Geri Dön

Dijital insanî bilimler yaklaşımıyla kültür varlıklarının görünürlüğünün ve kullanımının artırılması: Türkiye için kavramsal bir model önerisi

Increasing the visibility and usage of cultural heritage objects with the digital humanities approach: A proposal of a conceptual model for Turkey

PDF İndir

  1. Tez No: 463142
  2. Yazar: SÜMEYYE AKÇA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT YILMAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

Kültürel miras toplumların kimliklerinin ayrılmaz birer parçasını oluşturarak geçmişle geleceği birbirine bağlar. Ülkeler sahip oldukları kültürel mirası koruyarak hem bugün insanının faydalanmasını sağlamak hem de ileriki nesillere aktarmak konusunda politikalar üretmek durumundadır. Türkiye'de birçok kültürel varlık çeşitli nedenlerden (doğal, ekonomik, şehirleşme, âfet gibi) yok olmuştur ya da hâlâ bu tehlikeyle karşı karşıyadır. Bu bağlamda içinde bulunduğumuz zamana kadar gerçekleştirilen politikaların yetersiz olduğu görülmektedir. Küreselleşmeyle birlikte fiziki korumanın ötesinde kültürel mirasa erişimin artırılması, katılımcılığın sağlanarak uygulamaların uluslararası perspektiften değerlendirilmesi zorunlu hâle gelmiştir. Bu gereklilikler için gelişen bilgisayar ve iletişim teknolojilerinden yararlanılmaktadır. Dijital insanî bilimler yaklaşımıyla yapılan çalışmalarda günümüzde dünyanın herhangi bölgesinde var olan bir kültürel varlık hakkında bilgi sahibi olup etkileşimde bulunmak olanaklıdır. Bu noktada araştırmamızda UNESCO Dünya Belleği Programında kayıtlı Türkiye adresli Boğaziçi Üniversitesi Gözlem ve Deprem Araştırma Enstitüsü Kandilli Rasathanesi El Yazmaları, Boğazköy Hitit Tabletleri, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi İbn-i Sinâ Yazmaları Koleksiyonu, Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi ve Kültepe Tabletlerinin dijital ortamda görünürlük ve kullanımının artırılması için kavramsal bir model oluşturulmuştur. Dijital insanî bilimler yaklaşımıyla hazırlanan bu modelde literatürde bu alanda yapılan en iyi uygulamalar örnek alınmıştır. Modelde temel alınan eserlerin ekonomik, sosyal ve kültürel değerlerini ortaya çıkararak erişim ve görünürlüğünü artırmak için dijital insanî bilimler araçlarından nasıl faydalanılması gerektiği hakkında önerilerde bulunulmaktadır. Son yıllarda kültürel bellek kurumlarında kültürel mirasın dijitalleştirmesi çalışmalarında sayıca artış olmasına rağmen bu çalışmaların tam anlamıyla amacına ulaştığı söylenemez. Bunun nedeni dijitalleştirilen nâdir eserlerin büyük kısmının web ortamında kullanıcıların erişimine hâlâ açılmamış olmasıdır. Söz konusu beş eserden ikisi dijital ortama aktarıldıkları hâlde internet erişimine açılmamıştır. Diğer üç eserin ise koleksiyon temelinde dijitalleştirilmesi hâlihazırda bulunmamaktadır. Ayrıca bu eserlerin dünyada görünürlüğünü artırma ve böylece söz konusu mirasa ilişkin insanlığın zihninde estetik, tarihsel ve sosyal değer oluşturma yönündeki çalışmalar bulunmamaktadır. Birbirinden bağımsız yapılan bu çalışmalar yerine tüm sektörlerin işin içine dâhil edildiği bütünsel bir yaklaşım benimsenmelidir. Teknolojik gelişmeler, bu gelişmelerin kültürel miras üzerine uygulanması yönünde ayrılan bütçe ve bunun şekillenmesinde rol oynayan politikalar çağın gereklerine uygun hâle getirilmediği müddetçe Türkiye mevcut zengin mirasından ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda yeterince yararlanamayacaktır. Anahtar Sözcükler Dijital insanî bilimler; kültürel miras; UNESCO Dünya Belleği Programı, Boğaziçi Üniversitesi Gözlem ve Deprem Araştırma Enstitüsü Kandilli Rasathanesi El Yazmaları, Boğazköy Hitit Tabletleri, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi İbn-i Sinâ Yazmaları Koleksiyonu, Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, Kültepe Tabletleri.

