Makine imalat sektörü işletmelerinde ürün kalitesi etkinliğinin bulanık veri zarflama analizi modelleri ile karşılaştırmalı analizi
The comparative analysis of product quality efficiency by using fuzzy data envelopment analysis in machine manufacturing enterprises
- Tez No: 460560
- Danışmanlar: PROF. DR. ONUR ÖZVERİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Product Quality, Efficiency Analysis, Data Envelopment Analysis
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Son yirmi yılda üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler ve üretilen ürünlerin küresel pazara sunulabilmesi, müşteriler açısından satın alınabilir ürün alternatiflerinin artmasına neden olmuştur. Satın alınabilecek ürünlere ilişkin çok sayıda alternatife sahip olan müşterilerin ürünlere ilişkin beklentileri artmıştır. İşletmeler, rekabet avantajı elde edebilmek için söz konusu müşteri beklentileri ve beklentilere ilişkin spesifikasyonları karşılamak zorunda kalmaktadır. Bu durum işletmeler açısından ürünlerin kalitesinin iyileştirilmesine yönelik kalite yönetim faaliyetlerinin önemini artırmıştır. Ürün kalitesi, öneminin giderek artmasından dolayı tek boyutlu bir kavram olmaktan çıkmış, çok boyutlu bir kavram haline gelmiştir. Literatürde en yaygın şekilde kullanılan ürün kalitesi boyutları sınıflandırmasına göre Garvin ürün kalitesinin sekiz boyut olarak ele almıştır. İşletmelerin faaliyet gösterdikleri sektörde Pazar payını artırması ve rekabet avantajı elde edebilmesi için, ürettikleri ürülerin kalitesini sektördeki rakiplerine göre analiz etmeleri gereklidir. Ürün kalitesi analizi, sektördeki işletmelerin ürünlerinin tüm ürün kalitesi boyutları bakımından değerlendirilmesi yoluyla gerçekleştirilebilir. Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin ürün kalitesi bakımından değerlendirilmesi ve en iyi durumdaki işletmenin belirlenmesi için kullanılabilecek yöntemlerden bir tanesi“Bulanık veri zarflama analizi (BVZA)”yöntemidir. Ürün kalitesi boyutlarından bazıları objektif değerlendirmelerle elde edilen, kesin değeri bilinen verilerle ifade edilebilir özelliklere sahiptir. Bazı ürün kalitesi boyutları ise sübjektif yargılara dayalı olarak değerlendirilen ve kesin değer olarak ifade edilemeyen verilere göre değerlendirilebilir niteliktedir. Bu nedenle, sektörel anlamda ürün kalitesi etkinlik analizi için veri zarflama analizi yerine bulanık veri zarflama analizi yöntemi kullanılabilir. Bu çalışmada İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve Kayseri'de faaliyet gösteren makine üretim işletmelerinin ürün kalitesi etlinlik analizi bulanık veri zarflama analizi yöntemi ile uygulanmıştır. Ürün kalitesi etkinlik analizi, bulanık veri zarflama analizi modellerinden Despotis – Smirlis modeli ve Cook – Kress – Seiford modelleri ile ayrı ayrı uygulanmıştır. Ayrıca klasik veri zarflama analizi yöneti ile de etkinlik analizi yapılarak üç modelden elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Ürün kalitesi etkinlik analizi için girdi değişkenler olarak ürün kalitesinin düşük olmasının sonuçlarından“Ürün iadesi”ve“Yeniden İşleme”faktörleri alınmıştır. Garvin tararından belirlenen ürün kalitesi boyutları ise çıktı değişkenler olarak ele alınmıştır. Girdi ve çıktı değişkenlerine ilişkin veriler işletmelerin yöneticileri ile uygulanan bir anket yoluyla elde edilmiştir. Ayrıca çalışmada, Garvin tarafından belirlenen ürün kalitesi boyutlarının makine imalat sektörü için, ürün kalitesi bakımından sahip oldukları önem ağırlıkları da“Dematel tabanlı analitik ağ süreci (DANP)”yöntemi ile hesaplanmıştır.
Özet (Çeviri)
The progress on production ort his e s and presentation of manufacturing product into global market, caused increase in number of affordable product from the point of customers. As they have a large number of affordable product alternatives, customer expectations increase too. Enterprises, must fulfil these customer expectations and relevant specifications to gain competitive edge. Therefore, importance of quality management operations which aim to improve product quality, increased in terms of enterprises. Because of increased importance, product quality get beyond a single dimensional concept and it became a multi dimensional concept. In ort his e, most common used classification on dimensions of prodcut quality is talked over eight dimesions concept by Garvin. It is neccesary to analysis quality of manufacturing products in comparison with their competitors so as to increase their market share and gain competition edge. Analysis of product quality can execute by assesing products quality of enterprise in business in that sector in point of all dimensions of product quality. Fuzzy data envelopment analysis method is one of the methods for using determine best enterprise in terms of product quality and assesing product quality of enterprises in business a sector. Some of product quality dimensions have characteristic which can expressible by precise datas which obtain objective assessment. Some of other product quality dimensions have characteristic which can expressible imprecise datas and assess by subjective judgement. ort his reason, fuzzy data envelopment analysis can use instead of data envelopment analysis to sectoral efficiency analysis of product quality. In this paper, analysis of product quality efficiency was implemented by fuzzy data envelopment analysis to machinery manugfacturing sector in business enterprises in Istanbul, Izmir, Kocaeli, Ankara and Kayseri. Product quality efficiency analysis was implemented by Despotis – Smirlis model and Cook – Kress – Seiford model among other fuzzy data envelopment models. Besides, efficiency analysis was implemented by clasical data envelopment analysis method too.“Rework”and“Product Return”was taken as input variables among consequence of low product quality to product quality efficieny analysis. Dimensions of product quality which determined by Garvin was taken as a output variables. Datas which relevant input and output variables was obtained with a questionnaire form by enterprises managers. Besides, weightiness of product quality which have determined product quality in mechinery manufacturing sector was calculated by using“Dematel based analytic network process”method.
Benzer Tezler
- Hizmet sektöründe performans odaklı çok amaçlı karar verme: Banka performans ölçümünde analitik hiyerarşi süreci uygulaması
Performance-based multiple objective decision making in service sector: Analytical hierarchy application in banking performance evaluation
YILDIZ ESRA ALBAYRAK
Doktora
Türkçe
2004
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALUK ERKUT
- Tam zamanında üretim (JIT) sistemi ve tekstil sektöründe bir uygulama
Just in time (JIT) system and an application in textile sector
MURAT ÖĞE
- İmalat performansının değerlendirilmesi : Türkiye sanayi işletmelerinde bir alan araştırması
Evaluation of manufacturing performance: A field study in Turkish industrial enterprises
ARZU KARAMAN
Doktora
Türkçe
2009
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SITKI GÖZLÜ
- Kırmızı et mamülleri imalat işletmelerinin ekonomik analizi ve sektöre ilişkin sorunların tespiti
Economic analysis of the red meat products manufacturing enterprises and the determination of the problems related to the sector
MURAT POLAT
Doktora
Türkçe
2018
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ CEVGER
- Hazır giyim işletmelerinde etken olan fiziksel çevre stresörlerinin tesbiti üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
GÜLDEN ABANOZ