Çocuk parklarında tasarım ve güvenlik
Children's playground design and safety
- Tez No: 467073
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜRKAN EMRE GÜRCANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı İşletmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Oyun oynamak her yaştan çocuk için vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Çocuk, gelişimi için gerekli olan beceri, bilgi ve davranışları oyun içinde kendiliğinden öğrenir. Çocuk parkları, çocukların hem fiziksel aktivitelerde bulunarak eğlendikleri hem de sosyalleşerek yaratıcılıklarını artırdıkları, doğayı keşfettikleri oyun alanları olarak tanımlanabilir. Çocukların çocuk parklarına birçok açıdan ihtiyacı vardır. Çocuk parklarına; çocukların fizyolojik ihtiyaçları olan fazla enerjilerini harcaması, yeteneklerini keşfetmesi, özgüven ve başarı duygularını gelişmesi, gücünü kontrol edebilmesi ve bilişsel, bedensel, psikolojik vb. gelişimlerinin bir bütün olarak ilerlemesi açısından ihtiyaç duyulmaktadır. Hızlı kentleşme nedeniyle günümüzde kentlerde çocuklar doğa ile daha az birlikte olabilmekte, betonlaşmanın hızla yaygınlaşması çocukların oyun oynayabileceği alanları gün geçtikçe azaltmakta ve yok etmektedir. Çocuklar, dış ortamda doğayla iç içe oynamak yerine evlerinde, kapalı mekânlarda veya birbiri ile aynı standart oyun alanlarında oynamaya teşvik edilmektedirler. Bu durum, çocuklarda birçok sağlık problemine davetiye çıkartmakta, çocukların fiziksel, psikolojik, zihinsel ve sosyal yeterlilikleri uzun dönemde olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu sebeple günümüzde çocuk parklarının önemi bir kat daha artmaktadır. Çocuk parkları tasarlanırken çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişimini etkileyebileceği göz ardı edilmemelidir. Ülkemizde çocuk oyun alanı oluşturmak, boş kalan yeşil alanlara standart oyun parkı ekipmanları yerleştirmek olarak anlaşılmaktadır. Çocuk parkı tasarımında hali hazırda bulunan tip, gelenekselleşmiş oyun aletleri seçilmektedir. Çocuk oyun alanlarında gelenekselleşmiş oyun parkı modüllerinin yanı sıra, beklenti ve ihtiyaçlara cevap verebilecek nitelikte, çocukların fiziksel, zihinsel, bilişsel ve duygusal becerilerini destekleyecek, yaratıcılıklarını arttırabilecek, çocuk pedagojisine uygun, doğayla bütün, güvenli, basit, birbirlerini tamamlayıcı, çocukların hayal gücünü besleyecek, üretmeye teşvik edecek çocuk parkı alanları, konusunda uzman kişiler tarafından belediyelerce hazırlanmalı ve temel kriterler göz önüne alınarak bir standarda bağlanmalıdır. Yeşil alanlarda çocuk oyun alanları oluşturulurken“etkin tasarım”yöntemleri kullanılması da önemlidir. Doğal arazi yapısı, parkı oluşturacak arazinin büyüklüğü, aletlerin çeşitliği gibi parametreler, kentin ihtiyacı da göz önüne alınarak optimize edilmelidir. Etkin tasarımla birlikte oluşturulacak çocuk oyun alanlarında işlevsellik göze çarpmaktadır. Çocukların yoğun zaman geçirdiği çocuk parklarında tasarımın yanı sıra, sağlanması gereken güvenlik önlemleri ve bu önlemlerin denetlenmesi de değinilmesi gereken diğer önemli bir konudur. Uluslararası birçok kuruluş yerel yönetimlere, çocukların emniyetli olarak kullanabilecekleri oyun alanları oluşturmaları konusunda çağrıda bulunmaktadır. Ülkemizde çocuk parklarında güvenlik önlemlerinin alınması için ilgili Türk Standartları kabul edilmiştir. Fakat yapılan araştırmalardan da görüleceği üzere ilgili Türk Standartlarındaki güvenlik kriterleri çocuk parklarında sağlanamamakta ve bu kriterlerin uygulanması denetlenmemektedir. Çocuk parklarıyla ilgili standartlar, çocuk parkı oyun ekipmanları temin edilirken ihale sürecinde belge olarak gözükmekte, oyun ekipmanın montajı ve bakımı sırasında denetlenmemektedir. Çocuk parklarında var olan güvenlik sorunlarının bazılarının çözüm yöntemi, ilgili standartlarda bulunmamaktadır. Buda bazı sorunların çözümsüz kalmasına neden olmaktadır. Çocuklar ve kentler için büyük bir önem arz eden çocuk parkları, tasarım kriterleri ve güvenlik sorunları açısından araştırılmaya ihtiyaç duymaktadır. Çocuk parklarında güvenlik sorunları ve tasarım kriterleri araştırılırken kentsel planlama açısından parklara değinilebilir. Çünkü bir kentin ihtiyaç duyduğu çocuk parkı miktarı, çocuk parkı tasarım kriterlerinden biridir ve çocuk parklarında tasarım, parklardaki