Alıç ve enginar ekstraktının heterosiklik aromatik aminlerin oluşumu üzerine etkisi
The effect of hawthorn and artichoke extract on the formation of heterocyclic aromatic amines
- Tez No: 454006
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEVLÜDE KIZIL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Heterosiklik aromatik amin, alıç ekstraktı, enginar ekstraktı, antioksidan, pişirme yöntemleri, Heterocyclic aromatic amine, hawthorn extract, artichoke extract, antioxidant, cooking methods
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Tengilimoğlu Metin, M.M., Alıç ve Enginar Ekstraktının Heterosiklik Aromatik Aminlerin Oluşumu Üzerine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Programı, Doktora Tezi, Ankara, 2017. Epidemiyolojik çalışmalarda ve deneysel çalışmalarda diyetin kanser gelişiminde önemli bir rol oynadığı gösterilmiş ve insan kanserlerinin yaklaşık üçte birinin diyetle ilişkili olduğu bildirilmiştir. Heterosiklik aromatik aminler (HAA), 150°C ve üzerindeki sıcaklıklarda et ve balığın pişirilmesi ile oluşan karsinojenik/mutajenik bileşiklerdir ve insan kanser etiyolojisinde önemli bir rol oynamaktadır. Pişmiş besinde HAA varlığına yönelik bir limit belirlenmemiştir, ancak alanında uzman kişiler besinlerde oluşumunu en aza indirmeyi önermektedir. HAA oluşum mekanizmasında, serbest radikal oluşumunun yer alması nedeniyle antioksidanların bu serbest radikalleri tutarak HAA oluşumunu azaltabileceği ileri sürülmektedir. Bu çalışmada, alıç ve enginar ekstraktlarının içerdiği antioksidan bileşikler sayesinde HAA oluşumunu önleyici etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Farklı seviyelerde (%0, %0.5 ve %1) alıç ve enginar ekstraktlarının tavuk göğüs eti, dana eti ve dana etinden yapılmış köftelere eklenerek, üç farklı pişirme sıcaklığında (150°C, 200°C ve 250°C), yağsız tavada ve fırında pişirme yöntemleri kullanılarak HAA oluşumunu azaltıcı etkisi incelenmiştir. Pişmiş örnekler 12 HAA (IQx, IQ, MeIQx, MeIQ, 4,8-DiMeIQx, 7,8-DiMeIQx, Norharman, Harman, Trp-P-2, PhIP, AαC, MeAαC) yönünden analiz edilmiş ve her bir HAA tüm örneklerde farklı seviyelerde tespit edilmiştir. IQx 16.17 ng/g, IQ 4.47 ng/g, MeIQx 2.20 ng/g, MeIQ 12.05 ng/g, 7,8-DiMeIQx 0.32 ng/g, 4,8-DiMeIQx 3.01 ng/g, Norharman 4.36 ng/g, Harman 14.48 ng/g, Trp-P-2 37.8 ng/g, PhIP 7.59 ng/g, AαC 8.48 ng/g ve MeAαC 0.48 ng/g düzeylerine kadar saptanmıştır. Toplam HAA miktarları ise tavuk göğüs etinde nd-83.6 ng/g arasında, dana etinde nd-49.26 ng/g arasında, dana etinden yapılmış köftelerde ise nd-17.18 ng/g arasında bulunmuştur. Alıç ekstraktının toplam HAA oluşumunu azaltıcı etkisi %0.5 ve %1 konsantrasyonlarında eklendiğinde sırasıyla tavuk göğüs etinde %12-100 ve %19-98; dana etinde %42-100 ve %20-36; köftede %8-31 ve %53-74 olarak belirlenmiştir. Enginar ekstraktının toplam HAA oluşumunu azaltıcı etkisi ise %0.5 ve %1 konsantrasyonlarında eklendiğinde sırasıyla tavuk göğüs etinde %5-97 ve %14-95; dana etinde %6-29 ve %25-98; köftede %2-23 ve %17-83 olarak saptanmıştır. Bu çalışma, %0.5 ve %1 konsantrasyonlarında alıç ve enginar ekstraktlarının özellikle yüksek sıcaklıklarda pişirme işlemi uygulandığında HAA oluşumunu azalttığını göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Tengilimoglu Metin, M.M., The Effect of Hawthorn and Artichoke Extract on the Formation of Heterocyclic Aromatic Amines, Hacettepe University Institute of Health Sciences PhD. Thesis in Nutrition and Dietetics, Ankara, 2017. Human epidemiologic and experimental studies have shown that diet plays an important role in cancer development and it has been reported that one third of human cancers are related to diet. Heterocyclic aromatic amines (HCAs) are mutagenic and carcinogenic compounds formed from cooking of proteinaceous foods such as meat and fish at temperatures over 150°C and play an important role in the etiology of