Zihin kuramı gelişim sürecinin incelenmesi
Investigation of theory of mind development
- Tez No: 451585
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE SEMA KARAKELLE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu araştırmanın amacı zihin kuramını gelişimsel olarak ele alarak gelişimin doğasını ve kaynağını, gelişim süreci örüntülerini, bu süreçteki bireysel farkları ve bu farkların nedenlerini incelemektir. Bu çalışma deney grubunda 58 ve kontrol grubunda 25 olmak üzere yaşları 36-65 aylar arasında değişen toplam 83 çocuk üzerinde yürütülmüştür. Genel gelişim düzeylerinin belirlenmesinde Ankara Gelişim Tarama Envanteri, dil becerilerinin ölçümünde Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi, çalışma belleğinin ölçümünde Bay Patates Görevi, yönetici işlevlerin ölçümünde Hazzın Ertelenmesi Görevi ile Boyut Değiştirerek Kart Eşleme Görevi kullanılmıştır. Zihin kuramı gelişiminin incelenmesinde ise Zihin Kuramı Ölçeği (Wellman ve Liu, 2004) kullanılmıştır. Deney grubuna 4 hafta aralıklar ile 6 kez Zihin Kuramı Ölçeği uygulanırken, kontrol grubuna 6 ay ara ile 2 kez Zihin Kuramı Ölçeği uygulanmıştır. Hem deney hem de kontrol grubuna ilk zihin kuramı oturumundan hemen önce ve son zihin kuramı oturumundan hemen sonra dil, yönetici işlevler ve çalışma belleği ile ilgili ölçümler yapılmıştır. Bunun sonucunda ilerideki zihin kuramının altı ay önceki bilişsel değişkenlerle açıklanabildiği bulunmuştur. Zihin kuramının doğasında ilerlemelerin olduğu gibi geri kalışların da olduğu ve zihin kuramının ani değil dereceli bir gelişim izlediği görülmüştür. Çocuklar için geçerli tek bir gelişim profili olmadığı, farklı noktalardan başlayan çocukların farklı yollardan geçerek zihin kuramını kazandığı ve aynı noktaya geldiği görülmüştür. Zihin kuramı gelişimindeki bireysel farklar ise çocuğun araştırma başladığı zamanki mevcut zihin anlayışı düzeyi ve ifade edici dilde gösterdiği gelişim ile açıklanmıştır. Ayrıca Türk çocuklarda Zihin Kuramı Ölçeği zorluk sıralamasının Wellman ve Liu (2004) tarafından önerilen sıra ile uyuşmadığı ve Türk çocuklarının bilgiyi kanıdan daha önce kazandığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate nature, source and developmental patterns of theory of mind development as well as individual differences in this understanding and the underlying causes of them. This study was held on a total of 83 children aged between 36-65 months. There were two conditions: control (n = 25) group and experimental group (n = 58). For measurement of general level of development, language ability, working memory, executive functions; Ankara Developmental Screening Inventory, Turkish Expressive and Receptive Language Test, Mr. Peanut task, Delay of Gratification Task and Dimensional Card Sorting task were used, respectively. Additionally theory of mind scale (Wellman and Liu, 2004) was used for the investigation of theory of mind development. In terms of theory of mind development, the experimental group was tested every four weeks for 6 times and the control group was tested for 2 times at 6 months intervals. Both control and experimental groups were tested for language, working memory and executive functions before the first testing session and after the sixth testing session of theory of mind. The results of this study showed that there are regressions as well as progressions in the nature of theory of mind development and theory of mind development is gradual rather than sudden. There is no single developmental pattern that fits all of the children. The individual differences in theory of mind development are explained in terms of the development in expressive language and the level of mind understanding of the children at the beginning of the experiment. Moreover as opposed to the sequence suggested by Wellman and Liu (2004), in this sample Turkish children understand knowledge before belief.
Benzer Tezler
- Anasınıfına devam eden çocuklara zihinsel düşünme becerilerinin kazandırılmasında yaratıcı drama çalışmalarının etkisinin incelenmesi
Investigating the effects of creative drama activities to attain mental skills on children attending the preschool
ELİF DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ELİF KILINÇ
- Zihin kuramına dayalı eğitim programının 48-60 aylık çocukların bilişsel bakış açısı becerileri ve prososyal davranışları üzerindeki etkisinin incelenmesi
Investigation of the theory of mind based training program?s effects on the 48-60 months-old children?s cognitive perspective taking skills and prosocial behaviors
ÖZLEM GÖZÜN KAHRAMAN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE B. AKSOY
- Okul öncesi dönemde özel eğitim alan ve almayan ilköğretim 4, 5 ve 6. sınıf işitme engelli öğrencilerin zihin kuramı kapsamında yürütücü işlevler açısından incelenmesi
A study on the investigation of executive functions of 4th, 5th and 6th grade deaf sudents with and without preschool special education experience in terms of theory of mind
RAFET FIRAT ŞİPAL
Doktora
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR PINAR BAYHAN
- Okul öncesi dönem çocuklarında sembolik oyun, duygu düzenleme becerileri ve yönetici işlevler ilişkisinin incelenmesi
Investigating the relationship between pretend play, emotion regulation skills and executive functions in preschool children
DAMLA YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN DOĞAN
- Orta çocukluk dönemindeki özel öğrenme güçlüğü tanısı almış çocuklarla olağan gelişim gösteren çocukların zihin kuramı ve sosyal beceri gelişimleri açısından karşılaştırılması
Comprison of children in middle childhood period diagnosed with special learning disability and normally developing children in terms of theory of mind and social ability developments
DENİZ ELİÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEVİYE TUĞBA TUNCER