra; eşseslilik, dilbilgisi özellikleri, biçimbirimsel ve anlamsal türevleriyle söz varlığının ayrılmaz bir parçası olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca elde ettiğimiz verilerin ışığında Türkçe kısaltmaların tasnifinde ve terminolojisinde eksiklikler görülmüş, bu durum daha detaylı çalışıldığı gözlemlenen ve kuralları sabit Rusça kısaltmalar model alınarak giderilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this work is to find the place in the lexical composition of abbreviations, which are one of the most dynamic word-building methods of our time, used in Russian (inflected language of Indo-European language family) and in Turkish (agglutinative language of Ural-Altaic language family) by studying in terms of historical, structural, systemic, semantic, pragmatic, lexicographical aspects and present the solution proposals by revealing possible deficiencies through comparison. For this purpose the Russian and Turkish abbreviations were analyzed in synchronic-diachronic aspects and the historical background, specificity, derivational potential, classification, lexicographical properties, description of their specific usage and types in the texts of functional styles (on the basis of formal, scientific, journalistic, colloquial, literary styles which are accepted in Russian language) have been tried to be identified. As a result, it was identified that abbreviations become an integral part of the lexical structure with homonyms, grammatical formation, morphemic and semantic derivatives as well as elements of semantics such as the denotation, signification, connotation, national and cultural specificity. Furthermore, in the light of our results, defects were found in the classification and terminology of Turkish abbreviations, it was tried to solve by simulating fixed rules Russian abbreviations observed that studied more detailed.
Benzer Tezler
- Сопоставительный анализ соматических фразеологизмов русского и турецкого языков
Rusça ve Türkçedeki somatik deyimlerin karşılaştırmalı analizi
KANIKEY MAHAMATCAN KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2020
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. SIDIKOVA ÇOLPON
- Деепричастие в русском и турецком языках в сопоставительном аспекте
Karşılaştırmalı açıdan Rusça ve Türkçedeki zarf-fiiller / Gerund in Russian and Turkish languages in a comparative aspect
DARYA BESCHASTNOVA
Yüksek Lisans
Rusça
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT YILMAZ
- Vücut bölümlerinin yer aldığı Rusça – Türkçe deyimler ve karşılaştırılmaları
The study of 'idioms related with body parts' in Russian- Turkish and their comparisons
EDA RÜSTEMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR
- Rusça ve Türkçede deyimler ve atasözlerinin anlambilim ve biçimbilim açısından denkliği
Semantics and morphology in terms of Russian and Turkish idioms and proverbs
DİLEK GÖKHARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimPamukkale ÜniversitesiDil Bilimleri ve Kültür Araştırmaları Bilim Dalı
PROF. DR. NURTEN SARICA
- Rusçada görünüş ve Türkçede veriliş biçimleri
Aspect in Russian and its correspondences in Turkish
NATALLIA LAUTSEVICH
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUTHAN KAHRAMANTÜRK