human cancers. A limit has not been determined for the presence of HCAs in cooked foods, but the authorities of this issue recommended minimizing their formation. In the mechanism of HCAs formation, it is claimed that antioxidants reduce the formation of HCAs by scavenging free radicals. The objective of this study is to investigate the effects of the hawthorn and artichoke extract on the formation of HCAs in beef, chicken and beef meatballs cooked by pan cooking and roasting. In present study, the effect of hawthorn and artichoke extracts added at different concentration (0%, 0.5%, 1%) in chicken breast, beef and meatballs cooked at three different cooking temperature (150°C, 200°C and 250°C) by pan frying without oil and baking on mitigation of HCAs formation were investigated. All cooked samples were analyzed for 12 HCAs (IQx, IQ, MeIQx, MeIQ, 4,8-DiMeIQx, 7,8-DiMeIQx, Norharman, Harman, Trp-P-2, PhIP, AαC, MeAαC) and varing levels of IQx (up to 16.17 ng/g), IQ, (up to 4.47 ng/g), MeIQx (up to 2.20 ng/g), MeIQ (up to 12.05 ng/g), 7,8-DiMeIQx (up to 0.32 ng/g), 4,8-DiMeIQx (up to 3.01 ng/g), Norharman (up to 4.36 ng/g), Harman (up to 14.48 ng/g), Trp-P-2 (up to 37.8 ng/g), PhIP (up to 7.59 ng/g), AαC (up to 8.48 ng/g), MeAαC (up to 0.48ng/g) were determined. Total HCA contents of the samples ranged between nd and 83.6 ng/g, nd-49.26 ng/g and nd-17.18 ng/g in chicken breast, beef and meatballs, respectively. The inhibitory effect of hawthorn extract on total HCA level at concentration 0.5% and 1% were found respectively, %12-100 and %19-98 in chicken breast; %42-100 and %20-36 in beef; %8-31 and %53-74 in meatball samples. On the other hand, the inhibitory effect of artichoke extract on total HCA level at concentration 0.5% and 1% were observed respectively as %5-97 and %14-95 in chicken breast, %6-29 and %25-98 in beef, %2-23 and %17-83 in meatball samples. This study shows that hawthorn and artichoke extracts at 0.5% and 1% concentrations mitigate HCAs formation especially in high cooking temperature.
Benzer Tezler
- Alıç ve mürver bitkilerinin özlerinin kas-iskelet doku mühendisliğinde doku iskelesi yapısında kullanımı ve karakterizasyonları
Development and characterization of hawthorn and elderberry extract based scaffolds in musculoskeletal tissue engineering
GİZEM BAYSAN
Doktora
Türkçe
2023
BiyomühendislikDokuz Eylül ÜniversitesiBiyomekanik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HAVITÇIOĞLU
- Alıç (Crataegus spp.) ve muşmula (Mespilus germanica L.) ile bazı armut çeşitleri (Pyrus communis L.) arasında aşı uyuşması üzerine araştırmalar
Researches on the graft compatibility of some pear varieties (Pyrus communis L.) on hawtorn (Crataegus spp.) and medlar (Mespilus germanica L.)
MERAL NECİBE KUTUCU ÖZKAN
- Crataegus petrodavisii dönmez, crataegus peshmenii dönmez ve crataegus christensenii dönmez türleri üzerine farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostical studies on crataegus petrodavisii Dönmez crataegus peshmenii Dönmez and crataegus christensenii Dönmez
SEZİN KURTOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLAY MELİKOĞLU
- Crataegus monogyna (Pallas ex. bieb) (Kırmızı alıç) ve Crataegus pontica (K. Koch) (Doğu Karadenız alıcı) tohumlarının çimlenme özelliklerinin belirlenmesi
Determination of the seed characteristics of Crataegus monogyna (Pallas ex. bieb) (Oriental Hawthorn) and Crataegus pontica (K. Koch) (East Black Sea hawthorn)
FERHAT YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AŞKIN GÖKTÜRK
- Geleneksel sirkelerde balın etkilerinin UV-VIS spektroskopisi ve reoloji teknikleri ile araştırılması
Investigation of the effects of honey in traditional vinegar with UV-VIS spectroscopy and rheology techniques
MAHMUT AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizik ve Fizik MühendisliğiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN YALÇIN