Geri Dön

Yukarı Kızılırmak havzasında yaşayan bazı balık türlerinin metazoan parazit faunası ve ekolojik faktörlere göre dağılımı

Metazoan parasite fauna of some fish species living in Upper Kizilirmak basin and distrubition according to ecological factors

PDF İndir

  1. Tez No: 457710
  2. Yazar: MAHİR YILDIRIM
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT ÜNVER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoloji, Parazitoloji, Zooloji, Biology, Parasitology, Zoology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 190

Özet

Kızılırmak'ın yaklaşık 300 km'lik kısmını oluşturan Yukarı Kızılırmak Havzası, 15500 km2 lik su toplama alanına sahiptir. Cyprinidae, Nemacheilidae ve Siluridae familyalarına ait 15 balık türü tespit edilmiştir. Havzanın balık metazoan parazit faunasını belirlemek amacıyla Nisan 2010–Aralık 2015 tarihleri arasında 160 lokalitede balık örneklemesi yapılmıştır. İncelenen alan büyüklüğü bakımından Türkiye akarsularında yapılan en geniş kapsamlı araştırma olma özelliğine sahip çalışmada, ihtiyofaunayı oluşturan türlerden 13'üne ait 1051 balık örneği metazoan parazitler yönünden incelenmiştir. Araştırma sahası coğrafik, limnolojik ve biyolojik özellikler açısından farklı olan 5 alt bölgede, 4'ünü göllerin oluşturduğu 23 istasyona ayrılmıştır. Her istasyonda sıcaklık, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik, pH ve rakım gibi bazı ekolojik parametreler ölçülmüştür. Elde edilen verilere göre Kızılırmak'ta, pH'nın 6,52–9,71 arasında olduğu, sıcaklığın minimum 3,8°C ile maksimum 29,5°C ölçüldüğü aralıkta, oksijenin 2,4 ile 11,8 mg/L arasında, elektriksel iletkenliğin ise 0,137 ile 12,02 mS arasında değiştiği tespit edilmiştir. İncelenen 1051 balık örneğinin 229'unun, 4 şube, 6 sınıf, 10 takım ve 12 familyaya ait toplam 14 parazit taksonu (2524 birey) tarafından infekte edildiği tespit edilmiştir. Bunlardan 9'u tür, 5'i ise cins düzeyinde teşhis edilmiştir. Bu türlerin konaklara göre dağılımı; Alburnoides bipunctatus (2 tür): Allocreadium sp., Ergasilus sieboldi; Alburnus chalcoides (9 tür): Diplozoon paradoxum, Paradiplozoon megan, Schyzocotyle acheilognathi, Allocreadium sp.; Posthodiplostomum cuticola, Rhabdochona sp., Pomphorhynchus spindletruncatus, Lamproglena pulchella, E. sieboldi; Barbus tauricus (9 tür): S. acheilognathi, C. brachycollis, Allocreadium sp., Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, E. sieboldi; Chondrostoma regium (1 tür): P. cuticola; Cyprinus carpio (4 tür): S. acheilognathi, C. brachycollis, P. cuticola, A. foliaceus; Squalius sp. (10 tür): D. paradoxum, P. megan, S. acheilognathi, Khawia sp., P. cuticola, Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, A. foliaceus; Oxynoemacheilus