Özet (Çeviri)

Cultural heritage connects the past with the future by forming an integral part of the identities of societies. Countries must create policies for ensuring that people benefit today and passing it on to future generations by protecting their cultural heritage. In this context, it seems that the policies carried out until the time we are inside are inadequate. In Turkey, many cultural objects have disappeared for a variety of reasons (natural, economic, urbanization, disaster, etc.) and still face this danger. With globalization, it has become necessary to increase access to cultural heritage beyond physical protection, to ensure participation and to evaluate practices from an international perspective. For these requirements, developing information and communication technologies are used. Today, it is possible to have knowledge about and interact with a cultural objects existing in any part of the world through works done with digital humanities approach. At this point, a conceptual model was created to increase the visibility and usage of Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute Manuscripts, The Hittite cuneiform tablets from Bogazköy, The Works of Ibn Sina in the Süleymaniye Manuscript Library, Evliya Çelebi's“Book of Travels”in the Topkapi Palace Museum Library and the Süleymaniye Manuscript Library, and The Old Assyrian Merchant Archives of Kültepe in Turkey registered in the UNESCO's Memory of the World Programme in digital environment. In this model, which is prepared with the approach of digital humanities, best practices in the literature applied in this field are taken as examples. Suggestions are made about how to use digital humanities tools to reveal the economic, social and cultural values of objects based on the model and to increase their accessibility and visibility. Despite the fact that in recent years a wide range of digitization works of cultural heritage seen in cultural memory institutions, it cannot be said that these works have reached its full purpose. The reason for this is that most of the digitized works are still not accessible to the users in the web environment. In fact, two of the five works have not been opened to Internet access since they have been digitized. The other three works are not yet digitized on collection basis. In addition, there are no studies to increase the visibility of these works in the world and thus to create aesthetic, historical and social values in the mind of humanity related to these heritage. Instead of these independent studies, a holistic approach is needed in which all sectors are involved. Turkey will not be able to benefit from its present rich heritage economically, socially and culturally enough, as long as technological developments, budgets devoted to the application of these developments over cultural heritage, and policies that play a role in shaping these developments are not met contemporary. Keywords Digital humanities, cultural heritage, UNESCO Memory of the World Programme, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute Manuscripts, The Hittite cuneiform tablets from Bogazköy, The Works of Ibn Sina in the Süleymaniye Manuscript Library, Evliya Çelebi's“Book of Travels”in the Topkapi Palace Museum Library and the Süleymaniye Manuscript Library, The Old Assyrian Merchant Archives of Kültepe

Benzer Tezler

  1. Tez No

    545908

    Mekansal-zamansal hasta hareketlilik verileriyle mekansal etkileşim örüntülerinin analizi ve akış haritaları aracı tasarımı ve geliştirilmesi

    Analysis of spatial interaction patterns using spatio temporal patient mobility data, and designing and developing a flow mapping tool

    SELMAN DELİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAHMİ NURHAN ÇELİK

  2. Tez No

    347361

    Twitter usage practices of journalists and the possible changes Twitter usage practices can cause on journalism: With the approach of cyberanthropology

    Gazetecilerin Twitter kullanım pratikleri ve Twitter kullanım pratiklerinin gazetecilikte neden olabileceği değişimler: Siber antropoloji yaklaşımıyla

    LAURA AVADAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    AntropolojiGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ELGİZ YILMAZ

  3. Tez No

    619815

    Multivariate analysis of school principals' technology leadership competencies, learning school environment and schools' social network structures

    Okul müdürlerinin teknoloji liderliği yeterlikleri, okullardaki örgütsel öğrenme ortamı ve örgüt-içi sosyal ağ yapıları arasındaki ilişkinin çok yönlü analizi

    KÖKSAL BANOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN

  4. Tez No

    303754

    Dijital interaktif ortamlarda anlatının yeri ve inşası

    Narrative in digital interactive media

    TONGUÇ İBRAHİM SEZEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Karşılaştırmalı Edebiyatİstanbul Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLÜFER PEMBECİOĞLU

  5. Tez No

    904274

    Dijital ışık işleme yöntemi ile mikroiğne içeren kulak zarı yaması üretimi

    Production of tympanic membrane patch containing microneedle by digital light processing

    TUBA BEDİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyomühendislikMarmara Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OĞUZHAN GÜNDÜZ

    PROF. DR. CEM BÜLENT ÜSTÜNDAĞ

Geri Dön