Geri Dön

Prof. Dr. İbrahim Hakkul'un 'Nevaiye Kaytiş-2' eserinin muhteva açısından tahlili (Giriş, inceleme, transkripsiyon, Türkiye Türkçesine aktarilmiş metin)

The examination of 'Nevai'ye Kaytiş-2' of Professor Doktor İbrahim Hakkul in terms of content (Introduction, examination, transkription, the text translated into Turkish)

  1. Tez No: 465519
  2. Yazar: ELİF DOĞANAY
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. KALMAMAT KULAMSHAEV, DOÇ. DR. NODIRKHON KHASANOV
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: İbrahim Hakkul, Nevâî'ye Kaytış-2, Ali Şîr Nevâî, Özbek Edebiyatı, muhteva, özgürlük, Türklük, İbrahim Hakkul, Nevâî'ye Kaytış-2 (Return to the Nevai-2), Ali Şîr Nevâî, Uzbek Literature, freedom, turkishness
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çağdaş Türk Dilleri ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 580

Özet

Türkistanlı aydınlar Sovyetlerin Orta Asya halklarına uyguladıkları zulüm siyasetine karşı her dönem eserleriyle direnmiş, seslerini duyurmuş, çeşitli sanatsal yöntemlerle, mecaz ve teşbihler kullanarak mücadele vermişlerdir. Hatta Abdullah Kadiri, Çolpan, Aybek, Abdullah Kahhar, Said Ahmedi Şükrüllah gibi Özbek edebiyatının usta yazarları bu yönde bir ekol yaratmışlardır. Geçtiğimiz yüzyılın ikinci yarısında Özbek akademisyen Prof. Dr. İbrahim Hakkul da seleflerin yolundan giderek hem de kendine özgü bir yol takip ederek sanat ve edebiyatı ön plana çıkarak rejime karşı direnmiştir. Hakkul, bilimsel ve edebi çalışmalarında özgür düşünce, Türk-İslam değerleri ve milli birlik-beraberliği çağrıştıracak konulara eğilmiştir. Özgürlük düşüncesini prensip eden Hakkul, çalışmalarıyla“İstiklal Edebiyatı”mefkûresini ortaya atmıştır. Gerek ilmi gerekse popüler yayınlarında kendisine Ali Şîr Nevâî'nin fikir ve görüşlerini kılavuz edinmiştir. Hakkul, bugün Özbekistan'da klasik Çağatay ve Fars edebiyatı, Tasavvuf, Çağdaş Özbek edebiyatı, Doğu, Batı ve Rus Edebiyatı gibi farklı konularda eser vermekte, genç akademisyenlere yol göstermektedir. Hakkul, tez konumuzu oluşturan“Nevâî'ye Kaytış-2”(“Nevai'ye dönüş-2”) adlı eserinde Nevâi'nin ele aldığı değerleri 21.yüzyılın nesline nakletmeye, uyarlamaya; Nevâî'nin 500 sene önce kaleme aldığı eserlerindeki insanlara vermek istediği mesajlarını tahlil ederek anlamaya ve okuyuculara iletmeye çabalamaktadır. Bu eseri tez konusu olarak seçmemizin nedeni de budur. Tez beş bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde Özbek edebiyatının genel durumu ve Hakkul'un hayatı, ikinci bölümde Hakkul'un ilmi-edebi çalışmaları, üçünde bölümde Hakkul'un fikir dünyası, dördüncü bölümde“Nevâî'ye Kaytış-2”eserinin muhteva incelemesi, beşinci bölümde de eserin transkripsiyonlu metni ile Türkiye Türkçesine çevirisi yer almaktadır. Bunların ışığında Hakkul'un tahlilde ortaya koyduğu esaslar ile Ali Şîr Nevâî araştırmalarının mihenk taşları belirlenmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Turkestan intellectuals have at all times been resisting to the oppression applied by Soviet people to Central Asians. They struggled with the help of their works and a variety of artistic methods including the use of metaphors and similes. Veteran writers of Uzbek Literature such as Abdullah Kadiri, Çolpan, Aybek Abdullah Kahhar, Said Ahmedi Şükrüllah, have created a school in this direction. In the second half of the past century, Uzbek scholar Prof. Dr.Ibrahim Hakkul has resisted the regime by following the lead of his predecessors in a unique way in both art and literature. In his scientific and literary works, İ.Hakkul leaned on issues evoking freedom of thought, the Turkish-Islamic values and national unity-draw. İ.Hakkul, who took as principle freedom of thought, has put forward the ideals of“National Literature”in his work. In both his scientific as well as his popular publication, he adopted the ideas and opinions of Ali Shir Nevâî. Today, in Uzbekistan, İ.Hakkul works in different areas such as Chagatai and Persian Classical Literature, Sufism, Contemporary Uzbek Literature, Eastern, Western and Russian Literature, and is guiding young academics. In his literary work,“The Nevaï'ye Kaytis-2”(Return to the Nevai-2), which is the topic of our thesis, Hakkul strives to transmit the 500-years-old values of Nevai to the 21stcenturygenerationreaders.This is there ason why wechooset his thesis topic. The thesis consists of five chapters. In the first chapter general information about the condition of Uzbek Literature and Hakkul's life is given. These cond chapters focus on Hakkul's scientific and literary studies. While the third chapter discusses Hakkul's ideas, the fourth chapter analyses“The Nevaï'ye Kaytis-2”(Return to the Nevai-2). Finally, the fifth chapter of the thesis contains a transcription of the oeuvre together with the Turkish translation. In light of the above, an attempt is made to determine Hakkul's principle sand the cornerstones of Ali Şîr Nevâî' studies.

Benzer Tezler

  1. Impurity states in some semiconductive chalcogenides

    Bazı üçlü yarıiletken çalkogenitlerde safsızlık durumları

    İBRAHİM YILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Fizik ve Fizik MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSNÜ ÖZKAN

  2. Değişken çevre koşullarının ısıl sistemlerin performansına etkisinin incelenmesi

    Analysis of effect of environmental conditions on the performance of thermal systems

    İBRAHİM DAYMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Makine MühendisliğiGazi Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERCAN ATAER

  3. Yeni bazı tiyazol türevlerinin susuz ortamda titrasyonları

    The Titrations of some new thizole derivatives in non aquous media

    İBRAHİM YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    KimyaFırat Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALAATTİN ÇUKUROVALI

  4. Bazı parametrik ve nonparametrik testler ve bu testlerin ÖYS puanları üzerinde karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    Comparative examination of some parametric and nonparametric tests on the OYS score

    İBRAHİM HALİL ÇETİNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECATİ YILDIZ

  5. Risâletün fî Kırâeti Hafsın 'an 'Âsımın Radiyellâhu Te'âlâ 'anhuma min Tarîki'ş-Şâtibîyye li-İbrahim el-'Adevî (İnceleme ve tahkik)

    Risâletün fî Kırâeti Hafsın 'an 'Âsımın Radiyellâhu Te'âlâ 'anhuma min Tarîki'ş-Şâtibîyye li-İbrahim el-'Adevî (Critical edition and analytical interpretation)

    MUHAMMED DERVİŞALİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TURAN ARSLAN