Ekonomik büyüme ve enerji tüketimi arasındaki ilişki: Türkiye örneği
The relationship between economic growth and energy consumption: Turkey sample
- Tez No: 461214
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SEZGİN ZABUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme, Enerji politikası, Energy Consumption, Economic Growth, Energy Policy
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Günümüzde enerji insanoğlunun yaşantısında çok önemli bir yere sahiptir. İnsanoğlunun ısınma ve aydınlanma gibi temel ihtiyaçları enerji sayesinde sağlanabilmektedir. Enerji, insan yaşantısı için ne kadar gerekli ve temel bir faktörse bir ülke ekonomisi içinde o kadar gerekli ve temel bir faktördür. Bu doğrultuda yapılan çalışmada, bir ekonomi için temel gereksinim olan enerji kaynaklarının üretim ve tüketiminin ülke ekonomisi üzerindeki etkisinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Yapılan çalışmanın ilk bölümünde enerji kavramı tanımlanarak enerji kaynakları, fosil enerji kaynakları ve yenilenebilir enerji kaynakları olarak ikiye ayrılmış olup her kaynak kendi içerisinde Türkiye için rezerv miktarları, enerji üretimindeki payları ve dış ticaretteki önemleri bakımından değerlendirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde iktisat literatüründe yer alan ekonomik büyüme teorilerine değinilmiş olup çalışmanın üçüncü bölümünde yıllar itibariyle Türkiye'nin ekonomik büyüme ve mevcut enerji dengesine değinilerek enerji konusunda uygulanan politikalar incelenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde tezin konusuyla alakalı ekonometrik literatür incelemesi yapılarak yapılan ekonometrik çalışmanın sonuçları sunulmuştur. Çalışmanın dördüncü bölümünde oluşturulan ekonometrik uygulamada, Türkiye ekonomisinin 1967-2014 dönemine ait enerji tüketimi ve Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla verileri kullanılmıştır. Kullanılan veriler Dünya Bankası veri tabanından alınmıştır. Elde edilen verilerle 1967-2014 yılları arasında Türkiye ekonomisinde enerji tüketimi ile Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Yapılan analiz kapsamında ilk olarak değişkenlerin iktisadi şoklara maruz kalıp kalmadığının anlaşılması amacıyla Augmented Dickey-Fuller (1981) birim kök testi uygulanmış olup değişkenlerin birinci derece farkları alınarak birim kök sorunundan kurtulmaları sağlanmıştır. Daha sonra eş bütünleşme testinin yapılabilmesi için Akaike Bilgi Kriteri (AIC) kullanılarak modelin gecikme uzunluğu tespit edilmiştir. Ekonometrik uygulama sürecinde, eş bütünleşme testinin ardından son olarak Toda-Yamamoto tarafından geliştirilen Granger tipi nedensellik testi uygulanmıştır. Yapılan test neticesinde enerji tüketiminden Gayri Safi Yurtiçi Hâsılaya doğru % 10 anlam seviyesinde Granger nedenselliğinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Today, energy has a very important place in human life. The basic needs of the human being, such as warming and enlightenment, can be provided by energy. Energy is a necessary and fundamental factor for a country's economy as well as a necessary and fundamental factor for human experience. In this study, it is aimed to show the effect of the production and consumption of energy resources, which is the basic requirement for an economy, on the country's economy. In the first part of the study, the concept of energy is defined, and energy sources are divided into fossil energy sources and renewable energy sources. Each resource is evaluated in terms of reserve amounts for Turkey, shares in energy production and importance in foreign trade. In the second part of the study, the economic growth theories in economics literature are mentioned, and in the third part of study, Turkey has been examined in terms of economic growth over the years and the policies applied to energy have been examined by referring to Turkey's current energy balance. In the third part of the study, and in the fourth part of the study, the results of the econometric work done by examining the relevant econometric literature on thesis are presented. In the econometric application in the fourth part of the study, the data on the energy consumption of the Turkish economy for the period 1967-2014 and the Gross Domestic Product data were used. The data used are taken from the World Bank database. With the obtained data, the causality relationship between energy consumption in the Turkish economy and Gross Domestic Product between 1967-2014 was examined. In order to understand whether variables are exposed to economic shocks, the Augmented Dickey-Fuller (1981) unit root test was applied and the first order differences of the variables were provided to get rid of the unit root problem. Then, the delay length of the model was then determined using the Akaike Information Criteria (AIC), so that cointegration testing can be performed. In the econometric application process, Granger type causality test developed by Toda-Yamamoto was finally applied after cointegration test. As a result of the test, it was understood that Granger causality exists at a level of 10% from energy consumption to Gross Domestic Product.
Benzer Tezler
- Ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji arasındaki ilişki: Türkiye örneği
The relationship between economic growth and renewable energy: The case of Turkey
MERT DERVİŞ ÖZGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT DARICI
- Enerji bağımlısı ülkelerin enerji politikaları: Türkiye örneği
Energy policies of energy dependent countries: Case of Turkey
AHMET YAĞMUR ERSOY
- Enerji tüketimi ve karbon salınımın büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
Effect on growth of carbon emissions and energy consumption: In Turkey
AYFER YERLİKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL TUNALI
- Ekonomik büyüme, dış ticaret ve elektrik tüketimi arasındaki ilişki: Türkiye örneği
The relationship between economic growth, foreign trade and electricity consumption: The case of Turkey
DİYADİN İNAN
- Ekonomik büyüme, enerji tüketimi ve karbondioksit emisyonu arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği
Başlık çevirisi yok
ENES EYLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN UYSAL