banarescui: Allocreadium sp., P. spindletruncatus; O. kosswigi (3 tür): D. paradoxum, P. megan, Allocreadium sp.; O. samanticus (2 tür): C. brachycollis, Allocreadium sp.; O. seyhanensis (4 tür): S. acheilognathi, Allocreadium sp., Rhabdochona sp., P. spindletruncatus; Silurus glanis (2 tür): Ancylodiscoides sp., C. brachycollis olarak belirlenmiştir. Tespit edilen her bir parazit türünün infekte ettikleri konaklara göre prevelansı, ortalama yoğunlukları ve bollukları hesaplanmıştır. En yüksek prevelansa (% 44,6) P. cuticola metaserkaryalarının, sazan balıklarında neden oldukları belirlenmiştir. En düşük prevelans (% 0,63) ise, tatlı su kefalinde tespit edilen nematod türü Philometra sp.'de ortaya çıkmıştır. Tespit edilen parazitler içerisinde en fazla birey sayısı 4 balık türünü infekte eden Rhabdochona sp. (824 birey–% 32,7)'ye ait olurken, en az rastlanan parazit türü 2 türü infekte eden Philometra sp. (4 birey–% 0,16) olmuştur. Her bir istasyonda tespit edilen parazit türlerinin konak, sıcaklık, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik, pH ve rakım gibi bazı biyo–ekolojik parametrelere göre dağılımı belirlenmiştir. Bu parametrelerden pH'nın parazitlerin dağılımında anlamlı bir şekilde rol oynadığı ve parazit türlerinin büyük bir kısmının, 8 ile 8,5 değerleri arasındaki pH'larda yoğunlaştığı belirlenmiştir. Her bir parazit türü için infekte ettikleri balıkların ortalama total boy ve vücut ağırlığı değerlerinde, infekte olmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı bir faklılık bulunamamıştır. Ancak multiparazitimin görüldüğü A. chalcoides, B. tauricus, Squalius sp. ve Oxynoemacheilus spp. bireylerinde vücut ağırlığı, parazit tür sayısı artışından negatif yönde etkilenmiştir. 23 istasyon içerisinde 3 bölge parazit tür çeşitliği ve tür sayısı bakımından diğer istasyonlardan farklı çıkmıştır. Ayrıca A. chalcoides ve S. cephalus türlerinin hem lentik hem de lotik sistemlerde yaşayan biyotiplerinin parazit faunaları karşılaştırılmış; tür sayısı ve tür çeşitliliği bakımından farklı olduğu saptanmıştır. A. bipunctatus, B. tauricus, O. kosswigi, O. samanticus, O. seyhanensis türleri ile yapılan ilk parazitolojik çalışma olması nedeniyle, bu türlerde tespit edilen bütün parazitler, Türkiye tatlı su balıkları parazit–konak listesi için yeni kayıttır. Ayrıca A. chalcoides'ten Allocreadium sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, E. sieboldi; C. regium'dan P. cuticola; C. carpio'dan C. brachycollis; Squalius sp.'den D. paradoxum, P. megan, P. cuticola, Khawia sp., Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella ve S. glanis'ten C. brachycollis ilk defa bildirilmektedir.

