Potansiyel bir süs bitkisi: Paslı bambulotu'nun (Heliotropium greuteri) morfolojik ve moleküler karakterizasyonu
A potential ornamental plant: Morphological and molecular characterization of Paslı bambulotu (Heliotropium greuteri)
- Tez No: 450543
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN GÜLŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Ülkemizin de doğal olarak bulunan ekolojiye uyum sağlamış bitki türlerinin tespit edilerek süs bitkisi olarak kullanılması ülkemiz süs bitkileri sektörünü güçlendirebilir. Bu tez çalışmasında; 1) Kayseri ve civarında bulunan paslı bambulotu (Heliotropium greuteri H. RIEDL) türüne ait örnekleri, süs bitkisi açısından önemli bazı özellikler bakımından karakterize etmek, 2) ISSR markırları yardımıyla çeşitliliği ve akrabalık ilişkilerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada 48 adet H. greuteri ve bir adet kontrol amaçlı yakın akraba olan H. lasiocarpum Kayseri Erciyes Üniversitesi Kampüsü ve Kayseri ilinin Develi ilçesinde bulunan Ziraat Fakültesi Kampüsü'nün belirli noktalarından temin edilmiştir. Genotipler bitki yapısı (yaprak eni, yaprak boyu, yaprak ayası, yaprak rengi, boğum arası, dallanma, genel görünüm), çiçek (üst çapı, alt çapı, başak uzunluğu, tohum eni tohum boyu, bin dane ağırlığı) açısından olmak üzere toplam 13 adet morfolojik karakter bakımından analiz edilmiştir. Aynı genotipler inter-simple sequence repeats (ISSR) markırları yardımıyla karakterize edilmiş ve NTSYS programıyla ilişki analizleri yapılmıştır. Bitkinin otsu yapıda, boyunun 13 ile 110 cm arasında (ortalama 28.1) cm değiştiği tespit edilmiştir. Süs bitkisi olarak önemli bir karakter olan çiçek üst çapının ise 1.35-18.5 mm arasında ve ortalamanın 9.78 mm olduğu belirlenmiştir. Yaprak ayası 5.16 ile 28.9 mm ortalaması ise 18.6 mm bulunmuştur. Başak uzunluğu 0.8 ile 10.6 cm ortalama 4.39 cm olarak bulunmuştur. İncelenen bütün morfolojik karakterler açısından varyasyon bulunduğu tespit edilmiştir. İlk aşamada 20 adet ISSR primeri test edilerek en uygun 13 primer seçilmiştir. Test edilen bütün primerler polimorfik bant profili ortaya koymuştur. ISSR tekniğinden elde edilen toplam 101 banttan 92 tanesi polimorfik bulunmuştur. Genotipler arasındaki genetik benzerlik indeksi değerleri 0.81-0.99 arasında değişmiştir. Genotipler arasındaki ilişki analizi sonucunda yakın gruplar oluştuğu görülmüştür. Sonuç olarak morfolojik veriler için kayda değer varyasyon bulunmasına rağmen moleküler verilere göre varyasyon nispeten düşük bulunmuştur. Yüksek ihtimalle çalışılan bitki tür olarak yeni ortaya çıkmış ve henüz yeterli çeşitliliğe ulaşmamıştır. Diğer bir ihtimal ise tür son zamanlarda darboğaz ile karşılaşmış ve çeşitliliğin önemli bir kısmını kaybetmiştir. Bu çalışma kapsamında kurağa nispeten tolerant, bal arılarını çeken, uzun çiçeklenme dönemine sahip ve hoş kokulu olan H. greuteri bitkilerinde seçilen bazı önemli parametreler açısından yapılan karakterizasyon çalışması, bu türde süs bitkisi potansiyeli olabileceğini ve özellikle kültüre almayla ilgili çalışmalara olan ihtiyacı ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Adaptation of native plants to Anatolia provides an efficient contribution to ornamental plant industry. The aims of this study are to characterize Heliotropium greuteri H. RIEDL plants naturally found in the flora of Turkey for some selected morphological characters and to investigate their diversty and relationships by using ISSR markers. Fourthy-eight H. greuteri and one H. lasiocarpum as control were used in this study. The plant materials were collected from the sites of Erciyes University campus and city of Develi, Kayseri, Turkey. The genotypes were characterized for plant structure (leaf diameter, leaf color and length, internode length, branching and general appearance), flower structure (flower upper diameter, spike length, seed diameter and length, 1000-seed weight). ISSR-based molecular analysis was also performed. Plant height ranged from 13 to 110 cm, averaging 28.1 cm. Flower diameter, an important trait of ornamental plants, ranged from 1.35-18.5 mm avreaging 9.78 mm. All traits studied indicated variations, which important for improvement. For ISSR analysis, a total of 20 primers were evaluated and 13 of them were applied to all sambased on 13 primers, 92 of which were polymorphic. Genetic similarity values varied between 0.81-0.99, which are relatively narrow. Probably this species faced a recent bottleneck and resulted in narrowed diversit. All genotypes were discriminated from each other or speciation has beed arisen recently. Overall, H. greuteri plants indicate potential for cultivation due to their relatively drought tolerance, extended flowering time, honeybee attraction.
Benzer Tezler
- Genome editing of ornamental plants using CRISPR/Cas9 technology
Süs bitkilerinde CRISPR/Cas9 teknolojisi kullanılarak genom düzenlemesi
MOHAMED FARAH ABDULLA
Doktora
İngilizce
2024
BiyoteknolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA KAVAS
- Evaluation of biological activities ofMmelia azedarach species and its importance in phytotherapy
Melia azedarach türünün biyolojik aktivitelerinin değerlendirilmesi ve fitoterapideki önemi
KHAWLA ABDALLA MOHAMED ESWIEI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA EROĞLU ÖZKAN
- Doğu Karadeniz Bölgesinde doğal olarak yetişen crocus vallicola herbert' in doku kültürü ile üretimi
Production of the crocus vallicola herbert which grows up naturally in Eastern Karadeniz Region, in tissue culture
ELİF KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Peyzaj MimarlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA VAR
- Influence of dietary siam weed (Chromolaena odorata) leaf extract on growth, body composition and thermal stress resistance in Nile tilapia (Oreochromis niloticus)
Diyetsel Siyam Otu (Chromolaena odorata) Yaprak Ekstraktının Nil Tilapyasında (Oreochromis niloticus) Büyüme, Vücut Kompozisyonu ve Termal Stres Direnci Üzerindeki Etkisi
VERONICA A. KABIA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Su ÜrünleriAtatürk ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ARSLAN
- Rize'de domates fideleri ve topraklarından Fusarium ile Trichoderma spp. suşlarının izolasyonu ve biyokontrol aktivitelerinin belirlenmesi
The isolation of Fusarium and Trichoderma spp. strains from tomato seedlings and soils and determination of biocontrol activities
YAŞAR KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENGÜL ALPAY KARAOĞLU