Geri Dön

Tasavvufta tip analizleri

Type analyses of tasawwuf/ islamic sufism

PDF İndir

  1. Tez No: 458705
  2. Yazar: BETÜL İZMİRLİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HİMMET KONUR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Tip, semantik analiz, odak kelime, anahtar kavram, zühd, tasavvuf, zâhid, sûfî, Type, semantic analysis, focus word, key concept, zuhd, tasawwuf, zahid, sufi
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 413

Özet

Bu çalışmada, yaklaşık olarak hicrî II. ve V. asrı içine alan zühd ve tasavvuf dönemini/sistemini kavramayı amaçlayan belli başlı kavramlar ve tipler üzerinde durulmuştur. Tipler, edebiyat alanında istifade edilen tip tahlili ve semantik analiz yöntemi yardımıyla tahlil edilmiştir. Zühd dönemi ile ilgili bölümde, odak kelime olarak zühd ve ideal tip olarak zâhid terimleri analiz edilmiştir. Zühd teriminin anahtar kavramları olarak“dünyâ”ve“terk”; zâhid teriminin anahtar kavramları olarak da“kari”,“vâiz”,“kāss”,“âbid”ve“fakîr”kelimeleri incelenmiştir. Söz konusu zaman diliminde, zâhidin semantik alanında yer alan âlim ve fakîh kavramları üzerinde de durulmuştur. Tasavvuf döneminin odak kelimesi“tasavvuf”, ideal tipi ise“sûfî”dir. Pek çok araştırmacı ve hâssaten müsteşrikler, sûfî ve tasavvuf kelimelerinin etimolojik kökeniyle alâkalı görüşler öne sürmüşlerdir. İlk tasavvuf klasiklerinde, sûfînin mâhiyetine ve ne gibi vasıflar taşıması gerektiğine dair sayısız beyânâta rastlanmıştır. Tasavvuf müelliflerinin yanı sıra tasavvuf dışından bazı müellifler de sûfî olabilmenin bazı gereklerinden ve sûfî tasniflerinden bahsetmişlerdir. Bu araştırmanın merkezinde tasavvufta tipler yer almaktadır. Tasavvuf dönemi, etkisi ve içeriği bakımından zühd döneminden daha kapsamlıdır. Bu nedenle orada daha fazla anahtar kavrama ve tipe rastlanmaktadır. Bu devre damgasını vuran ve tasavvuf ilminin ortaya çıkmasını sağlayan ideal tip sûfîdir. Sûfînin anahtar kavramı olan ve tasavvuf sistemini kavramaya hizmet eden bazı tipler arasında zâhid, ârif, fakîr, velî, şeyh, fetâ ve melâmetî bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

In this study, it has been dwelt on major concepts and types which purpose to comprehend for the system/era of zuhd and tasawwuf/sufism approximately between hijri II. and V. centuries. The types have been explained by the help of type analysis method, which is employed by literature and semantical analysis method. In the chapter about the zuhd period it has been analysed term of“zuhd”as focus word and“zahid”as ideal type. Words of“dünya”and“terk”as the key concepts of zuhd; and words of“kari”,“vâiz”,“kass”,“âbid”and“fakir”as the key concepts of zâhid have been investigated. In this period, it has been elaborated the terms of“âlim”and“fakih”which are parts of the semantic field of the type zahid. Focus word of the tasawwuf/sufism period is“tasawwuf”and its ideal type is“sufi”. Many scholars, especially orientalists, argue about the etymological roots of the words sufi and tasawwuf. There are various comments on the nature of the sufi and qualifications they should bear in the early tasawwuf classics. İn addition to the sufi writers, scholars from the outside of tasawwuf field also mention the requirements of being a sufi and the classification of sufis. The types in the field of tasawwuf stay in the focal point of this argument. Tasawwuf period is more extensive than the asceticism period in terms of its influence and its contents. Consequently there are more key concepts and types in the tasawwuf period. The ideal type sufi enabled the tasawwuf period to emerge and also left its mark on the period. Zahid, ârif, fakir, veli, şeyh, feta ve malameti are among the types of key concepts of sufi. These types also serve to the tasawwuf discipline to make it more comprehensible.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    862900

    An intellectual biography of 'Abd al-Ḥakīm al-Siyālkūtī (D. 1657): His place in Hind intellectual history and influence upon Ottomans

    'Abdülhakim Siyâlkûtî'nin (Ö. 1657) entelektüel biyografisi: Hint entelektüel tarihindeki yeri ve Osmanlılar üzerindeki etkisi

    ABDULLAH AL MAMUN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL ÜÇER

  2. Tez No

    732314

    Kur'ân âyetleri ışığında nefs ve şeytan kavramları

    Concepts of the soul and the devil in the light of the Quran's verses

    MUHYETTİN POLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULBAKİ GÜNEŞ

  3. Tez No

    739438

    Online Seslifoto (OSF) Yöntemiyle üniversite öğrencilerinin tasavvuf anlayışını keşfetmek

    Exploring college students' perception of tasawwuf through Online Photovoice (OPV) Methodology

    ABDURRAHİM TANHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinBatman Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULVEHAP ERİN

  4. Tez No

    317471

    Gölge oyunu Karagöz ve sinema

    Shadow play Karagöz and cinema

    MURAT PAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN SERİN

  5. Tez No

    448485

    Akşemseddin'in Māddetü'l-Hayāt adlı eseri (İnceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)

    Akshamsaddin's Maddat ul-Hayat named work (Review-text-index-reproduction)

    HASAN ALİ ÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE AKİLE NASKALİ

Geri Dön