Kur'ân yorumunda Mevâlî'nin yeri (Hicrî ilk iki asır)
The position of Mawâlî in the interpretation of the Qur'an (In the first two centuries of the Hijra)
- Tez No: 451448
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR DÜZENLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Müslümanların fetihleri, İslâm coğrafyasının alanını büyütmekle birlikte farklı kültür ve medeniyetleri havzasına ilhak ederek, Müslümanlarla gayr-i müslim unsurları birbirine komşu yapmaktaydı. Sosyal, ekonomik ve dini alandaki etkileşmeleri kaçınılmaz kılan bu durum, ortaya çıkan sorunların da zemini haline gelmişti. Özellikle Emeviler bu yeni Arap dışı unsurları, İslam öncesi dönemde olduğu gibi hür ve köleler arasındaki orta bir sınıfı oluşturan“mevâleklinde isimlendirmişlerdir. Mevâlî Müslümanların bu dönemde Arap Müslümanların elde ettikleri haklara sahip olamaması, onların gerek isimlendirme gerekse sosyal hayattaki konumları itibariyle hep dikkat çekici bir unsur olarak İslam tarihindeki yerlerini almalarına neden olmuştur. Çalışmamızda, Emevîler ve Abbasîler'in ilk yıllarını içine alan hicrî ilk iki asırdaki mevâlîlerin Tefsir ilmine olan katkılarını konu edindik. Ayrıca, bazı araştırmalarda zikredilen, mevâlînin ilimde Arapların önüne geçtiği ve pek çok ilmin bayraktarlığını yaptığı hatta mevâlînin kasıtlı veya kasıtsız İslâm dinine zarar verdiğine dair ileri sürülen iddiaların doğruluğunu da ele aldık. Vefatı hicrî ilk iki asrı geçmeyen müfessirlerin tespitinde, tabakâtü'l-müfessirîn türü eserlerden; bu müfessirlerden mevâlî olanlarını tespitte ise biyografi edebiyatının ürünleri olan genel ricâl, tabakât ve tarih kitaplarından, ayrıca ravileri kritik eden ve bu kritikte hayatına dair bazı bilgileri kullanıp serdeden cerh ve tadil ilmine dair eserlerden de istifade ettik. Mevâlî müfessirlerin Kur'ân yorumlarını tespitte ise rivayet tefsirlerinden faydalandık.
Özet (Çeviri)
As a result of the conquests of the new territories by the Muslims different cultures and civilizations were incorporated into the Islamic geography and Muslims and non-Muslims elements became neighbours. This physical contingence rendered the social, economic and religious interactions inevitable also staged new environments in which related problems would emerge. Both the ranking of these new non-Arabs by the Umayyad rulers within the society between free people and slaves as it was pre-Islamic times and naming them“mawâlî”, and not having the same rights as the Muslim Arabs put them into a distinct position in the Islamic history. This thesis deals with the contributions of mawâlî interpreters to the science of tafsir during the first years of Umayyad and Abbasid rules i.e. the first two centuries of the Hegira. Additionally, we discussed the accuracy of the kind of arguments in some studies that mawâlî has in time gained greater deal of knowledge comparing to the Arabs and were pioneers of many scientific fields, even they deliberately or unintentionally impaired Islam. We used type of works as tabakâtü'l-müfessirîn in order to identify the interpreters whose dates of death did not exceed the first two centuries of Hegira and applied to tabaqat and history books to detect the non-Arabs among them. When revealing the interpretations of mevâli interpreters the early books of tafsir were utilized.
Benzer Tezler
- Tâbiûn dönemi tefsiri ve Medineli müfessirler
Tafsīr of Tābi'ūn period and Medina mufassirs
CEYDA GÜRMAN
- Kur'an yorumunda bağlamın sınırlayıcılığı
Limitation of context in the Qur'anic interpretation
MEHMET BAĞÇİVAN
- Kur'an yorumunda şiirin yeri (2.asır çerçevesinde)
The role of poetry in the interpretation of the Quran (in the second hijri century)
HARUN ÖĞMÜŞ
- Kur'ân yorumunda İsrâiliyyatın arka planı
The background of İsrailiyyat in the Quran commentary
ABDULHAY NEDİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÖRENER
- Kur'ân yorumunda meânî ilmi: Meryem sûresi örneği
Meani science in the interpretation of the Qur'an: The example of surah al Maryam
ÖMER FARUK ZEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMuş Alparslan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİ AHMET POLAT