Evde engelli bakım ücreti hizmetlerinin sosyal modeli gerçekleştirmedeki rolü
Home based care on contribution to the social model
- Tez No: 453363
- Danışmanlar: PROF. DR. SONGÜL SALLAN GÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmetler, Sosyoloji, Social Services, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Evde bakım, engelli, engelliye bakan, sakatlık, aile, engelliliğin inşası, sosyal model, Home-based paid, care, carer, family, the disabled, the identification of disability, social model
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 261
Özet
Türkiye'de engellilik, uzun yıllar ailenin ve yakın çevresinin bir sorumluluğu olarak görülmüş, 1990'lara kadar engellilik olgusu“özürlülük”kavramıyla ele alınmıştır. Engellilik konusu, uzunca yıllardır kamusal politikaların odağında yer almamıştır. 1997 yılında Başbakanlığa bağlı olarak Özürlüler İdaresi Başkanlığı (ÖZİDA) kurulmuştur. Bu kuruluş, engellikle ilgili bilgi birikimi ve toplumsal farkındalığın arttırılmasında önemli bir katkı sağlamıştır. Engellilik olgusu üzerine yapılan çalışmaların yaygınlaşması ve 1990'lı yılların ekonomik krizleri, engelli ve ailelerine yönelik sosyal yardımları, tıbbi desteklerin artırılmasını sağlamıştır. Özellikle, ağır ve bakıma muhtaç engellilere yönelik destek mekanizmalarının geliştirilmesi gereğini de ortaya çıkmıştır. Gerek Dünya'da gerekse Türkiye'de yeni sağ politikaların etkisiyle aile odaklılığın egemen bakış açısı engelli bakımında da bir politika değişimine yol açmıştır. Engelli bakımında, ağırlıkla kurumsal bakımdan aile yanında bakıma geçilmiştir. 2010 yılından itibaren engelli ailelerine yönelik kamusal politikalar evde bakım odaklı hale gelmiş ve ilgili programlar geliştirilmiştir. Evde engellisi olan yoksul ailelere yönelik bakım gelir destek programları çeşitlenmiştir. İlki 1976 yılına dayanan yaşlı, muhtaç ve engellilere gelir desteği sağlayan 2022 sayılı yasanın kapsam alanına; engelliye bakan kişi, yani aile de dâhil edilmiştir. Ayrıca 2006 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından engelli yakını bakım ücreti uygulaması başlamıştır. 2016 yılı Ekim ayında bakımı evde yapılan engelli sayısı 478.708; evde engelli yakınına bakan kişi sayısı ise 418.571 olmuştur. Dolayısıyla, her 20 engelliden biri evde bakım desteği almaktadır. Engelli ailelerine yönelik gelir destek programlarından bölgesel olarak en fazla Marmara Bölgesi'nde, en az da Doğu Anadolu Bölgesi'nde yararlanılmaktadır. Bu iki bölgede en fazla yararlanan iller ise İstanbul ve Van'dır. Bu çalışmanın amacı; İstanbul ve Van illerinde bakıma muhtaç ve yoksul engelli ailelerinde engellilerin ve engelli bakımını yapan bireylerinin durumlarının araştırılması ve sosyolojik bakışla geliştirilmiş sosyal modele uygunluğunun değerlendirilmesidir.
Özet (Çeviri)
In Turkey, disability has been considered under the responsibility of family and relatives, and it had not been seen as one of the focal point in governmental policies until the 1990s. This phenomenon is referred to as“disability”and in 1997 Prime Ministry Department of the Administration of the Disabled (OZİDA) was established for exploring disability matter. The establishment of the Department has contributed to accumulating information and raising awareness on disability. Social aid and medical assistance for the disabled and their families were increased by the spread of research on disability and the financial crisis in 2000. Especially, a need for the improvement of help mechanisms for the severely handicapped people in need of nursing has become obvious. Either in the world or in Turkey, with the effects of neo liberal policies, hegemonic family oriented view has caused a change in policies on disability. Institutional care has been replaced with family based home care. Since 2010, public policies on families with disabled persons have been evolved into family based home care and related programs have been developed. Nursing and income support programs for families with disabled persons have become diversified. The very first of such programs was established in 1976 with the act numbered 2022 to provide help to the needy elderly and disabled people. The persons or the family providing nursing care to the disabled people have also been included in the scope of this law. Besides, the Ministry of Family and Social Policy started to provide income support to the families caring the disabled persons at home in 2006. In 2016, the number of disabled people getting home care increased to 478.708 and the number of people giving nursing care at home reached 418.571. Accordingly, one out of every twenty disabled people received home nursing care. Yet, there is not any research done on this issue. The highest numbers of the beneficiaries of income support programs for families with disabled persons is in the Marmara Region whereas the lowest numbers, in Eastern Anatolia Region. In these two regions, İstanbul and Van are the provinces with the highest number of the beneficiaries. The main aim of this study is to compare the situations of the handicapped people and their needy family members or relatives providing home nursing care to them in the provinces of İstanbul and Van, and to explore if sociological based developed social model in these provinces with sociological approach.
Benzer Tezler
- Evde bakım ücretinden yararlanan ailelerin ve engellilerin psiko-sosyal durumları (Sakarya örneği)
Psycho-social status of disabled people and their families who benefit from home care fee (Sakarya sample)
ELİF CİVAN YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyal HizmetlerSakarya ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF GENÇ
- Sosyal politikalarda yeni yaklaşım, yöntem ve kentsel uygulamaların geliştirilmesi: Bir sosyal inovasyon örneği olarak 'Şeker hayat'
Development of new approach, method and urban practices in social policies: 'Seker hayat' as a social innovation case study
AYSU UZSAYILIR KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyal Hizmetlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- 2007-2016 dönemi Sivas ili engelli evde bakım ücreti alan bakıma muhtaç hastaların sosyodemografik özellikleri
Socidemographic characteristics of 2007-2016 periods of Sivas with disabilities households
SELİN ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerCumhuriyet ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DR. NAİM KARAGÖZ
- Kadının bakım emeğinin evde bakım uygulaması üzerinden değerlendirilmesi bir karma yöntem araştırması: Ankara Mamak örneği
Evaluation of women care labor via home care practice, a mix method research: The sample of Ankara Mamak
ÖZGE SANEM ÖZATEŞ GELMEZ
Doktora
Türkçe
2014
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM CANKURTARAN ÖNTAŞ
- Evde bakım alan hastalarına bakım verenlerin tükenmişlik düzeyleri ve etkileyen faktörler
Burnout syndrome in domiciliary caregivers and affecting factors
YASEMİN KAPLAN SAY
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM SUVAK