Hemşirelerde ahlâkî sıkıntının işe adanma davranışı üzerine etkisi
The effects of moral distress on work engagement behavior in nurses
- Tez No: 453386
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Sağlık Kurumları Yönetimi, Nursing, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Ahlâk, etik, ahlâkî sıkıntı, iĢe adanma, Morality, ethics, moral distress, work engagement
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Ahlâk iyi-kötü, doğru-yanlış ile yapılması gereken-yapılmaması gereken davranışları ayırteden ve toplumsal düzeni sağlayan kurallar bütünüdür. Etik ise ahlâki kavram ve yargıları irdeleyerek, ahlâklılığı analiz eden felsefi bir disiplindir. Buradan hareketle ahlâk ve etik temelli dayanaklar, iş davranışını belirleyen etik karar verme sürecini etkilemektedir. Bu doğrultuda ahlâk temelli etik sorunlar ahlâkî sıkıntıya sebep olmaktadır. Ahlâkî sıkıntı etik bir ikilem ortaya çıktığında, ahlâkî açıdan doğru bir şey yapmak isterken kurumsal veya yasal kısıtlamalar nedeniyle istenen davranışların uygulanmasının mümkün olmamasıdır. Bu çalışmada ahlâkî sıkıntı ve işe adanma davranışı arasındaki ilişkinin tespiti hedeflenmiştir. Araştırmanın evrenini Isparta il merkezinde faaaliyet gösteren hastanelerde çalışan hemşireler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 206 hemşireye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hamric (2012) tarafından geliştirilen, Karagözoğlu ve arkadaşları (2015) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Sıklık ve Rahatsızlık Düzeyini kapsayan 21 ifadeden oluşan Ahlâkî Sıkıntı Ölçeği (Moral Distress Scale) ile Schaufeli ve Bakker (2003) tarafından geliştirilen 17 ifadeden oluşan İşe Adanma Ölçeği (Work Engagement Scale) kullanılmıştır. Ahlâkî sıkıntının işe adanma davranışı üzerindeki etkisi çoklu regresyon analiziyle incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, ahlâkî sıkıntının sık görülmesinin hemşirelerin kendilerini işlerine vermeleri veya işlerine odaklanmaları üzerinde olumsuz etkisi görülürken; ahlâkî sıkıntıdan rahatsızlık duyulması hemşirelerin kendilerini işlerine vermeleri üzerinde olumlu katkı sağlamıştır. Hemşirelerde ahlâkî sıkıntının görülme sıklığının enerjik olmayı negatif yönde etkilediği görülmektedir. Ancak yaşanan ahlâkî sıkıntıdan rahatsızlık duyulmasının işe adanmanın enerjik olma boyutu üzerinde beklenenin aksine bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin Sağlık Bakanlığı hastaneleri ve özel hastanede çalışanlara göre ahlâkî sıkıntıdan daha fazla rahatsızlık duymaktadır. Meslekteki toplam hizmet süresi 6-15 yıl olanların, mesleğe ilk başlayan ve meslekte 15 yıldan fazla hizmet süresine sahip olanlara göre ahlâkî sıkıntıdan daha fazla rahatsızlık duydukları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Morality is an integral of rules distinguishing right and wrong and the behaviors that need to be conducted – not conducted, and ensuring social order. Ethics, on the other hand, is a philosophical discipline analyzing morality by scrutinizing moral concepts and judgments. Thus, morality and ethics-founded baselines affect the ethical decision-making process that determines work behavior. Accordingly, morality-founded ethical problems lead to moral distress. Moral distress is the impossibility of the practice of the desired behaviors as wishing to do a righteous thing when an ethical dilemma occurs due to institutional or legal restrictions. In this study, it was aimed that the relationship between moral distress and work engagement behavior was determined. Nurses serving in hospitals that operate in Isparta city center made up the research population. 206 nurses were reached in the research scope. In the research, Moral Distress Scale, consisting of 21 statements encompassing the Frequency and Discomfort Level, developed by Hamric (2012) and adapted to Turkish by Karagözoğlu et al (2015), and Work Engagement Scale, consisting of 17 statements, developed by Schaufeli and Bakker (2003) were used as data collection tools. The effect of moral distress on work engagement behavior was analyzed by multiple regression analysis. Based on the research results, it was seen that whereas frequent moral distress affected the nurses unfavorably for committing or focusing to their work; feeling discomfort from moral distress contributed the nurses positively for committing to their work. It was seen that frequency of moral distress in the nurses affected vigor negatively. However, it was determined that feeling discomfort about moral distress did not have an effect on the vigor dimension of work engagement in contrary to expectations. The nurses working at the university hospital felt more discomfort about moral distress in comparison to the workers of the Ministry of Health hospitals and private hospitals. It was seen that the nurses who had service duration of 6-15 years felt more discomfort about moral distress in comparison to the ones who just started the profession and had more than 15 years of service in the profession.
Benzer Tezler
- Acil servis hemşirelerinde ahlaki sıkıntı ve başa çıkma yollarını etkileyen faktörler
Factors affecting moral distress and coping methods of emergency department nurses
SELİN KESKİN KIZILTEPE
Doktora
Türkçe
2019
HemşirelikOndokuz Mayıs ÜniversitesiAcil Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELİHA KOÇ
- Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin sahip olduğu hemşirelik imajının ahlaki sıkıntı düzeylerine etkisi
The effect of nursing image on nursing levels of nursesworking in intensive care units
CEMİLE BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
PROF. ŞERİFE KARAGÖZOĞLU
- Bir üniversite hastanesinde COVID-19 hastalarına bakım veren hemşirelerin yaşadıkları ahlaki sıkıntı ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship of ethical difficulty experienced by the nurses care of COVID-19 patients in a university hospital and the levels of burnout
RABİA İŞLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ERKAL İLHAN
- Yoğun bakım hemşirelerinin yaşadığı ahlaki sıkıntı durumunun iş doyumu ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi
The effect of moral distress experienced by intensive care unit nurses on job satisfaction and turnover intent
ÖZLEM ŞEKO
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZMİYE YILDIRIM
- Yoğun bakım kliniklerinde çalışan hemşirelerin son dönem hasta bakımında yaşadıkları ahlaki sıkıntıların bakım davranışlarına etkisi
The effect of the moral distress that the nurses in intensive care clinics live in care of patient in last period on care behaviours
UFUK ERCAN ELÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE ÖZÇELİK
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE MUZ