1920-1938 yılları arasında Türkiye'de sanayi ve ticaretin bakanlık düzeyinde kurumsallaşması: Kurumsal kuram bağlamında bir inceleme
Institutionalization of industry and commerce in Turkey in between 1920-1938: An examination in the context of institutional theory
- Tez No: 456876
- Danışmanlar: PROF. DR. DOĞAN NADİ LEBLEBİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 474
Özet
Osmanlı Devleti'nde merkezileşmenin ve modernleşmenin yansıması olan devlet içerisindeki mekanizmalar, nezaretlerin kurulması ile belirgin duruma gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti de dışarda ve içeride meşruiyeti yüksek, kurumsallaşmış bu örgütlenme biçimini miras olarak devralmıştır. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda siyasi bağımsızlığı teminat altına almak için iktisadi bağımsızlığın sağlanmasına büyük önem verilmiştir. Bu amacı sağlamak için 1920-1938 yılları arasında merkezi yönetimin en üst birimlerinden olan sanayi ve ticaret alanındaki bakanlıklardan İktisat Vekâleti ve Ticaret Vekâleti hizmet vermiştir. Bugüne kadar 177 yıllık kurumsal geçmişe sahip sanayi ve ticaret alanındaki bakanlıkların kurulmasına, sürdürülmesine ve kurumsallaşmasına yönelik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Örgüt kuramı alanında da, örgütlerin ortaya çıkışı, gelişimi ve bu süreçlerde hem aktörlerin hem de çevrenin rolünü ele alan bütüncül bir çalışma yapılmamıştır. Ancak, Kurumsal kuramın sağladığı kavramsal çerçeve ve birbiri ile örtüşen çalışmalar bu amacı sağlamaya yardımcı olmuştur. Bu çalışmanın amacı da Türkiye'de 1920-1938 yılları arasında kurumsal kuram bağlamında sanayi ve ticaretin bakanlık düzeyinde kurum olarak ortaya çıkışı ve gelişimini, çalışmada belirlenen model çerçevesinde incelemektir. Çalışma kapsamında kurumsal kuramın sağladığı kavramsal çerçeveden yararlanarak belirlenen kavramsal model ile Türkiye'de sanayi ve ticaretin 1920-1938 yılları arasında bakanlık düzeyinde oluşumunu, gelişimini, kurumsallaşmasını ve çözülmesini ne ölçüde açıkladığı değerlendirilmiş, oluşturulan modelden yola çıkılarak, kurumların ortaya çıkışı ve gelişimi hakkında elde edilen nitel veriler analiz edilmiş ve genel yargılara ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, modelin, kurumun varlığının oluşmasına, sürdürülmesine ve çözülmesine ilişkin olarak öngördüğü kavramsal özellikler ile araştırmanın bulguları örtüşmüştür. Buna ek olarak, kurumsal kuram bağlamında sanayi ve ticaretle ilgili olarak yapılan çalışmadan, bütün kurumsal yapıların ortaya çıkışı ve sürdürülmesi ile ilgili olarak genel sonuçların ifade edilebileceği tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler İktisat Vekâleti, Kurumsal Kuram, Ticaret Vekâleti, Türkiye
Özet (Çeviri)
Mechanisms within the state that are the reflections of centralization and modernization in the Ottoman State, became more distinct with the establishment of the ministries. The Turkish Republic has inherited this institutionalized form of organization, which has a high legitimacy both exterior and interior. When the Republic of Turkey was established, great importance was given to ensuring economic independence in order to guarantee political independence. In order to achieve this goal, the Ministry of Trade and the Ministry of Economy which are one of the primary units of the central government in the field of industry and trade had served between the years of 1920-1938 in Turkey. There hasn't been any study on the establishment, maintenance and institutionalization of ministries in the field of industry and trade with 177 years of institutional background. Also in the field of organizational theory, there haven't been any studies that covers the roles of both the actors and the environment on the emergence and development processes of organizations. However, the conceptual framework provided by the institutional theory and overlapping studies have helped ensure this aim. The aim of this study is to examine emergence and maintenance of industry and trade as an institution at ministerial level within the framework of determined model between 1920 and 1938 in Turkey. The conceptual model determined by using the conceptual framework provided by the institutional theory assessed how the emergence, development, institutionalization and dissolution of trade and industry as an institution at the ministerial level between the years 1920 and 1938 in Turkey and the qualitative data about the emergence and development of the institutions were analysed and the general judgments were tried to be reached. As a result of the study, the findings of the study overlap with the conceptual features predicted by the model regarding the emergence, maintenance and dissolution of the institution's existence. Additionally, general conclusions can be expressed about the emergence and maintenance of all institutional structures with this study. Key Words Institutional Theory, Ministry of Economy, Ministry of Trade, Turkey
Benzer Tezler
- Türkiye'de modernleşme süreci'nde basın: Ulus Gazetesi'nin modernleşme söylemi
Press in Turkey's modernization process:modernization discourse in the Ulus Newspaper
NAİM SIĞIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikAnadolu ÜniversitesiBasın ve Yayın Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU DAĞTAŞ
- Contextualizing the age of Sultan Süleyman the magnificent: Perceptions of Ottoman art in The United States, 1929-1987
Muhteşem Sultan Süleyman dönemi sergisi bağlamında Amerika'da Osmanlı sanatı algıları, 1929-1987
ZEYNEP SİMAVİ
Doktora
İngilizce
2023
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- 1920-1938 yılları arasında Türkiye'de bazı yatırım politikaları (ulaştırma, ziraat)
Başlık çevirisi yok
NURGÜL GENECİ
- Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde ilkokul programları kapsamında yetiştirilmek istenen insan modeli
Human model asked to be raised within the scope of elementary school curricula in the Republic Period of Turkey
FATİH DEMİR
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYİP DUMAN