Toplumun organik teorisi ve İbn Haldun'un organik yaklaşımı
The organic theory of society and Ibn Khaldun's organic approach
- Tez No: 878445
- Danışmanlar: PROF. DR. NESLİHAN DEMİRTAŞ MILZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Toplumun Organik Teorisi toplumun başlı başına bir sistem olduğunu kabul eden ve toplumla canlı organizma arasında analoji (benzerlik) kurarak, tabiat yasaları yardımıyla bu benzerliği açıklamaya çalışan toplumsal bir teori tipidir. Tarih boyunca pek çok düşünür tarafından organik bir yaklaşımla topluma açıklama getirilmiş olsa da Toplumun Organik Teorisi 18. yüzyılın sonlarında başlayıp 19. yüzyılda kuramsallaşma sürecini tamamlamış ve klasik sosyoloji teorileri arasındaki yerini almıştır. Aydınlanma düşüncesini benimsemiş klasik dönem sosyologlarının dönemin getirdiği büyük dönüşüme ve toplumsal meselelere karşı gösterdikleri kuramsal tepkinin temelinde toplumsal düzen (social order) olgusu yatmaktadır. Bu tez, İbn Haldun'un organik yaklaşım ile toplumu anlama ve anlatma çabası ile Toplumun Organik Teorisi arasındaki benzerlik ve farlılıkları incelemektedir. Tez dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Toplumun Organik Teorisinin hipotezleri, metotları ve tipleri açıklanmıştır. İkinci bölümde Graham Charles Kinloch'un yaptığı tasnife bağlı kalarak teorinin Tabiatçı Tipinin temsilcisi Auguste Comte ile Herbert Spencer, Sosyal Tipinin temsilcisi Emile Durkheim ile Ferdinand Tönnies'in toplumun organik teorisine olan katkıları kendi kavram ve anlatıları üzerinden açıklanmıştır. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise 14. yüzyıl İslam düşünürü olan İbn Haldun'un 'Kitabü'l İber' yapıtına takdim amacıyla kaleme aldığı ünlü Mukaddime eserindeki anlatısına bağlı kalarak, O'nun bilim dünyasına kattığı 'Bedavet', 'Hadaret', 'İlm-i Umran' ve 'Asabiye' kavramları ile devletlerin doğum ve ölümünü konu edinen devlet tasavvuru üzerinden benimsediği organik yaklaşım anlatılmıştır. Çalışmamızın son bölümü olan dördüncü bölümünde ise; aynı zamanda sosyolojinin öncüleri olan A. Comte, H. Spencer, E. Durkheim ve F. Tönnies'in Toplumun Organik Teorisine ilişkin görüşleriyle İbn Haldun'un organizmacı yaklaşımı arasındaki örtüşen ve farklılaşan düşünceleri karşılaştırılmış, akabinde İbn Haldun'un benimsediği organik yaklaşımın Toplumun Organik Teorisi ile örtüşen noktaları tartışılmıştır. İbn Haldun'un benimsediği organik yaklaşımın, Toplumun Organik Teorisinin Natüralistik (Mekanikçi) Tipinin temsilcilerinden Auguste Comte'un Üç Hal Yasası ve Toplumsal Dinamik Kuramıyla ve Herbert Spencer'ın Sosyal Evrim ve Askeri Toplum, Endüstriyel Toplum Kuramıyla örtüşen ve farklılaşan yönleri bulunmakla birlikte, Teorinin Sistemci (Sosyal Psikolojik) Tipinin temsilcileri olan Emile Durkheim'ın Mekanik Dayanışma Kuramı ile Ferdinand Tönnies'in geliştirdiği Gemeinschaft (Topluluk) Kuramına daha yakın bir düşünceye sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bu iki sistemci tip arasında ise Durkheim'ın ilkel ya da az gelişmiş topluluklarda görülen benzer şekilde homojen bir yapıya, bu sebeple benzerliğe dayalı bir dayanışma modeline işaret eden Mekanik Dayanışma Kuramıyla daha fazla benzerlik taşıdığı kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Organic Theory of Society is a type of social theory that attempts to explain society by establishing an analogy (similarity) between society and living organism. The Organic Theory of Society was originated in the late 18th century and was fully developed in the 19th century. The thinkers educated in accordance with the Enlightenment ideas sought to address the key challenges of their era through the lens of the Organic Theory of Society. This thesis attempts to point out the similarities and differences between Ibn Khaldun's organic approach to society and the Organic Theory of Society. The thesis is comprised of four chapters. The first chapter presents the hypotheses, methods, and types of the Organic Theory of Society. The second part examines the contributions of Auguste Comte and Herbert Spencer as representatives of the Naturalistic Type of the theory, and Emile Durkheim, and Ferdinand Tönnies, as representatives of the Social Type, to the organic theory of society through their own concepts and narratives, adhering to the classification made by Graham Charles Kinloch. In the third part of our study, we examine the concepts of 'Bedavet', 'Hadaret', 'Ilm-i Umran' and 'Asabiye', which Ibn Khaldun, the 14th-century Islamic thinker, introduced to the world of science. Furthermore, the organic approach he adopted through his conception of the state, which deals with the birth and death of states, was explained by adhering to the narrative in his famous Muqaddime, which he wrote to introduce his work Kitabü'l Iber. In the fourth and final section of this study, the similarities, and differences between the perspectives of A. Comte, H. Spencer, E. Durkheim, and F. Tönnies, who are also regarded as the pioneers of sociology, on the organic theory of society and Ibn Khaldun's organismic approach are compared. Subsequently, the points of convergence between the organic approach adopted by Ibn Khaldun and the organic theory of society are discussed.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- Teaching literature in upper-intermediate and advanced EFL classes through short stories
Başlık çevirisi yok
ASLIHAN ÖZDEMİR
- Design and modelling of urban development areas with reference to historical settlements: case of Korça
Tarihi yerleşme ögeleri referanslı şehir gelişme alanların tasarımı ve modellenmesı: Korça örneği
EGIN ZEKA
Doktora
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ YÜZER
- La question de l'état dans le capitalisme vert
Yeşil kapitalizmde devlet sorusu
ALPHAN AKÇİN
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL YILDIZCAN
- Sürdürülebilir tüketim kararında duyguların rolü: Bütünleşik seçim ve gizil değişken yaklaşımı
The role of emotions in decision-making for sustainable consumption: Integrated choice and latent variable approach
MİNE AYDEMİR DEV