Weiss işlevsellikte bozulma ölçeği ebeveyn formu (wibö-e) Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
Reliability and validity study of the Turkish version of weiss functional impairment scale-parent (wfirs-p)
- Tez No: 452820
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURSU ÇAKIN MEMİK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: DEHB, işlevsellik, geçerlilik, güvenirlik, ölçek, yaşam kalitesi, ADHD, functioning, validity, reliability, scale, quality of life
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukluk döneminde sık görülmekte ve işlevsellikte belirgin bozulmaya yol açmaktadır. Türkiye'de DEHB'ye özgü işlevsellikte bozulmayı değerlendiren, geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçek bulunmamaktadır. Bu çalışmada DEHB'ye özgü işlevsellikte bozulmayı değerlendiren Weiss İşlevsellikte Bozulma Ölçeği-Ebeveyn Formu'nun (WİBÖ-E) Türkçe'ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışmaya 250 DEHB tanılı ve 250 sağlıklı çocuk ve ebeveynleri katılmıştır. WİBÖ-E Türkçe sürümünün güvenirliğinin değerlendirilmesinde iç tutarlılık ve test-tekrar test yöntemleri kullanılmıştır. Geçerliğin değerlendirilmesinde açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, birleşen geçerlik ve ayırt edici geçerlik analizleri yapılmıştır.Bulgular: WİBÖ-E okul-davranış ve riskli eylemler alt boyutlarında yer alan altı sorunun tamamının ?0? olarak puanlanması nedeniyle hem 50 maddeden oluşan özgün ölçek formu için, hem de tamamı ?0? olarak puanlanan altı sorunun dahil edilmediği 44 maddelik form için analizler yapılmıştır. WİBÖ-E'nin 50 ve 44 maddelik formlarında toplam ölçek için Cronbach alfa katsayısı 0.93 bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirliği için Spearman korelasyon katsayısı 0.93 bulunmuştur. 44 maddelik form üzerinden yapılan açıklayıcı faktör analizinde ölçek maddelerinin en iyi şekilde yedi faktörlü yapıda temsil edildiği ancak bazı maddelerin özgün ölçekten farklı alt boyutlara yerleştiği görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizinde toplam model için tahminin ortalama karekök hatası (TOKH)=0.95 ve karşılaştırmalı uyum indeksi (KUİ)=0.061 bulunmuştur. WİBÖ-E ile DEHB belirtileri, genel işlevsellik düzeyini ve yaşam kalitesini değerlendiren ölçekler arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. WİBÖ-E'nin sağlıklı kontrol grubunu ve farklı belirti şiddetindeki DEHB'li hastaları ayırt edebildiği saptanmıştır.Tartışma: Çalışma sonucunda WİBÖ-E'nin DEHB'de işlevsellikte bozulmanın değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir olduğuna karar verilmiştir. Çalışmamızda bazı maddelerde taban etkisinin saptanması ve açıklayıcı faktör analizinde bazı maddelerin özgün ölçekten farklı alt boyutlara yerleşmesi nedeniyle WİBÖ-E alt boyut puanlarının dikkatle yorumlanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is common in childhood and causes significant impairment in functioning. In Turkey, a validated and reliable functional impairment rating scale for ADHD is not available. In this study, we aimed to examine Turkish adaptation and psychometric properties of the Weiss Functional Impairment Rating Scale-Parent (WFIRS-P) which evaluates functional impairment related to ADHD.Method: 250 children with ADHD and 250 healthy children and their parents participated in the study. Internal consistency, test-retest reliability, exploratory and confirmatory factor analyses, convergent and divergent validity analyses were examined for reliability and validity of the Turkish version of WFIRS-P.Results: Analyses were performed with original 50-item scale and 44-item scale as all of the participants rated ?0? in six items which were in school-behavior and risky activities domains. Internal consistency, for the whole scale is 0.93 both for original 50-item scale and 44-item scale, measured using Cronbach?s alpha. Spearman corelation coefficient for test retest reliability was 0.93. In exploratory factor analysis performed for the 44 item scale, the items were best explained by a seven factor solution. But, some items participated in different domains than original scale. In confirmatory factor analysis for the whole scale, root mean square error of approximation (RMSEA) was 0.95 and comparative fit index (CFI) was 0.061. The scale had statistically significant corelations with symptoms, global functioning and quality of life scales. The scale discriminated healthy children and children with ADHD having different severity levels.Conclusion: The Turkish version of the WFIRS-P is a reliable and valid instrument to evaluate ADHD-related functional impairment. In our study, as we found floor effects in some items and in exploratory factor analysis some items participated in different domains than original scale, WFIRS-P domain scores should be interpreted with caution.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk olguların duygu düzenleme ve duygu tanıma becerilerinin tedaviyle olan ilişkisi
The relationship between emotion regulation, emotion recognition skills and treatment of children with attention deficit hyperactivity disorder
MERVE TAŞKAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde otistik özelliklerin tedavi yanıtına ve yan etkilere olan etkisinin boylamsal olarak incelenmesi
A longitudinal study of the effect of autistic traits on treatment response and side effects in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
AYŞEGÜL AKGÜL DOĞRU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
- 12-18 yaş aralığında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısının ve ilişkili faktörlerin makine öğrenmesi ile incelenmesi
Investigation of attention deficit and hyperactivity disorder diagnosis and related factors in 12-18 age group with machine learning, Hacettepe University Faculty of Medicine, thesis in child and adolescent psychiatry
NAGİHAN ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLŞAD FOTO ÖZDEMİR
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme bozukluğu tanıları olan çocuklarda P300 ve spektral çözünürlüğün değerlendirilmesi
Evaluation of P300 and spectral resolution in children with attention deficit hyperactivity disorder and specific learning disorder
MERYEM SEÇEN YAZICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TAYYİB KADAK
- Özgül öğrenme bozukluğu tanılı çocuklarda uyku özellikleri ile yürütücü işlev becerileri arasındaki ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between sleep characteristics and executive functions in children with specific learning disorder
NİHAL SERDENGEÇTİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT CEM TARAKÇIOĞLU