Uluslararası ilişkilerde kurumsal değişim ve uluslararası örgütler ilişkisi: Birleşmiş Milletler sisteminin norm üretim ve sosyalizasyon süreçleri
The relation between institutional change and international organizations: The norm-producing and socialization processes of the United Nations system
- Tez No: 459737
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇINAR ÖZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Bu çalışmanın temel amacı kurumsal değişimde düşünsel unsurların oynadığı rolü ön plana çıkaran bir yaklaşım geliştirmektir. Bu bağlamda çalışmanın temel hipotezi, uluslararası örgütlerin içerisinde yer aldıkları uluslararası sistemde yalnızca devletlerin çıkarlarını yansıtan“araçlar”olduğu iddiasının aksine, söz konusu örgütlerin sahip oldukları norm üretim ve sosyalizasyon mekanizmaları aracılığıyla uluslararası sistemin kurumsal değişiminde önemli bir rolünün olduğudur. Çalışma bu temel hipotezi önce teorik bir zemine oturtan ve daha sonra ele aldığı örnek olaylarla test eden toplam üç ana bölümden oluşmaktadır. Teorik bölümde, Uluslararası İlişkiler disiplininde ana akım teoriler olarak gösterilen realist ve liberal teorilerin uluslararası örgütlerin rolüne ilişkin bakış açıları genel olarak“yüzeysellik”ve“indirgemecilik”iddiaları ile eleştirilerek, söz konusu örgütlerin sistem içerisindeki rollerini daha iyi açıklamaya olanak sağlayan inşacı (konstrüktivist) bir yaklaşım geliştirilmektedir. İnşacılık materyal unsurların yanı sıra düşünsel unsurları da dikkate alarak, aktör ve yapı arasında bir denge kurarak ve sadece devletleri değil, devlet-dışı aktörleri de analiz birimi olarak tanımlayarak realist ve liberal teorilerden daha kapsamlı bir teorik yaklaşım sunmaktadır. Uluslararası örgütlerin sistem içerisindeki rolü iki farklı ilişki düzeyine sahiptir. İlk olarak örgütler içerisinde bulundukları uluslararası sistemle karşılıklı inşaya dayalı bir ilişkiye sahiptir. Bir yandan örgütler sistemin mevcut yapısında var olan kurumları kendi bünyesinde yansıtırken, diğer yandan sahip olduğu norm üretim mekanizmaları ile sistemin normatif yapısının gelişimine ve değişimine katkıda bulunmaktadır. İkinci olarak örgütler kendisini oluşturan devletlerle de karşılıklı inşaya dayalı bir ilişkiye sahiptir. Devletler örgütleri kendi bireysel çıkarlarını elde etme amacıyla“kullanmaya”ve şekillendirmeye çalışırken, örgütler de sahip olduğu norm sosyalizasyon mekanizmaları ile devletlerin“sonuç mantığından”“uygunluk mantığına”geçmesini, bir başka deyişle devletlerin çıkarlarının uluslararası sistemin normatif yapısına göre yeniden tanımlanmasını sağlamaktadır. Çalışmada oluşturulan bu teorik yaklaşım BM Sistemini değerlendiren örnek olaylarla ile test edilmiştir. Bu bağlamda öncelikle BM Sisteminin sahip olduğu norm üretim ve sosyalizasyon mekanizmaları tanımlandıktan sonra, Soğuk Savaş sonrası dönemde öne çıkan iki temel sorun alanı olarak görülen iç savaşlar ve terörizm konularında, BM Sisteminin mevcut normatif yapıyı nasıl geliştirdiği ve değiştirdiği ve devletlerin oluşturulan yeni normları içselleştirmeleri nasıl sağladığı tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main aim of this thesis is to develop a theoretical approach which demonstrates the importance of the ideational factors that play a huge role in the process of institutional change. Contrary to the argument that international organizations are just the“tools”that reflect states' interests, the main hypothesis of the study is that international organizations have a huge role on the institutional change of the international system with their norm producing and socialization mechanisms. The study consists of three chapters that develop this hypothesis with a theoretical approach and then test it with case-study. The theoretical chapter begins with a critical evaluation of the realist and liberal theories which are seen as the mainstream theories of the International Relation discipline. These theories' arguments about the role of international organizations are criticized as being“superficial”and“reductive”. The thesis develops a more comprehensive approach to explain the role of the international organizations with the help of constructivist theory. Constructivism makes it possible to develop a more comprehensive approach by considering not only material but also ideational factors, by setting a balance between actor and structure and by defining the non-state actors as well as states as the analysis units. The role of the international organizations has two relational levels. Firstly, organizations have a mutual relation with the international system. While the organizations reflect the institutions of the international system in their structure, on the other hand with the help of their norm-producing mechanisms they develop and change the normative structure of the system. Secondly, organizations have a mutual relation with the states which created them. On the one hand states try to“use”and shape the organizations for their individualistic interests, on the other hand with the help of norm socialization mechanisms, organizations contribute the transition of the states from the“logic of consequences”to the“logic of appropriateness”. In other words, organizations force states to define their interests in accordance to the normative structure of the international system. This theoretical approach is tested with the case study which evaluates the United Nations System. In this context, firstly the norm producing and socialization mechanisms of the UN are defined. Then two main issue areas, civil wars and global terrorism, which emerge as major problems after the Cold War, have been picked. Lastly in these issue areas, the role of the UN System on the change of the normative structure and its contribution on the internationalization of new norms by states are discussed.
Benzer Tezler
- Kuvvetler ayrılığı gölgesinde demokrasi yanılsaması
Democracy illusion in the shadow of the separation of powers
EZGİ ÇALDIRAN
Doktora
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRDEN GÜNGÖREN BULGAN
- Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasında planlama-koruma ilişkisi üzerine yeni bir sistem önerisi
A new system proposal about the planning-preservation relation on conservating the cultural and natural properties
ELİF ÖRNEK ÖZDEN
Doktora
Türkçe
2005
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ZEKAİ GÖRGÜLÜ
- Örgütler arası güç ve bağımlılık ilişkilerinde sosyal ağların rolü üzerine bir inceleme: Suriye'deki muhalif hareketler örneği
A study about the role of social networks on inter-organizational power and dependency relations: The case of Syrian opposition movements
KORUHAN FAYGANOĞLU
Doktora
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerBaşkent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. CENK SÖZEN
- Yeniden yapılandırma sürecinde oluşan örgütsel çatışmaların çözümünde iletişim: X proje direktörlüğüne yönelik bir uygulama
Communication as a tool for resolving organizational conflict during reorganization period
YÖNTEM ÖSKİPER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KAYA
- Reconciling history and theory: The narrative of institutional change and discourse in and around the Turkish cooperative forms, 1861-1980
Tarih ile kuram arasında uzlaşı yolunda: Türk kooperatif formları üzerinden kurumsal değişim ve söylemin tarihsel bir anlatısı, 1861-1980
CEMİL OZAN SOYDEMİR
