Kayseri'de aile sağlığı merkezlerine başvuran erişkin hastaların evde ilaç bulundurma durumları ve bunu etkileyen nedenlerin belirlenmesi
Determination of home medication possession and the affecting reasons of adult patients applying to family health centers in kayseri
- Tez No: 460084
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİF DENİZ ŞAFAK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Evde ilaç depolama, ilaç imhası, ilaç israfı, farkındalık, Home storage, medication disposal, medication wastage, awareness
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Giriş ve Amaç: İlaçlar, sağlığın korunması, kazanılması ve sürdürülmesinde vazgeçilmez araçlardan biridir. Ancak, akılcı ilkelere uyulmadan kullanılması yeni sağlık problemlerine ve gereksiz harcamalara yol açabilir. Önceki tedavilerden yarım kalan veya gelecekte lazım olduğunda kullanılmak üzere temin edilen ilaçlar, saklama koşullarına ve son kullanma tarihine bakılmaksızın evlerde tutulmaktadır. Küresel bir problem haline gelen bu durum, ilaç israfı, güvenlik, çevre ve ekonomi açısından halk sağlığı üzerindeki etkilerinin yanı sıra, ilaçların uygun olmayan biçimde kullanılmasına ve dolayısıyla çeşitli risklere ön ayak olmaktadır. Bu çalışmada, Kayseri ilinde ilaçların evde depolanma prevalansı ve buna ilişkin faktörleri araştırmayı amaçladık. Yöntem: : Çalışmamız Kayseri'de bulunan 25 aile sağlığı merkezinde Kasım-Aralık 2015 tarihleri arasında, 860 katılımcıyla yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Literatür gözden geçirilerek hazırlanmış olan 30 soruluk bir anketle, katılımcıların sosyodemografik özellikleri, kronik hastalıkları, evlerinde bulunan mevcut ilaçları, bu ilaçların kaynağı ve temin edilme nedenleri, terapötik kullanımları, stoklandıkları yer ve koşullar, imha edilme yöntemleri ayrıntılı bir şekilde sorgulandı. Evde ilaç bulundurma durumu ve ilişkili olabilecek faktörler önce ki kare testi daha sonra logistik regresyon analizi ile test edildi. Bulgular: Katılımcıların %31,2'si erkek, %68,8'i kadındı. Yaş ortalaması 42,1±15 idi. Evde bulunan ortalama ilaç sayısı 11,4 olup, evde hiç ilaç bulunmama oranı %3,4'tü. Katılımcıların yaklaşık %30'u 5'ten az, %70'i 5 ve üzerinde ilaç bulundurmaktaydı. Evde en fazla bulundurulan ilaç grupları sırasıyla ağrı kesici/ateş düşürücüler, antienflamatuar ve antiromatizmal ilaçlar, soğuk algınlığı ve öksürük ilaçlarıydı. Evde bulunan ilaçların %90'ından fazlası reçeteli ilaçlardı. Yarım kalan ilaçlar, katılımcıların üçte birinin evindeki ilaçlardan sorumluydu. Katılımcıların %13'ü ilaçların son kullanma tarihini hiç kontrol etmemekteydi. En sık görülen ilaç imha yöntemi çöpe atmaktı (%79). Yüksek gelir düzeyi, kronik hastalık varlığı ve evde 5 veya üzerinde kişi yaşıyor olmak, katılımcıların evde ilaç bulundurmalarıyla ilişkili faktörler olarak bulundu. Sonuç: Hastaların evlerinde göz ardı edilemeyecek düzeyde ilaç muhafaza ettikleri ve uygun olmayan davranışlar sergiledikleri görülmüştür. Potansiyel tehlikelerine işaret ettiğimiz bu önemli konuda toplumun bilinç ve farkındalık düzeyinin artırılması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Background & Aim: Medicines are one of the indispensable instrument for the protection, acquisition and maintenance of health. However, using it without observing rational principles can lead to new health problems and unnecessary expenditures. Medicines leftover from previous treatments or provided for use when necessary in the future, are kept in households without regard to the storage conditions and expiration date. This situation, which has become a global problem, leads to the inappropriate use of medicines and therefore associated risks, as well as the effects on public health in terms of drug waste, safety, environment and economy. In this study we aimed at investigating the prevalence and factors associated with home storage of medicines in Kayseri. Methods: Our study was conducted in 25 family health centers in Kayseri, between November-December 2015, among 860 participants by face-to-face interview method. With a questionnaire of 30 questions which were prepared by reviewing the literature, the sociodemographic characteristics of the participants, the chronic diseases, the existing medicines in their homes, the sources and sources of these medicines, the therapeutic uses, the places and conditions of their storage and the methods of disposal were questioned in detail. Prevalence of home medication and related factors were tested by the chi-square test firstly and followed by logistic regression analysis. Results: 31,2% of the participants were male and 68.8% were female. The mean age was 42,1 ± 15. The average number of medicines in the home was 11.4 and the rate of no medication at home was 3,4%. Approximately 30% of the participants had less than 5, 70% had 5 or more drugs. The most common drug groups in the home were analgesic/anti-pyretics, anti-inflammatory and antirometics, cold and cough medications, respectively. More than 90% of home remedies were prescription drugs. Leftover medicines were responsible for the medicines in the home of one third of the participants. 13% of the participants never checked the expiry date of the drugs. The most common method of drug disposal was throwing by trash (79%). High income levels, having chronic illness and five or more people living at home were found as factors related to participant's drug possession. Conclusion: It has been seen that patients, maintain drugs in their homes at a level that can not be ignored and exhibit inappropriate behavior. In this important issue that we point to potential hazards, the level of consciousness and awareness of the community needs to be increased.
Benzer Tezler
- Kayseri'de aile sağlığı merkezlerine başvuran erişkin hastaların ilaç kullanım davranışları ve bunu etkileyen nedenlerin belirlenmesi
Behavior of drug usage and affecting factors about drug therapy in adult applicants to family health centers in Kayseri
HİLAL YÜKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiErciyes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF DENİZ ŞAFAK
- Aile sağlığı merkezi'ne başvuran üniversite öğrencilerinin HPV enfeksiyonu, HPV aşısı ve HPV ile ilişkili kanserler hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge levels of university students applicable to the family health center about HPV infection, HPV vaccine and HPV-related cancers
YUNUS EMRE KIDAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN TELATAR
- Kayseri ilinde aile sağlığı merkezlerine (ASM) herhangi bir nedenle başvuran 18 yaş üstü bireylerin human papilloma virus (HPV) enfeksiyonu, hpv taraması ve hpv aşısı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge, attitudes and behaviors of individuals over 18 years of age who applied to family health centers (FHC) in kayseri province for any reason about human papilloma virus (HPV) infection, HPV screening and hpv vaccination
GÜZİN ATEŞ ÖZBEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıErciyes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. İSKENDER GÜN
- Kayseri il merkez'indeki aile sağlığı merkezlerine başvuran sigara kullanan veya kullanıp bırakmış olan 18 yaş ve üzeri bireylerde sigarayı bırakma teşebbüsü,uygulanan yöntemler ve başarı durumu
Assessment of smoking cessation, treatment methods and success rate of indivuduals that 18 years or older that applied to primary care services at Kayseri provi̇nce
MEHMET TEMEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Halk SağlığıErciyes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÖZTÜRK
- Aydın Efeler'de aile sağlığı merkezlerine başvuran hastaların kolorektal kanser bilgi düzeyi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the colorectal cancer knowledge level, attitude and behavior of patients applied to family health centers in Aydin Efeler
HİKMET KAZIM COŞAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER GEMALMAZ