Geri Dön

Niyet kavramının din eğitimi açısından incelenmesi (Gazzâlî örneği)

Examining the concept of iintentiion (Niyyah) from the point of religious education (A case of Gazzali)

  1. Tez No: 454596
  2. Yazar: MUHAMMED MUHDİ GÜNDÜZ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMİNE KESKİNER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Religious Education, al-Ghazzâlî, Intention (niyyah), Education of Intention
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 251

Özet

Niyet, eylemin değerini doğrudan tayin ettiğinden İslâm düşünce geleneğinde farklı anlamlarıyla ele alınmıştır. Ancak modern dönemlerde bu anlamların daralıp niyetin bazı disiplinlere münhasır kaldığı görülmektedir. Bunun sonucunda niyet kavramının bugüne kadar Din Eğitimi alanında hak ettiği ilgiyi görmediğini düşünmekteyiz. Bu çalışma, İslâm düşüncesinin önemli şahsiyetlerinden biri olan Gazzâlî'nin görüşleri esas alınarak niyetin anlamlarını Din Eğitimi açısından yeniden gündeme getirmeyi amaçlamaktadır. Gazzâlî, niyetin eylemleri birbirinden ayırma anlamında temyiz, eylemin niçin yapıldığı manasında gaye ve bilinçli olarak eyleme yönelerek onun sorumluluğunu üstlenme kavrayışlarını harmanlayarak kendine özgü bir niyet anlayışı geliştirmiştir. Bu niyet anlayışında, Din Eğitimi açısından, bilinçlilik, amaç, yönelim ve sorumluk anlamları ön plana çıkmaktadır. Ona göre kişi bilinçli olarak bir gaye ile yöneldiği eylemlerin sorumluluğunu üstlenmektedir ve niyet bu süreci bütünüyle kapsamaktadır. Gazzâlî, kişinin yaratılış gayesi olan ma'rifetullaha dair bilinçli olmasının gerekliliğini, bunu gaye edinmesini ve buna ulaştıracak eylemlere yönelmesinin zorunluluğunu vurgulamaktadır. Bunun için öncelikle kişinin niyetinin eğitilmesi gerektiğini söylemektedir. Ona göre niyet eğitimi: insanı tanıma, kalp eğitimi ve niyetin ihlâsa dönüştürülmesi aşamalarından oluşmaktadır. İhlasın, sadece Allah rızası gayesi ile eylemi gerçekleştirmenin yanı sıra doğru eylemin tercih edilmesi anlamına geldiğini ifade etmektedir. Böylece Gazzâlî'nin düşüncesinde niyet eğitimi, eylemin gayesine dair bilincin yanında hangi eylemin tercih edilmesi gerektiğini de kapsamaktadır. Elinizdeki metin, Gazzâlî'nin niyet anlayışının özellikle niyetin eğitilebilirliği bağlamında Din Eğitimi'ne yeni bir perspektif sunduğunu savunmaktadır. Anahtar Kelimeler : Din Eğitimi, Gazzâlî, Niyet, Niyet Eğitimi

Özet (Çeviri)

Since intention (niyyah) directly supplies the value of action, it is taken to have different meanings and accordingly approached in different ways in the tradition of Islamic thought. However, in the modern era it seems the amount of different meanings attached to intention has narrowed and the concept has become exclusive to certain disciplines only. As a result, we think that the concept of intention has not received the attention it deserves in the field of Religious Education. This study aims to discuss and raise the subject of the meanings of intention from the point of view of Religious Education based on the views of al-Ghazzâlî one of the most important figures of Islamic thought. al-Ghazzâlî developed an understanding of intent by distinguishing various acts of intention from each other, blending purpose (ghaye) as the intention of why the action is done with responsibility as the intention of consciously undertaking an action, and thereby developed an original body of thought on the issue. In this body of thought, consciousness, aim, direction and responsibility come to prominence from the view of Religious Education. According to him, the person consciously assumes the responsibility for the actions he/she is undertakes alongside an aim, and the concept of intention encompasses this process completely. The Ghazzâlî emphasizes the need of being conscious of the ma'rifat Allah (knowledge of God) behind the individual's creation and the necessity to make this a goal by undertaking those actions needed to achieve it. First of all the person should be trained to make valid intentions. Accordingly, the training of one's intention is made up of the following stages: understanding the human being, training of the heart and changing ones intention with sincerity (ikhlas). Ikhlas denotes the realization of an action with the purpose of seeking Gods pleasure as well as the moral validity of the action. Thus, for Gazzali, intent education includes not only consciousness of action but also which action should be preferred. This study argues that al-Ghazzâlî's vision of intention offers a new perspective to Religious Education, especially in terms of the conditions to properly choose ones intention.

Benzer Tezler

  1. Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması

    Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias

    MAHMUT AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI

  2. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin İslâm hukuku açısından incelenmesi

    Examination of gender inequality in terms of Islamic law

    KÜBRA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİLÂL ÖZAY

  3. X, Y ve Z kuşağı tüketicilerinin helal sertifikalı gıda ürünlerini satın alma niyetlerinin incelenmesi: Türkiye–Almanya karşılaştırması

    An investigation of the intentions of X, Y and Z generation consumers to buy halal certified food products: Turkey–Germany comparison

    İSMAİL CAN ALBAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İşletmeSamsun Üniversitesi

    Uluslararası İşletmecilik ve Ticaret Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KEMAL YILMAZ

  4. القواعد الفقهية و الأصولية لكتاب الصوم في كتاب الاختيار

    Oruç bahsindeki usûl-u fıkıh kâideleri ('İhtiyâr kitabı' üzerinden)' / Jurisprudence and usul rules: The book of Fasting in the book of Choice

    FATIMA HATIB

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜVEYS ATEŞ

  5. Kur'ân âyetleri ışığında hayır ve şer

    Goodness and evil in the light of verses of the Quran

    ERHAN YAKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinIğdır Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET EMİN YURT