Kapitalist devlette sağlık hizmetlerinin örgütlenmesindeki dönüşüm: Türkiye üzerine bir analiz
Transformation in the organization of health services in the capitalist state: An analysis on Turkey
- Tez No: 459738
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İPEK ÖZKAL SAYAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Sağlık Kurumları Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Health Care Management, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Sağlık Hizmetleri, Devlet, Kapitalizm, Sermaye Birikimi, Emeğin Yeniden Üretimi, Healthcare, Capitalism, State, Capital Accumulation, Reproduction of Labor Power
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 442
Özet
Bu tez çalışması, kamu yönetimi alanında devletin dönüşümü olgusunu diyalektik bir yaklaşımla sağlık örgütlenme mantığının değişimi ekseninde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Türkiye bağlamında tarihsel süreçte kapitalizm ve sermaye birikimi açısından sağlık hizmetlerinin gördüğü çeşitli işlevlere göre örgütlenme yapısındaki dönüşüm araştırmanın temel inceleme nesnesini oluşturmaktadır. Çalışmanın temel tezi, sağlığın eskiden meta üretiminin bir tamamlayıcısı iken günümüzde meta üretiminin öznesi konumuna gelmesinin izdüşümü olarak Türkiye'de sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinin, Erken Cumhuriyet döneminden itibaren sermaye birikiminin önkoşullarını sağlamaya yönelik iken, 1980 sonrası sermaye birikiminin nesnesi haline geldiğidir. Sağlık Bakanlığının kuruluşundan itibaren devlet, temel sağlık hizmetlerinin gelişimi (halk sağlığı, bulaşıcı ve salgın hastalıklara karşı koruma, ana çocuk sağlığı, sağlık eğitimi gibi) ile sermaye birikiminin maddi koşullarını yerine getirmeye çalışarak altyapı boşluğunu doldurmaya yönelik örgütlenirken, kapitalizm açısından emeğin yeniden üretimi asli işlev niteliğine sahipti. 1980 sonrası neoliberal politikaların etkisiyle sağlıkta piyasalaşma ve işletmecilik esaslı yönetim anlayışı yerleşmeye başlamıştır. Bu doğrultuda 1990'lı yıllarda Dünya Bankası proje kredileri ile yönlendirilen reform girişimleri iktisadi krizler, sınıfsal çelişkiler, siyasi bunalımlar gibi faktörlerin de etkisiyle kısmen sekteye uğramıştır. 2003 yılında ise Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sağlık hizmetlerinin metalaştırılması yoluyla ciddi bir yatırım alanına dönüşen sağlık alanında devlet, 663 sayılı KHK ile stewardshiplik fonksiyonuna uygun olarak ilaç ve tıbbi cihaz, tıp eğitimi, hastane hizmetleri, Ar-Ge, biyoteknoloji gibi üretici politikalar ile sağlık turizmi, KÖO modeli ile inşa edilen sağlık kampüsleri gibi araçlarla doğrudan sermaye birikimine katkı sağlayan bir işlev yerine getirmeye başlamıştır. Bu bağlamda da sağlık politikalarının odağı ve dolayısıyla sağlık hizmetlerinin örgütlenmesi sağlık hizmetlerinden sağlık endüstrilerine doğru bir değişim göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis study aims to analyze the way in which the role of the state in Turkey was transformed in the field of public administration, on the axis of the changes the rationale behind the organization of health with the dialectical approach. The main subject examined in this study is the transformation which the organizational structure of healthcare in Turkey have experienced over time, depending on the different functions they fulfilled, and also with respect to capitalism and the accumulation of capital. The main argument of the study is that the organization of healthcare in Turkey, when health was a complement to the production of commodity in the past, as the projection of commodity production as the subject of the present day, from the early republican period principally focused on ensuring the infrastructural prerequisites for the accumulation of capital, they have, in the period after 1980, actually become the object of the accumulation of capital. Since the establishment of the Ministry of Health, the state's activities were organized to ensure the development of basic healthcare (such as public health, protection against infectious and epidemic diseases, maternal child health, health education) and to meet the physical requirements for the accumulation of capital, with the underlying intention to remedy the existing deficiencies in terms of infrastructure. In this context, the state had, from the standpoint of capitalism, assumed a principal role in the reproduction of labor. In the period after 1980, the influence of neoliberal policies led to the growing prevalence of a new administration mind that emphasized marketization and management in healthcare. In this direction, reform initiatives driven by World Bank project loans in the 1990s, were partly interrupted due to factors such as economic crises, class contradictions and political crises. In 2003, the state transformed the health sector into a serious investment area thanks to the commodification of health services through the Health Transformation Program. Pursuant to the Decree Law No. 663, in accordance with the stewardship function, it has begun to fulfill a function that contributes directly to capital accumulation through productive policies – covering areas such as R&D, biotechnology, medical education, hospital services, pharmaceuticals and medical devices and such instruments health tourism, health campuses built with the P3 model. In this context, the focus of health policies and therefore the organization of healthcare has shifted from healthcare to the health industries.
Benzer Tezler
- Türkiye'de Sosyalleştirme'den 'Sağlıkta Dönüşüm'e sağlık harcamaları ve mevzuatı
Health expenditures and related legislation in Türkiye from socialization to transformation in health
EMİNE BARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SALTIK
- Kamuda çağdaş yaklaşımlar temelinde sağlık sektöründe dönüşüm örneği olarak anne dostu hastane İslahiye Devlet Hastanesi
İslâhiye State Hospital: A mother-friendly hospital exemplifying the transformation in the health sector within the context of modern governmental approaches
ÖZLEM NUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HastanelerGaziantep ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİT SERKAN ÖNGEL
- Uluslararası politikada başarısız devletler: Eleştirel bir analiz
Failed states in international politics: A critical analysis
ELİF ASİYE BAŞER
Doktora
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL TURAN
- Kapitalist devlette siyaset ve yönetim ilişkisi
The Relationship between politics and administration in the capitalist state
ÖRSAN Ö AKBULUT
Doktora
Türkçe
2004
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRGÜL A. GÜLER