güvenliği doğrudan etkiler. Bu çalışmada; çocuk parkları tasarım kriterlerini incelemek ve çocuk parklarındaki güvenlik sorunlarını tespit ederek, bu sorunların çözümlerini bulmak amaçlanmıştır. Çalışmanın yöntemi olarak; literatür taraması ve saha araştırması kullanılmıştır. Literatür taramasında, çocuk parkları tasarımının felsefesi, çocuk parklarının çocuk gelişimine etkisi, çocuk parkı tasarımı ve standartları, parkı tasarımı ve standartları, çocuk parkında güvenlik, kentsel planlama açısından parklar başlıkları incelenmiştir. Saha çalışmasıyla ise; çocuk parklarında güvenlik, çocuk parkı tasarımı ve kentsel planlama açısından parklar incelenmiştir. Çalışma; beş ana bölümden oluşmaktadır.“Çocuk parkları tasarımının felsefesi”bölümünde çocuk parkları tasarımı yaklaşımının nasıl olması gerektiği anlatılmıştır.“Çocuk parkları tasarımı ve standartları”bölümünde, çocuk parkları tasarım kriterleri incelenmiş ve inceleme sonucunda, çocuk parkı tasarım kriterleri alt başlıklar halinde sıralanmıştır. Ayrıca aynı bölümde; ülkemizde ve gelişmiş ülkelerdeki çocuk parklarıyla ilgili standart başlıkları anlatılmıştır.“Çocuk parklarında güvenlik”bölümünde; ülkemizde çocuk oyun alanlarıyla ilgili standartların amacı, kapsamı ve güvenlik ile ilgili maddeleri çizelge oluşturularak anlatılmıştır. Yine bu bölümde gerek saha çalışması gerekse literatür araştırması sonucu tespit edilen, çocuk parklarında güvenlik sorunları alt başlıklar halinde sıralanmıştır.“Kentsel planlama açısından parklar”bölümünde, İstanbul Avrupa ve Anadolu Yakası Park Bahçeler Müdürlüklerinden elde edilen verilere göre İstanbul'da kişi başına düşen çocuk parkı alanı bulunmuş ve bu oran literatür araştırması sonucu tespit edilen diğer ülke ve şehirlerdeki kişi başına düşen çocuk parkı alanı değerleri ile karşılaştırılmıştır.“Saha çalışması: Maltepe İlçesi özelinde çocuk parklarının değerlendirmesi”bölümünde; Maltepe İlçesi sınırlarında bulunan ve yerel belediye tarafından yapılan 102 adet çocuk parkı incelenmiştir. İncelemede; parkın toplam alanı, oyun ekipmanı alanı, parkta bulunan yeşil alan miktarı, parkta bulunan sert zemin alanı miktarı, parkta bulunan ağaç miktarı, parkta bank bulunup bulunmaması, parkta çöp kovası bulunup bulunmaması, parkta aydınlatma bulunup bulunmaması, parktaki salıncak miktarı, parktaki kaydırak miktarı, parktaki tahteravalli miktarı, parktaki diğer oyun aletleri miktarı, parktaki kum havuzu miktarı, parktaki basketbol sahası miktarı, parkta trafo bulunup bulunmaması,, parkta spor aletleri bulunup bulunmaması ve parkın sınırlayıcılarla ayrılıp ayrılmaması bilgileri araştırılmıştır. Maltepe İlçe Belediyesi tarafından yapılan 102 çocuk parkı ilk etapta fotoğraflanmıştır. Ardından bu parkların alan ölçüleri Netcad programı üzerinden yaklaşık olarak hesaplanmıştır. Fotoğraftaki bilgiler ve alan bilgileri bir çizelge üzerine işlenmiştir. Çizelge tamamlandıktan sonra kişi başına düşen çocuk parkı miktarı, kişi başına düşen çocuk oyun alanlarındaki ağaç miktarı gibi sonuçlara ulaşılmış ve çizelge verileri diyagramlarla desteklenerek sunulmuştur. Ayrıca aynı bölümde Büyükşehir Belediyesi tarafından Maltepe İlçesinde yapılan çocuk parkı bilgileri literatür araştırmasıyla bulunmuştur. Bu bilgiler İlçede yerel belediye tarafından yapılan çocuk parkı bilgisiyle birleştirilerek İlçe genelinde kişi başına düşen çocuk oyun alanı miktarı bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda ise; ülkemizde çocuk parklarıyla ilgili olan standartlarda bulunmayan çocuk parklarında güvenlik ve tasarım kriterleriyle ilgili önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca; çocuk oyun alanlarında temel olarak karşılaşılan sorunlar maddeler halinde sıralanmış, gerek saha çalışması gerekse literatür çalışması sırasında karşılaşılan diğer sorunlar ve çözüm önerileri bir çizelge altında toplanmıştır.
Özet (Çeviri)
