A relevance theoretic perspective on the translation of culture-specific religious items: An analysis of the English translation of Latife Tekin's Sevgili Arsız Ölüm and İskender Pala's Katre-i Matem
Dini kültürel öğelerin çevirisi üzerine bağıntı kuramı yaklaşımı: Latife Tekin'in Sevgili Arsız Ölüm ve İskender Pala'nın Katre-i Matem romanlarının İngilizce çevirilerinin analizi
- Tez No: 463210
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: kültürel öğeler, bağıntı kuramı, doğrudan ve dolaylı çeviri yaklaşımları, çeviri statejileri, bağlam, bağlamsal etki, culture-specific items, relevance theory, direct translation, indirect translation, translation strategies, context, contextual effect. Keywords: culture-specific items, contextual effect
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Çeviribilimde kültürün rolü yadsınamaz. Kültür çok geniş bir kavram olup bir milletin inançları, gelenekleri, görenekleri, algıları, dini, yaşam şekli ve düşünme biçimini kapsar. Kültürel öğeler, her kültürde farklı olduğundan, çevirmenler bu öğelerdeki yazar tarafından üretilen mesajı iletmek için kültürel öğelerin çevirisine özen göstermelidir. Bu çalışma, Javier Franco Aixelá (1966) tarafından öne sürülen çeviri stratejilerine göre ve Ernest August Gutt (1991) tarafından öne sürülen çeviriye bağıntı kuramı yaklaşımı çerçevesinde Latife Tekin'in 2008 yılında Saliha Paker ve Mel Kenne tarafından çevrilmiş Sevgili Arsız Ölüm (2013) romanı ve İskender Pala'nın 2014 yılında Ruth Whitehouse tarafından çevrilmiş Katre-i Matem (2009) romanındaki kültürel öğeleri analiz etmeyi amaçlamaktadır. Aixelá'nın öne sürdüğü çeviri stratejileri bu tezde mikro stratejiler ve Gutt'un öne sürdüğü doğrudan (direct) ve dolaylı (indirect) çeviri kavramları ise makro stratejiler olarak kullanılacaktır. Bu çalışma, kültürel öğelerin çevirisini bağıntı kuramı perspektifinden incelemektedir, çünkü kültürel öğelerin bağlamsal etkisi (contextual effect) ve bu öğeleri hedef okuyucuya iletmek için çevirmenler tarafından kullanılan stratejiler, kültürel öğeler gibi bazı ipuçları (ostensive stimuli) aracılığıyla bağlam (context) oluşumunu açıklayan bağlama dayalı bir kuram olan bağıntı kuramı çerçevesinde ele alınabilir. Ayrıca, bu tez, doğrudan çeviri ve dolaylı çeviri yönteminde, hedef metnin bağlamının kaynak metin bağlamından nasıl farklılaştığını açıklamayı da amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The role of culture is undeniable in translation studies. Culture-specific items pose a great challenge for the translator in many cases because culture is a very extensive concept, and it encompasses beliefs, traditions, customs, perceptions, religion, a way of life, and a way of thinking. Since culture-specific items are different in each culture, translators need to pay attention to their translations in order to transmit the message produced by the source-text author. This study aims at analyzing the culture-specific items in Latife Tekin's Sevgili Arsız Ölüm (2013), which is translated by Saliha Paker and Mel Kenne in 2008, and İskender Pala's Katre-i Matem (2009), which is translated by Ruth Whitehouse in 2014, focusing on the translation strategies proposed by Javier Franco Aixelá (1996) within the framework of a relevance-theoretic approach to translation which is proposed by Ernest August Gutt (1991). The translation strategies proposed by Aixelá will be used as the micro strategies, and Gutt's direct and indirect translation concepts will be used as the macro strategies in this thesis. This study focuses on the relevance-theoretic perspective on the translation of culture-specific items since the contextual effects of the culture-specific items and the strategies used by the translators to convey those contextual effects can be dealt within the framework of relevance theory, which is a context-based theory that explains the creation of a context through the presence of certain clues (that is, ostensive stimuli) such as culture-specific items. This study also aims at illustrating how the context of a target text may differ from the context of its source text in direct translation and in indirect translation.
Benzer Tezler
- Mimarlığın dilinde beden: Bir leksikon denemesi
The body in the language of architecture: A lexical study
ÖZGE ÜSTÜNDAĞ GANİÇ
- Between cosmopolitan and national outlook: The BBC world news' coverage of the Syrian refugee crisis
Kozmopolitan ve ulusal bakış arasında: BBC world news'ün Suriyeli mülteci krizini haberleştirmesi
SERGÜL NGUYEN
Doktora
İngilizce
2021
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ ÇINARLI
- Sedad Hakkı Eldem'in çeşitlenen mimarlığını yumak metaforu bağlamında okumak: Alternatif bir anlatının ilk sarmalları
Reading Sedad Hakkı Eldem's diversified architectural productions in the context of the skein metaphor: Initial windings of an alternative narrative
ÖMER FARUK TEKİN
Doktora
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Tarihi kent alanlarında sürdürülebilir gelişmeye yönelik bir model önerisi: Lefkoşa, Arabahmet örneği
Proposing a model for sustainable development in historic urban quarters: The case of Arabahmet district in Nicosia
ERMAN BERKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Developing a new institutional economics framework in urban transport systems: An institutional analysis of Istanbul's urban transport
Kentiçi ulaşım sistemleri için yeni kurumsal iktisat çerçevesi geliştirmek: İstanbul'un kentiçi ulaşımının kurumsal analizi
FATİH CANITEZ
Doktora
İngilizce
2019
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLAY ÇELEBİ