Geri Dön

Multi-word units in Turkish scientific texts: A corpus-based genre analysis

Türkçe bilimsel metinlerde sözcüksel yapılar ile çok-sözcüklü birimler: Derlem-temelli tür incelemesi

  1. Tez No: 449640
  2. Yazar: İPEK YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ŞAHAP AKSAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Bu tezin temel savı çok-sözcüklü birimlerin bilimsel metin yazım sürecinde etkili bir role sahip olduğu ve bu sürece önemli katkısının olduğudur. Çünkü çok-sözcüklü birimler hem sözlü hem de yazılı söylemdeki, özellikle akademik metinlerdeki önemli yapı taşlarıdır ve metin içinde yinelenen bu tür biçimbirim bileşimleri etkin bir dil kullanımın göstergesidir. Çalışmadaki bir diğer bağlantılı tartışma ise Türkçedeki ek dizilerinin çeşitli işlevler üstlenerek bilimsel metinlerde çok-sözcüklü birim oluşturduğudur. Bu bakış açısıyla ilişkili olarak, insan bilimleri ve doğa bilimleri alanlarında hakemli dergilerde yayımlanmış Türkçe bilimsel metinlerin giriş ve sonuç bölümlerinde sıklıkla kullanılan çok-sözcüklü birimler ve ek dizileri derlem dilbilim, söylem ve tür çözümlemesi yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Çok-sözcüklü birimlerin dilbilgisel, sözdizimsel ve söylem işlevsel sınıflamaları araştırılmış, benzerlikler ve farklılıklar yorumlanmıştır. Çok-sözcüklü birimlerin ve ek örüntülerinin alana göre sıklık bilgileri karşılaştırılmıştır. İncelenen yapıların metinlerde yer alan örnek kullanımları derlem-içi bağımlı dizin örüntüleriyle gösterilmiştir. Sonuç olarak, çok-sözcüklü birimlerin bazı benzerliklerin yanı sıra makale bölümlerine ve alana özgü olarak çoğunlukla farklılık gösterdiği; bu tarz birimlerin doğru bir şekilde ve yeterli ölçüde kullanılmasının metnin düzeni, etkili bir dil üretimi ve söylemin net bir biçimde oluşturulması açısından yararlı olduğu; bilimsel metinlerde belirli ek bileşimlerinin diğerlerine oranla sıklıkla tercih edildiği; ve örüntüsel çoklu ek dizilerinin metin içinde çok-sözcüklü birim işlevleri taşıdığı saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

The main argument of this thesis is that multi-word units have a significant role in scientific text writing process and they contribute to this process importantly because multi-word units are important building blocks both in spoken and written discourse, especially in academic texts; and these kinds of recurrent textual morpheme sequences are indications of effective language use. Another relevant argument that is handled in this study is that Turkish multi-morpheme units form multi-word units in scientific texts by having various functions. In relation to this point of view, the frequently used Turkish multi-word units and multi-morpheme units that are seen in the introduction and conclusion parts of the published scientific articles belonging to the humanities and fundamental sciences domains have been examined by using corpus linguistics, discourse and genre analyses methods. The grammatical, syntactic, and discourse functional categories of the multi-word units have been analyzed; the similarities and differences have been evaluated. The frequency information of the multi-word units and multi-morpheme units by fields have been compared and contrasted. The intertextual concordance lines of the structures that are studied have been exemplified via corpus data. As a result, it has been confirmed that the article sections and academic domains differ mostly in terms of the multi-word unit usage although there are some similar usages; these kinds of units are useful for the organization of the text, an efficient language production, and clarity in discourse when they are used correctly and sufficiently; certain multi-morpheme units are preferred more frequently than the others in the scientific text writing and those kinds of multi-morpheme combinations have the function of forming multi-word units in academic texts.

Benzer Tezler

  1. STEM eğitim yaklaşımı ile ilişkili kavramlar hakkında akademisyen görüşleri

    Academic views on concepts related to STEM education approach

    ENGİN SERDAR DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimKastamonu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAHATTİN AYDINLI

  2. Kent coğrafyasında diyalektik bir yöntem olarak ritimanaliz: istanbul, kadıköy kent araştırmaları üzerine

    Rhythmanalysis as a dialectical method in urban geography: the case of ıstanbul, kadIkoy urban researches

    EMRE SÖYLEMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ

  3. القصود غير المشروعة وأثرها في عقد النكاح

    El-kusûdü gayru'l-meşrûa ve eseruha fî akdi'n-nikah

    MAHER ALALI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2018

    DinYalova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEHLUL DÜZENLİ

  4. Uzman sistem teknolojisi ve çizelgeleme uygulaması

    The technology of expert system and applications of scheduling

    TARIK ÇAKAR

  5. Complexity in spoken language: A corpus-based learning approach

    Konuşma dilinin karmaşıklığı: Derlem temelli bir öğrenim yaklaşımı

    ZEHRA İTİK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACER HANDE UYSAL GÜRDAL