Patlıcanda türlerarası melezleme (Solanum melongena L. x Solanum torvum sw.) engelinin aşılması üzerine araştırmalar
Research on overcoming the interspecific hybridization (Solanum melongena L. x Solanum torvum sw.) barrier in eggplant
- Tez No: 456396
- Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHATTİN ÇÜRÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Araştırmanın amacı, uzun vadede S. melongena ile S. torvum arasında bulunan melezleme engelini aşmak için verimli interspesifik genotipleri üretmektir. Çalışmalarda patlıcanda türlerarası iki melez (Faselis F1 x S. torvum) genotip (diploid Aü2/I-6 ve tetraploid Ü4/IV-I-4), 1 tetraploid genotip (Kol53), Faselis F1, Karnaz F1 ve S. torvum kullanılmıştır. Çalışmada, kolhisinin 2,5 ve 3,75 mM konsantrasyonları 8, 16 ve 32 saat süreyle ve orizalinin ise 28,8 ve 43,2 µM konsantrasyonları 12, 24 ve 36 saat süreyle in vitro koşullarda sürgün ucu ve tomurcuklarına uygulanmıştır. Uygulamalar 0,5 mg/l BA ve 10 g/l sakkaroz bulunan sıvı ve katı MS ortamları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, 10 µM BA ve 1 µM IAA içeren katı MS rejenerasyon ortamında 5 ve 7 gün bekletilen yaprak eksplantlarına, aynı ortamda yukarıda belirtilen sürelerde kolhisin ve orizalin dozları uygulanmıştır. Karnaz F1 çeşidinin sürgün ucu ve tomurcuklarına sıvı ortamda 43,2 µM orizalin konsantrasyonun 12 saat uygulamasıyla daha fazla sayıda tetraploid bitki oluşumu gerçekleşmiştir. Aynı çeşidin yaprak eksplantlarına rejenerasyon ortamında 3,75 mM kolhisin dozunun uygulaması sonucu daha yüksek tetraploid bitki oluşumu (1,56 adet/eksplant) sağlanmıştır. Bu çeşidin yaprak eksplantlarına rejenerasyon ortamında uygulanan orizalin denemesinde ise en yüksek tetraploid bitki oranı, yaprak eksplantları 7 gün rejenerasyon ortamında bekletildikten sonra 43,2 µM orizalin konsantrasyonunun 24 saat uygulamasından elde edilmiştir. Sıvı ortamda sürgün ucu ve tomurcuklara orizalin uygulamasından üretilen tetraploid bitkilerin çiçek tozu canlılığı ve çimlenme oranı, sırasıyla % 76,80 ve % 22,50 olarak belirlenmiştir. Rejenerasyon ortamında kolhisin ve orizalin uygulamasından elde edilen tetraploid bitkilerde ise çiçek tozu canlılık oranları % 82,52 ve % 83,81 (sırasıyla) ve çiçek tozu çimlenme yüzdeleri ise % 15,80 ve 18,67 (sırasıyla) olarak gerçekleşmiştir. Faselis F1 çeşidinin sürgün ucu ve tomurcuklarına, 28,8 µM orizalin konsantrasyonunun sıvı ortamda 24 saat süreyle uygulanması sonucu tetraploid bitki üretilmiştir. Aynı çeşidin 7 gün rejenerasyon ortamında bekletilen yaprak eksplantlarının 2,5 mM kolhisin konsantrasyonunda 8 ve 32 saat bekletilmesinden tetraploid bitki elde edilmiştir. Orizalin çalışmasında ise eksplantların 5 gün rejenerasyon ortamında inkübe edilmesi sonucu en yüksek tetraploid bitki üretilmiştir. Rejenerasyon çalışmasında kolhisin ve orizalin uygulamaları sonucu üretilen tetraploid bitkilerde çiçek tozu canlılık oranları % 86,41 ve % 95,68 (sırasıyla) ve çiçek tozu çimlenme yüzdeleri ise % 26,54 ve % 28,47 (sırasıyla) olarak belirlenmiştir. İnterspesifik Aü2/I-6 genotipinde sürgün ucu ve tomurcuklarının 3,75 mM kolhisin içeren sıvı ortamda 32 saat bekletilmesi sonucunda ve orizalinin katı ortam üzerinde 28,8 µM konsantrasyonunda 36 saat süreyle söz konusu eksplantlara uygulanması sonucu tetraploid bitki elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to produce fertile interspecific hybrid genotypes in order to overcome the hybridization barrier between S. melongena and S. torvum, in the long term. In the research, two interspecific hybrid (Faselis F1 x S. torvum) genotypes (diploid Aü2/I-6 and tetraploid Ü4/IV-I-4), 1 tetraploid genotype (Kol53), Faselis F1, Karnaz F1 and S. torvum were used. 2.5 or 3.75 mM concentrations of colchicine for 8, 16 or 32 hours; 28.8 or 43.2 µM concentrations of oryzalin for 12, 24 or 36 hours were applied using the shoot tips and stem buds in in vitro culture. The applications were performed using liquid or solidifed MS media with 0.5 mg/l BA and 10 g/l sucrose. Also leaf explants which have been incubated on the solidifed regeneration medium (MS with 10 µM BA and 1 µM IAA) for 5 or 7 days were cultured on the same medium after applying the colchicine and oryzalin concentrations for the periods mentioned above. More tetraploid plants were obtained by applying 43.2 µM oryzalin to the shoot tips and stem buds of Karnaz F1 cultivar in liquid medium for 12 hours. In the same cultivar, higher tetraploid plant formation (1.56 plant/explant) was achieved by applying 3.75 mM colchicine to the leaf explants in the regeneration medium. The highest tetraploid plant rate were obtained by applying 24 hours of 43.2 µM oryzalin to the leaf explants after incubation on the regeneration medium for 7 days. Pollen viability and germination rate of the tetraploid plants that have been produced by oryzalin applications to the shoot tip and stem buds in liquid medium were 76.80% and 22.50%, respectively. Whereas pollen viability rates of the tetraploid plants that have been obtained by application of colchicine and oryzalin in the regeneration medium were 82.52% and 83.81% (respectively) and germination rates were 15.80% and 18.67% (respectively). In Faselis F1 cultivar, tetraploid plants was produced when the soot tips and stem buds of the cultivar were expose to the 28.8 µM oryzalin in liquid medium for 24 hours. Tetraploid plants were obtained by applying 2.5 mM colchicine to the leaf explants of this cultivar, for 8 or 32 hours after incubation on regeneration medium for 7 days. In oryzalin treatments, after incubation of the explants in the regeneration medium for 5 days, the highest tetraploid plants were produced. Pollen viability ratios of the tetraploid plants that have been obtained from applications of colchicine and oryzalin in regeneration medium were 86.41% and 95.68% (respectively) and germination rates were 26.54% and 28.47% (respectively). Four plants were produced by applying 28.8 μM oryzalin to the shoot tips and stem buds of the interspecific genotype Aü2/I-6, for 36 hours on solidified medium, whereas 2 plants were obtained by application of 3.75 mM colchicine to the same explants of this interspesific genotype for 32 hours in liquid medium.
Benzer Tezler
- Patlıcanda anaç ve hat ıslahı için solanum melongena ile akraba türleri arasında melezleme olanaklarının belirlenmesi
Determination of hybridation possibilities between solanum melongena and wild relatives for rootstock and li̇ne breeding
SEVTAP DOKSÖZ BONCUKÇU
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Patlıcan türlerarası ıslah generasyonlarında Fusarium oxysporum f. sp. melongenae toleransının ve gen etkileşimlerinin RNA dizileme analizi ile belirlenmesi
Determination of Fusarium oxysporum f. sp. to melongenae tolerance and gene interactions in eggplant inter species breeding generations by RNA sequencing analysis
MERVE DİLEK KARATAŞ
Doktora
Türkçe
2023
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTemel Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGÜL
- Patlıcanda Solanum melongena × Solanum torvum melez populasyonlarının oluşturulma olanaklarının araştırılması ve patlıcan anaçlarında androgenesis yoluyla dihaploidizasyon
Investigation of the possibilities of creating fertile Solanum melongena × Solanum torvum hybrid populations in eggplant and dihaploidization through androgenesis in eggplant rootstocks
ATİLLA ATA
- Akdeniz ve Ege Bölgesi'nde biber yetiştiriciliği yapılan alanlarda fusarium solgunluk hastalığının yaygınlığı ve etmenin moleküler karakterizasyonu
Prevalence of fusarium wilt disease and molecular characterization in the fields grown pepper in the Aegean and Mediterranean Regions of Turkey
GAMZE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatErciyes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HANDAN ALTINOK
- Aşılı patlıcan üretiminde genetik kaynakların anaç ıslah programında değerlendirilmesi ve yerli hibrit anaçların geliştirilmesi
Evaluation of genetic resources in rootstock breeding program for grafted eggplant production and development of new local hybrid rootstocks
HATİCE ŞEYMA SARIBAŞ
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BALKAYA