Geri Dön

Ontology construction for the harmonized commodity description and coding system using natural language prosessing techniques

Armonize mal tanımı ve kodlama sistemi için doğal dil işleme kullanarak ontoloji oluşturulması

  1. Tez No: 449325
  2. Yazar: FUNDA AKGÜR FAL
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM TURHAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
  6. Anahtar Kelimeler: Ontoloji, Doğal Dil İşleme, Protégé, Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistem, Ontology, Natural Language Processing, Protégé, Harmonized Commodity Description System
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Atılım Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mühendislik Sistemlerinin Modellenmesi ve Tasarımı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) gümrük idarelerinin etkinliğini ve verimliliğini artırmayı hedef edinmiş hükümetler arası bir kuruluştur. DGÖ dış ticaret için ortak bir kod sistemi sağlamaktadır. Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (Armonize Sistem-AS) diye adlandırılan bu sistem, 5000 farklı kod numarası içeren uluslararası bir ticari sınıflandırma sistemidir. Sistem uzman ya da uzman olmayan gümrük memurları ve ticaret yapmak isteyen insanlar tarafından kullanılmaktadır. Mevcut sistemin temel sorunu; AS kodu tespiti işlemlerinin ancak konu uzmanları tarafından yapılabilmesi ve uzamn olmayan kişilerce yapılamamasıdır. Ontolojiler semantik yapıyı gösteren güçlü araçlardır. Büyük ölçekli ontolojilerin yapılandırılması zor ve zaman alıcıdır. Doğal Dil İşleme (DDİ) kullanımı ontolojileri oluşturmak için etkili bir yoldur. Bu çalışmada, ana amaç AS kodları için Türkçe doğal dil işleme yapılarak ontoloji oluşturmaktır. Oluşturulan ontolojinin AS kodlarının tespit edilmesinde üç hayati fayda sağlaması beklenmektedir. Oluşturulan ontolojide AS kodları ürünlerin tariflerinden yola çıkarak tanımlanmış, böylece uzman olmayan kişilerin Türkçe kullanarak AS kodlarını tespit etmeleri sağlanmıştır. İkinci olarak, sistemi bir ontoloji üzerine kurmak ontolojilerin doğal yapıları sayesinde, ürünler ve aralarındaki ilişkilerin tanımlanmasıyla sistemin esneklik ve düşük maliyet ile çalışmasını sağlamaktadır. Son olarak, literatürde, Türk gümrüklerinde kullanılan böyle bir arama sistemi bulunmamaktadır. Bu tez, ontoloji oluşturma ve Türkçe dil işleme kullanarak aramada yeni bir bakış açısı sağlarken, oldukça kullanışlı yeni bir metod ve esnek bir arama sistemi yaklaşımı sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

World Custom Organization (WCO) is an interdependent intergovernmental organization whose mission is to improve the effectiveness and efficiency of customs administrations. WCO provides a shared code system for foreign trade namely, Harmonized Commodity Description and Coding System (HS) which is an international trade classification system including 5000 different code numbers. This system is used by custom's officers and traders who may or may not be expert users. The main problem of the existing system is that HS Code determination process can only be done by experts and not by non-specialists. Ontologies are strong tools for representing the semantic structure. However, constructing large scale ontologies is hard and time consuming. Using Natural Language Processing (NLP) is an efficient way to construct ontologies. In this study, the main goal is to develop an ontology for HS codes using Turkish natural language processing. The constructed ontology is expected to provide three vital benefits for users in determining the correct HS code. Since the constructed ontology defines the HS code with respect to the definition of the products, any user will be able to identify any products' HS code using Turkish language. Second, using an ontology behind the system provides flexibility and cost efficiency where all the products and their relations are processed and recognized by the ontologys' natural framework. Third, in the literature there have not been any studies that have developed such a search system for Turkish customs. This thesis provides new perspective for ontology construction and searching using Turkish NLP that is a promising novel method and a flexible approach for any querying systems.

Benzer Tezler

  1. Metinden diyagrama mimarlık kuramı:Delirious New York ve yes is more

    Architectural theory from text to diagram: Delirious NewYork and yes is more

    FATMA ZEYNEP ALTINBAŞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HALE GÖNÜL

  2. A risk and vulnerability ontology for construction projects

    İnşaat projeleri için bir risk ve risk kırılganlığı ontolojisi

    GÜLŞAH FİDAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İREM DİKMEN TOKER

    PROF. DR. M. TALAT BİRGÖNÜL

  3. Kökmantık: Biçimsel dizgelerin ontolojisi yoluyla mantığın temellerinin açılması

    Protologic: Unveiling the foundations of logic through the ontology of formal systems

    EBUBEKİR MUHAMMED DENİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Felsefeİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AYHAN ÇİTİL

  4. Development of a knowledge based risk mapping tool for international contruction projects

    Uluslararası inşaat projeleri için bilgi tabanlı risk haritalama aracının geliştirilmesi

    AÇELYA ECEM YILDIZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İREM DİKMEN TOKER

    PROF. DR. M. TALAT BİRGÖNÜL

  5. Arkitektonik kavramının yerel ve çağdaş mimari arakesitinde geçişkenlikler üzerinden incelenmesi

    Analyzing the concept of architectonics through transitions at the intersection of local and contemporary architecture

    ÖZNUR AKYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER