Geri Dön

Türkmencenin morfofonolojisi

Morphophonology in Turkmen

  1. Tez No: 456818
  2. Yazar: MARAL TÖRE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMA ASLAN DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Ana Türkçeden beri bazı arkaik özellikleri koruyan ve günümüze kadar yaşatmaya devam eden Oğuz grubu Türk yazı dillerinden Türkmence aynı zamanda Çağataycanın etkisinde gelişmiş bir Türk yazı dilidir. Asli uzunlukları en iyi koruyan Türkmence, eklenme sırasında oluşan ikincil ünlü uzunlukları ve diğer morfofonolojik ses olayları ile Türk dilleri arasında dikkati çekmeyi başarmıştır. Bugüne kadar Türkmence üzerine yapılmış genel sesbilgisi çalışmaları ve diğer ses olayları hakkındaki çalışmaların Türkmencenin sesbilgisini bütün yönleriyle ortaya koymada yetersiz kaldığı düşünülmekte ve bu çalışma ile gelecekteki araştırmalara katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu çalışma, Türkmencenin edebî eserlerden de yararlanarak Türkmence ek ve sözcüklerde eklenme sırasında gerçekleşen morfofonolojik nöbetleşmeleri eş zamanlı olarak ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Taranan eserlerde konumuzla ilgili olduğu tespit edilen örnekler, cümle içerisinde ve transkripsiyonlu olarak verilmeye çalışılmıştır. Bununla Türkmencede eklenme sırasında ortaya çıkan morfofonolojik nöbetleşmelerin standart yazımda ve konuşma dilindeki farklılıkları gösterilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda konunun daha iyi anlaşılması için yeri geldikçe ses olaylarının Türkiye Türkçesindeki durumu da değerlendirilmiştir. Anahtar Sözcükler Türkmence, Türkiye Türkçesi, Nöbetleşme, Alomorf, Eklenme, Ünlü ve Ünsüz

Özet (Çeviri)

Turkmen Language, which belongs to the Oghuz group of the Turkic languages and protects and maintains some of the arcaic features even today, is a Turkic written language developed under the influence of the Chagatai Language. Turkmen, which is the best protector of the primary prolonged vowels, managed to take attention with the secondary long vowels, which is formed as the suffix attached, and the other morphophonological sound events. Studies of general phonetics and other sound events of Turkmen, which are made till now, are thought to be insufficient for putting the Turkmen phonology forth with its all details and with this study; we intend to contribute to the studies which are going to be made in the future. This study has been done in order to introduce the morphophonological alternations simultaneously, which happens as the suffixes attach to the stem or the other suffixes of Turkmen, by using literary works also. Examples in the browsed works, which were noticed that they are related to our subject, were tried to demonstrate with transcription. With this method; the differences of the morphophonological alternations, which exist in the standard writing and speaking languages, was tried to prove. Furthermore; at the necessary states, in order to make the subject easily understandable, there can be found some comments about the sound events' situation in the Turkish Language. Key Words Turkmen, Turkish Language, Alternation, Allomorph, Suffixes, Vowels and Consonants

Benzer Tezler

  1. Türkmencenin türetim morfolojisi

    Derivational morphology in Turkmen

    MARAL TÖRE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEMA ASLAN DEMİR

  2. İran sahası Göklen ve Nohur Türkmen ağızları

    Goklen and Nohur sub-dialects of Turkmen in Iran

    ZEYNEP YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK ERDEM

    DOÇ. DR. BERDİ SARIYEV

  3. Türkmencenin morfolojisi

    Başlık çevirisi yok

    ÖZCAN TABAKLAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ YÜCE

  4. Türkmencede ve Türkiye Türkçesinde yansımalar

    Onomatopeias in Turkmen and Turkish languages

    RECEPMUHAMMET GELDİYEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA CANPOLAT

  5. Irak Türkmen Türkçesi-Altunköprü merkez ağzından derlemeler

    Iraq Turkmen Turkish-some samples from Altınkköprü central dialect

    SAFA NOZAD OTHMAN OTHMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLAY ÇULHA