Geri Dön

Geç Neolitik Dönem'de Güney Kafkasya yerleşim modelleri

Late Neolithic settlement patterns in South Caucasia

  1. Tez No: 449540
  2. Yazar: AZHDAR BABAZADE
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YİĞİT HAYATİ ERBİL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 236

Özet

İnsanoğlunun biyolojik ve kültürel evrim sürecindeki önemli basamaklardan birini yaklaşık M.Ö. 10000-5000 yıl öncesini tanımlayan Neolitik Dönem oluşturmaktadır.“Devrim”ya da“Evrim”olarak da tanımlanan bu dönemde, yerleşik yaşamdan evcilleştirmeye, alet üretimindeki uzmanlaşmadan ritüel uygulamalara kadar insan yaşamında köklü değişimler meydana gelmiştir. İnsan yaşamındaki bu değişimlerin nasıl ve neden olduğuna yönelik soruların büyük bir kısmı Yakın Doğu'da sürdürülen araştırmalarla açıklanmıştır. Ancak, bölgelerarası kültürel ilişkilerin ortaya konmasında Kafkas Bölgesi'ndeki verilerin yeterince dikkate alınmadığı görülmektedir. Son yıllarda Güney Kafkasya Bölgesi'nde oldukça geniş alanlarda araştırmalar yapılmış olmasına rağmen kronolojik ve terminolojik sorunlardan dolayı arkeolojik verilerin yeterince değerlendirilemediği anlaşılmaktadır. Bu sebeple bölgenin Neolitik tanımlaması, yerleşim modelleri ve arkeolojik veriler kapsamında ele alınması yeterince mümkün olamamaktadır. Bu tez çalışmasında son araştırmalar kapsamında, ideolojik kaygılardan uzak ve yeni bilimsel tekniklerle araştırılan Güney Kafkasya'daki Geç Neolitik süreci tanımlamak ve bu süreçte karşımıza çıkan yerleşim modellerini ortaya koymak hedeflenmiştir. Çalışma yöntemi açısından Güney Kafkasya Bölgesi coğrafi olarak kendi içinde Orta Kura Havzası ve Aras Havzası olmak üzere iki bölgeye ayrılarak ele alınmış ve her iki bölgede en iyi araştırılan yerleşimler seçilerek incelenmiştir. Bölgenin iki ayrı alanda incelenmesi, coğrafi, iklimsel ve bitki örtüsü koşullarının farklılığı göz önüne alınarak özellikle düşünülmüştür. Böylece farklı coğrafyaya sahip ama aynı bölge içinde yer alan yerleşimlerin benzer ve ayrıldığı noktalar ile coğrafyanın yerleşim modellerine olan etkisinin anlaşılması amaçlanmıştır. Çevre ve yerleşenlerin ilişkisi, Orta Kura Havzası için Aruchlo arkeolojik merkezi özelinde incelenirken, Aras Havzası için Kamil Tepe ve Aknashen arkeolojik merkezleri özelinde incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda yerleşim modelleri dikkate alınarak Güney Kafkasya Neolitikleşme sürecini etkileyen iç ve dış faktörlerden hangisinin birincil rol oynadığına dair bir tespite gidilmiştir.

Özet (Çeviri)

In approximately 10,000 – 5000 BCE one of the most important progress in the biological and cultural evolution of the human beings happened in the Neolithic Period. This period is also called,“the revolution”or sometimes“the evolution”during which fundamental changes occurred in human life as becoming sedentary, domestication of animals, ritual practices and specialization in the manufacture of tools. The reasons of these changes have been investigated in the Near East. But unfortunatelly the South Caucasus Region is not taken into account because of the chronological and terminological problems as a result of which the definition of the Neolithic period in the region is not clarified. In this study, our aim is to identify the Late Neolithic period in the South Caucasus by investigating the remote and ideological patterns using new scientific techniques and determine the settlement patterns encountered in the process. The methodology of the thesis is based on geographical definitions. The Kura Basin has been investigated in two regions; The Middle Kura Basin and the Aras Basin. For purposes of expediency the settlements in Aruchlo, Kamil Tepe and Aknashenwere are selected. In the course of the study, the internal and external factors are examined and explained as primary determinants in the Neolithization process of the South Caucasus.

Benzer Tezler

  1. Arkeolojik verilerin ışığında Epi-Paleolitikten Tunç Çağları sonuna kadar Anadolu-İran ilişkileri

    Relation between Anatolia and İran from the Epi-Paleolithic to the end of Bronze Ages based on archeological fainding

    BAYRAM AGHALARİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ArkeolojiHacettepe Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL TEKİN

  2. Güney Levant Neolitik dönem yerleşimlerinin kronostratigrafik değerlendirmesi

    Chronostratigraphic assessment of Neolithic period settlements in the Southern Levant

    SELİN KARATEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN YILMAZ

  3. Neolitik Dönem'de Batı Anadolu'da Melos/Mılos Ve Gıalı kökenli obsidyenin yayılımı

    The spread of Obsidian Originating from Melos/Milos and Giali in Western Anatolia during the Neolithic Period

    GÜNAY DİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ArkeolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ENGİN AKDENİZ

  4. Arkaik, Klasik ve Hellenistik Dönem'de Doğu Thrakia

    Eastern Thrakia during Archaic, Classic, and Hellenistic periods

    ERGÜN KARACA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ArkeolojiEge Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAFET GÜL GÜRTEKİN DEMİR

  5. Yukarı Dicle havzasında Kalkolitik Çağ: Kronolojik ve kuramsal sorunlar

    Chalcolithic period in the upper tigris river valley: Chronological and theoretical problematics

    EMRULLAH KALKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ArkeolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET UHRİ