İbn Haldûn'un toplum ve siyaset teorisinde asabiyet
The concept of asabiyya in Ibn Khaldūn's social and political theory
- Tez No: 467332
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET CÜNEYT KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Philosophy, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
İbn Haldûn'un (ö. 1406) toplumsal ve siyasal olgu ve olaylara ilişkin felsefî ilgisi, çok yönlü ve sistematik bir karakter taşımaktadır. Bu ilgi onu, kendi ifadesiyle, yeni bir ilmin kurucusu olarak karşımıza çıkarmaktadır. Onun kurduğu bu yeni disiplin ise“umrân ilmi”dir. Umrân ilminin taşıyıcı en önemli unsuru ve kavramının“asabiyet”olduğunu hemen her İbn Haldûn araştırmacısı onaylamaktadır. Sahip olduğu dinamik karakteriyle bu ilmi bir bütün olarak açıklama gücü en yüksek kavram olan asabiyet, umrânın tüm araştırma alanlarıyla irtibatlı dâhilî bir değişken olarak kullanılmaktadır. Bu sebeple İbn Haldûn eğitimden ekonomiye, siyasetten dine, tarihten bilime kadar farklı araştırma alanlarındaki değişim ve dönüşümü, ya merkezî ya da tamamlayıcı bir unsur olarak, asabiyetin işlevsel rolüyle ilişkilendirmektedir. Asabiyetin çok yönlü bu işlevlerinin anlaşılması ise, öncelikle onun umrân ilminin diğer tüm araştırma alanlarının maddesi ya da nesnesi konumunda olan toplumdaki ve toplumun ayrılmaz bir parçası olan siyasetteki rolünün anlaşılmasını gerektirmektedir. Çünkü İbn Haldûn asabiyet kavramını“ortak bir ad”olarak bir taraftan toplumsal ve siyasal düzeylerin kendine özgü bağlamlarında oluşan değişim ve dönüşümlerin faili, diğer taraftan ise bu düzeyler arasındaki bağıntılarla oluşan değişimlerin faili olarak kullanmaktadır. Böylece siyasal bir içeriğe sahip olmanın yanı sıra toplumsal bir içeriğe de sahip olan asabiyet, teorik olarak birbirinden farklı iki ayrı düzeyde takip edilebilir. Bu düzeylerin her birinin hem kendi teorik güzergâhlarında hem de iki düzeyin pratik birlikteliklerinde analiz edilmesi, İbn Haldûn'un asabiyet teorisini bütünlüklü bir yapı olarak görülmesini mümkün kılmaktadır.
Özet (Çeviri)
The philosophical interest of Ibn Khaldūn (d. 1406) on social and political facts and events has a multi-dimensional and systematic character. This interest of Ibn Khaldūn in social and political phenomena reveals him, as his own expression, as a founder of new science. This new science he founded is“ilm al-umrān”. Many researchers studied Ibn Khaldūn's thought in different scientific fields confirms that the most important component and concept of ilm al-umrān is“asabiyya”. As a result of its dynamic character, asabiyya, which is the concept that has the highest explanatory power of ilm al-umrān as a whole, is used as an internal variable associated with all research fields of ilm al-umrān. For this reason, Ibn Khaldūn relates all the changes and transformations of different fields of his study, from education to economics, from politics to religion and from history to science, with the functional role of asabiyya as a central or complementary element of ilm al-umrān. To adequately understand these multi-dimentional functions of asabiyya requires not only understanding of its role in society that is related all other research fields of umrān as a subject matter, but also in politics, which is an inseparable part of society. Ibn Khaldūn uses the concept of asabiyya as a“common name”both on the cause of all changes in social and political levels that each one followed in its own context, and on changes in relations between social and political levels. Thus, asabiyya, which has both political and social content can be traced at two different levels that are theoretically different from one another. The analysis of each of these levels both in their own theoretical routes and in practical coexistence of them, makes it possible to understand Ibn Khaldūn's theory of asabiyya in its integral structure.
Benzer Tezler
- İbn Haldun ve Montesquieu'da toplum ve devlet anlayışı
İbn Haldun and Montesqui̇eu society and state union
MERVE BERKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA KEMAHLI GARİPOĞLU
- Ortadoğu'da devlet tartışmaları bağlamında İbn Haldun'un mülk anlayışı
Ibn Khaldun's conception of mulk within the context of state discussions in the Middle East
DENİZ FIRAT TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZNAVUR DEMİRPOLAT
- İbn Haldun'a göre din-toplum ilişkisi
Relation of religion and society accoroing to İbn Khaldun
BİLAL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN KURT
- Toplumun organik teorisi ve İbn Haldun'un organik yaklaşımı
The organic theory of society and Ibn Khaldun's organic approach
ABDULKADİR KEPÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu Yönetimiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN DEMİRTAŞ MILZ
- Anadolu'nun tarihi coğrafyasının İbn Haldun'un Mukaddime adlı eseri üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of the historical geography of Anatolia through Ibn Khaldun's work called Muqaddimiah
CEMİLE KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAfyon Kocatepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT KOÇAK