Özet (Çeviri)

The Upper Kızılırmak Basin, which constitutes about 300 km of Kızılırmak, has a water collection area of 15500 km2. In order to determine the fauna of fish metazoan parasitic of the basin that to be host to 15 fish species belonging to three families, between April 2010 and December 2015, fish samples were collected in 160 localities. In most extensive research done in the streams of Turkey in terms of area size examined, 1051 fish specimens belong to 13 species that constitute ichthyofauna were examined in terms of parasites. The research area waas divided into to 23 stations that differ in terms of geographical, limnological and biological characteristics in 5 sub–regions. At each station some ecological parameters such as temperature, dissolved oxygen, electrical conductivity, pH and altitude were measured. According to the obtained data, in Kızılırmak, the pH is to be between 6,52 and 9,71, when the temperature is between n the range of minimum 3,8 ° C and maximum 29,5°C, dissolved oxygen is 2.4 and 11.8 mg/L, the electrical conductivity is changing between 0,137 mS and 12,02 mS were defined. 14 parasite taxa (2524 individuals) belong to 4 phyla, 6 class, 10 order and 12 families were identified at 1051 fish samples. 9 of these were identified at species, 5 at genus level. The distribution of these species, according to the host as Alburnoides bipunctatus (2 species): Allocreadium sp., Ergasilus sieboldi; Alburnus chalcoides (9 species) : Diplozoon paradoxum, Paradiplozoon megan, Schyzocotyle acheilognathi, Allocreadium sp.; Posthodiplostomum cuticola, Rhabdochona sp., P. spindletruncatus, Lamproglena pulchella, E. sieboldi; Barbus tauricus (9 species): S. acheilognathi, C. brachycollis, Allocreadium sp., Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, E. sieboldi; Chondrostoma regium (1 species): P. cuticola; Cyprinus carpio (4 species): S. acheilognathi, C. brachycollis, P. cuticola, A. foliaceus; Squalius sp. (10 tür): D. paradoxum, P. megan, S. acheilognathi, Khawia sp., P. cuticola, Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, A. foliaceus; Oxynoemacheilus banarescui: Allocreadium sp., P. spindletruncatus; O. kosswigi (3 species): D. paradoxum, P. megan, Allocreadium sp.; O. samanticus (2 species): C. brachycollis, Allocreadium sp.; O. seyhanensis (4 species): S. acheilognathi, Allocreadium sp., Rhabdochona sp., P. spindletruncatus; Silurus glanis (2 species): Ancylodiscoides sp., C. brachycollis were obtained. Prevalence, mean densities and abundances of according to host infected by each parasites were calculated. The highest prevalence (44.6%) was determined to be caused by metacercariae of P. cuticola in carps. The lowest prevalence (0.63%) occurred in the Philometra sp. the nematode species detected in chub. Among the detected parasites, the maximum number of individuals was Rhabdochona sp. (824 individuals–32.7%) that infected 4 fish species while the least common parasite species were Philometra sp. (4 individuals–0.16%) that infected 2 fish species. The distribution of the parasite species at each station according to some bio–ecological parameters such as temperature, dissolved oxygen, electrical conductivity, pH and altitude has been determined. From these parameters it was determined that pH plays a significant role in the distribution of parasites and that a large part of the parasite species huddle together at pH between 8,0 and 8,5. There was not found statistically significant difference in the average total length and body weight values of the fish infected for each parasite species compared to the non–infected ones. However, body weight of the individuals of A. chalcoides, B. tauricus, Squalius sp. and Oxynoemacheilus spp. was affected negatively by the increase in the number of parasite species. Three locality in 23 station were different from other stations in terms of parasite species diversity and number of species. It has also been determined that living in both lentic and lotic systems biotypes of A. chalcoides and S. cephalus species have different parasite faunas in terms of number of species and species diversity. Because of to be first parasitological study done with A. bipunctatus, B. tauricus, O. kosswigi, O. samanticus and O. seyhanensis species, all parasites detected in these species are new records for parasite–host list of Turkey freshwater fishes. However, Allocreadium sp., P. spindletruncatus, L. pulchella, E. sieboldi from A. chalcoides; P. cuticola from C. regium; C. brachycollis from C. carpio; D. paradoxum, P. megan, P. cuticola, Khawia sp., Rhabdochona sp., Philometra sp., P. spindletruncatus, L. pulchella from Squalius sp. and C. brachycollis from S. glanis has been reported for the first time.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    84202

    Sızır (Gemerek-Sivas) karst kaynakları ve yakın dolayının hidrojeoloji incelemesi

    Hydrogeological investigation of Sızır (Gemerek-Sivas) karst springs and surrounding area

    HARUN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET EKMEKÇİ

  2. Tez No

    833089

    Yukarı Kızılırmak Havzasında iklim değişikliği ve arazi kullanımı/örtüsü değişimi etkilerinin SWAT ile modellenmesi

    Modeling of the effects of climate change and land use/cover change in Upper Kızılırmak Basin with SWAT

    SEFA FURKAN SELÇUK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çevre MühendisliğiSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELTEM SARIOĞLU CEBECİ

  3. Tez No

    237059

    Yukarı Kızlırmak havzasında aylık yağış verilerinin istatistiksel analizi

    Statistical analysis of monthly precipitation in the Upper Kizilirmak river basin

    İZZET YİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    İnşaat MühendisliğiKırıkkale Üniversitesi

    İnşaat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA Y. KILINÇ

  4. Tez No

    643727

    Tarım coğrafyası açısından Tokat ili

    Tokat province in terms of agricultural geography

    MESUT GÖK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    CoğrafyaKarabük Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ÖZÇAĞLAR

  5. Tez No

    430671

    Sivas İli'nde coğrafi faktörlerin göç olgusu üzerine etkileri

    The effects of geographical factors in the city of Sivas on migration phenomenon

    ABDULKADIR ERGÜN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    CoğrafyaNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ADNAN DOĞAN BULDUR

Geri Dön