Playing a game is an indispensable necessity for children of all ages. The child spontaneously learns the skills, knowledge and behaviors necessary for his/her development during playing game. Children's playgrounds can be defined as areas where children discover nature, enjoy themselves by physical activities and increase their creativity by socializing. Children need playgrounds from many aspects. They are necessary to spend their excess energy, discover their abilities, develop their self-esteem and success feelings, control their power and overall progress of their cognitive, physical and psychological development. Due to the rapid urbanization, children living in urban areas are less able to coexist with nature, and the rapid spread of settlement areas causes a decrease in the amount of areas in which children can play. Instead of playing in the outdoor environment, children are urged to play in their home, indoors, or in the typically designed playgrounds. This situation invites many health problems in children, and physical, psychological, mental and social competences of children are affected negatively in the long term. For this reason, the importance of children's playground is increasing a little more nowadays. During the design of children's playground, it should not be ignored that it may affect the physical and mental development of children. In our country, children's playgrounds are understood as green areas where standard playground modules are installed. In the design of the children's playgrounds, typical equipment is chosen. Besides these playground equipment, children play areas where the children will be able to support their physical, mental, cognitive and emotional skills, to increase their creativity, to adapt children's pedagogy, to be safe, simple and complementary, should be designed by specialists working for local governments and the design process should be attached to a standard by taking into consideration the basic criteria. It is also important to use“effective design”methods when creating playgrounds in green areas. The parameters such as the natural land formation, the land area, the variety of equipments, etc., must be optimized by taking into account the needs of the city. By effective design, functionality is striking in children's playgrounds that will be created. In addition to design criteria, supplying of safety precautions and supervision of them are another important issue to be addressed for children's playground where children spend a lot of time. Many international organizations call on local governments to create playgrounds that children can use safely. In Turkey, relevant Turkish Standards have been accepted for taking safety precautions in children's playgrounds. However, as can be seen from the researches carried out, the safety criteria in the relevant Turkish Standards cannot be provided in the children's playgrounds and the application of these criteria is not audited. Standards for children's playgrounds are just documented in the procurement process of children's playground equipment and are not inspected during the installation and maintenance periods. The solution of some of the safety problems that exist in children's playgrounds is not available at the relevant standards and this causes some problems to remain unsolved. Thus, children's playgrounds, which are really important for children and cities, need to be searched in terms of design criteria and safety issues. Besides, playgrounds can be touched in terms of urban planning while studying safety issues and design criteria because the amount of children's play areas that a city needs is one of the design criteria for playgrounds, and the design directly affects the safety in the playgrounds. In this study; it is aimed to examine the design criteria of the children's playgrounds and to identify the safety problems for them and to find solutions to these problems. Literature survey and field research were used as a method of working for this study. In the literature review, these are the main topics examined: the basic philosophy of designing children playgrounds, the effect of playgrounds on child development, playground design and standards, safety in playgrounds, playgrounds in terms of urban planning. In the field study, playgrounds surveyed from these three perspectives: safety in playgrounds, playground design and standards and playgrounds in terms of urban planning. This study consists of five main sections. The first section is about“The philosophy of designing children's playgrounds”and in this section, it is explained that how design approach should be. In the next section,“Design criteria and standards of children's playgrounds”are examined. As a result, the