Geri Dön

İptal davalarında ihmal kurumu: Fransız örneğiyle karşılaştırmalı bir inceleme

Legal omission in action for annulment: A comparative study with French example

  1. Tez No: 463211
  2. Yazar: SAMET SAYGI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDAT ÇAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: İptal davası, normlar hiyerarşisi, lex superior ilkesi, ihmal, Action for annulment, hierarchy of norms, lex superior principle, omission
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 201

Özet

İptal davası, idari işlemlerin hukuka uygunluğunu denetleyerek idarenin kanuniliğini temin etmeyi amaçlayan dava türüdür. İptal davasında idari işlemlerin uluslararası andlaşmalara, anayasaya, kanunlara ve idari düzenleyici işlemlere uygun olup olmadığı incelenir. Normlar hiyerarşisi kuramı, hukuk düzenindeki her bir kuralın üst norma aykırı olmaması gerektiğini öngörse de iptal davasında kullanılan ölçü normlar birbirlerine aykırılık teşkil edebilmektedir. Lex superior ilkesine göre üst norma aykırı olan kuralın yargılama esnasında uygulanmaması gerekir. Lakin hukuk kurallarının bir yargı kararıyla ortadan kaldırılmaksızın ihmal edilmesi mahkemeler açısından sorun oluşturacak niteliktedir. Türk Anayasası'nın 90. maddesine eklenen son cümle temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalara aykırı kanun hükümlerinin yargılama esnasında ihmal edilmesini öngörmektedir. Fransız Anayasası'nın 55. maddesi ise uluslararası andlaşmalara kanunlar karşısında mutlak bir üstünlük tanımıştır. Türkiye'de, bir somut denetim metodu olan itiraz yolu nedeniyle, Fransa'da ise ekran-yasa hipotezinden ötürü Anayasa'ya aykırı kanunlar mahkemelerce ihmal edilmemiştir. Kanuna aykırılığı yargılama faaliyeti sırasında anlaşılan idari düzenleyici işlemler mahkemeler tarafından ihmal edilebilmektedir. Fakat bu uygulama da öğretide eleştirilere konu olmuştur. Yapılması gereken, yargılamada uygulanacak kuralların üst hukuk normlarına uygun olup olmadığının yetkili yargı merciince incelenmesine izin verecek tutarlı bir düzenlemeyi hayata geçirmektir.

Özet (Çeviri)

Action for annulment aims to ensure the legality of administration through reviewing conformity of administrative acts with law. International treaties, constitution, legislative codes and regulatory acts are taken into account as a reference in this review. While the theory of hierarchy of norms requires each rule to be in conformity with superior norms, they might be in contradiction as well. According to lex superior principle, any rule that doesn't conform to its superior needs to be set aside in judicial argumentation. However, ignoring a rule that has not been abrogated by a judicial decision may cause problems in legal theory. The last sentence of the 90th article of Turkish Constitution, which was prescribed by the 2004 Amendment, stipulates that legal provisions that violate international treaties on fundamental rights and liberties should be disregarded in judicial review. The 55th article of the French Constitution recognizes an absolute priority over national legislation. In Turkey, because of constitutional exception, which is an a concreto way of consitutional control, national law which is incompatible with Constitution can not be omitted by tribunals but only be cancelled by Constitutonal Court. In France same situation prevails due to loi-écran hypothesis, which provides that tribunals have no authority for constitutional control. An administrative regulation, which is considered illegal by an administrative judge, is oftenly disregarded and the relevant law is directly applied when solving the litigation. Nevertheless, this practice has been subject to various critics in the doctrine, mostly those of positivist jurists. What ought to be done is to establish a system that would allow the superior judicial authority to review the legality of rules that should be applied in action for annulment.

Benzer Tezler

  1. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca anonim şirketlerde imtiyazlı pay sahipleri özel kurulu

    Private assembly of priviledged shareholders at joint stock companies pursuant to The New Commercial Code

    GÜL AKAD

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMDİ YASAMAN

  2. Planlı dönemde yükseköğretim politikaları ve uygulamaları

    Başlık çevirisi yok

    TANER ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZİYA BURSALIOĞLU

  3. Kamulaştırmasız elatma

    Confiscation without expropriation

    MÜNEVVER KÜBRA BAKIRCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDEM

  4. Kamu hizmetlerinin süreklilik ve düzenlilik ilkesi

    The principle of continuity and regularity of public services

    M. GÖZDE ATASAYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. CEM AYAYDIN

  5. İptal davalarında menfaat koşulu

    The condition of 'interest' in the actions for annulment -L'intérêt à agir dans les recours pour excès de pouvoir

    AHMET YAĞLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAYFUN AKGÜNER