design criteria are listed in subheadings and also the main headings at children playground standards in our country and some developed countries are explained. In the third section, the topic of“Safety in children's play areas”is inspected. The purpose and scope of the standards related to children's playgrounds in our country and the relevant parts of them from safety perspective are explained by creating a table Also, the safety problems in the children's playgrounds obtained during both literature review and the field work, are listed in subheadings. The following section is about“Playgrounds in terms of urban planning”. According to the data obtained from the Anatolian and European branches of Parks and Gardens Department of Istanbul Municipality, playground area per capita in Istanbul is calculated and this ratio is compared to similar ratios at other countries and cities by the data obtained by literature search. The last section;“Fieldwork: Evaluation of children's playgrounds in Maltepe District”; consist of the examination of 102 children's playground located in the Maltepe District and built by the local municipality. In this context; the playgrounds are evaluated in terms of the characteristics like the amount of green space, the hard floor area, the number of trees, the presence of a bench, the presence of a garbage, the presence of lighting, the number of swing, the number of slide, the number of other game equipment, the amount of sand pool, the area of ballpark, the presence of a transformer, the availability of sports equipment and usage of seperators around the playground area. At the beginning of this field study, 102 children's playgrounds are photographed as a first step. Then the areas of these playgrounds are calculated approximately through the Netcad program. The information on the photos and the area values of the playgrounds are processed on a chart. After the table is completed, the results such as the area of playground per capita, the amount of trees in children's play areas per capita are calculated and presented with supporting chart diagrams. Also, the information about the children's playgrounds made by the Istanbul Metropolitan Municipality in the Maltepe District is obtained through a literature search and mentioned in this section. This data is combined with the data of the children's playgrounds made by the local municipality and the playground area per capita in the district is calculated. As a result of the study; suggestions are made regarding safety and design criteria in children's playgrounds, which are not mentioned in the standards in our country. Moreover; the problems encountered basicly in the children's playgrounds are listed in the form of items and the other problems encountered during the literature search and field study and solution suggestions for these problems are collected and shown in a table.
Benzer Tezler
- Çocuğun gelişmesinde oyun alanlarının rolü ve mekansal gereklilikler: Ankara örneğinde özel ve kamusal çocuk oyun alanları üzerinden bir inceleme
The role of games in the development of children and spatial requirements: An investigation on special and public playground fields in the Ankara example
MERVE SÜLÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR BARKUL
- Kahramanmaraş merkez ilçelerde çocuk oyun parklarının tasarımı ve ergonomi yönünden kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi
Design of children's playgrounds in Kahramanmaraş central districts and evaluation by users in terms of ergonomics
NİHAN AYŞE ANÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri Ürünleri TasarımıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SERİN
- Gelişen dünyada çağdaş çocuk oyun alanları
Modern playgrounds in the developing world
GÖZDE AKPINAR CANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BURAK TANSEL
- Fiziksel çevrelerin çocuk üzerindeki etkisi bağlamında kapsayıcı oyun alanları
The impact of physical environment on children: Inclusive playgrounds
NEVDİL GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI SUNGUR ERGENOĞLU
- Oyunun çocuk gelişimi üzerindeki önemi ve açık parkların tasarım kriterleri bakımından incelenmesi
The importance of game on child development and examination of open parks according to design criteria
KÜBRA SELÇUK