Geri Dön

Somut olmayan kültür mirası 'imaret geleneği' ve Osmanlı imaretleri

'soup kitchen tradition' as intangible heritage and Ottoman soup kitchens

  1. Tez No: 467698
  2. Yazar: AZİZE GELİR ÇELEBİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE FÜSUN ALİOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kadir Has Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kültür Varlıklarını Koruma Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 213

Özet

Bu tezde, Osmanlı Devleti'nde sosyal bir müessese ve bir hayır kurumu olan imaretler, farklı açılardan ele alınmaya çalışılmıştır. Öncelikle tezin ilk bölümünde Vakıf konusu ele alınmıştır. Vakıflar tarafından finanse edilen kurumlar olan imaretlerin kuruluş ve işleyişinin iyi algılanabilmesi sağlanmaya çalışılmıştır. Bu bölüm altında ilk olarak vakfın ne olduğu, İslamiyet öncesinde vakıf benzeri kurumların olup olmadığı, vakıfların tarihsel süreç içerisindeki gelişimi ve Osmanlı Devleti'nde vakıf konusu anlatılmıştır. Vakıf koşullarının yazılı olduğu vakfiyeler, vakıfların çeşitleri, vakıfların unsurları, Osmanlı sosyal hayatında vakıfların önemi bu bölüm altında ele alınan konular içerisinde yer almaktadır. Tezin 2. Bölümünde ilk olarak, terminolojide birden fazla anlama sahip olan imaret kelimesinin tanımları üzerinde durulmuştur. Akabinde imaretlerin parçası olduğu yapı topluluğu olan külliyeler ve bu külliyelerin çeşitleri hakkında bilgi verilmiştir. İşleyişi ve sunduğu hizmetin daha iyi anlaşılabilmesi için, imarethanelerde çalışan personelin kimler olduğu ve vazifeleri liste şeklinde sunulmuştur. Günümüze ulaşan imaretler için bir katalog hazırlanmıştır. İmaretler hakkında bilgi verirken, tarihsel kaynaklar ve arşiv kaynakları da kullanılarak özgün bilgiler sunulmaya çalışılmıştır. Tezin 3. Bölümünde Osmanlı öncesi toplu beslenme kültürü ve bu kültürün temelleri anlatılmıştır. Toplu beslenmede amaç, sadece bir fizyolojik ihtiyaç mı, yoksa güç ve iktidar ile ilişkili mi konusu değerlendirilmiştir. İmaretlerde her gün sunulan ve özel günlerde dağıtılan yiyecekler ile imaretten istifade eden kitle hakkında bilgi verilmiştir. Somut olamayan kültür mirasının ne olduğu ve tarihsel süreci ile bu doğrultuda imaret geleneği anlatılmıştır. Halen daha uygulanan imaret örnekleri ve günümüze adapte olmuş imaret geleneği örnekleri de bu bölüm altında ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

The thesis tries to approach Soup Kitchens, which are social and charity institutions in the Ottoman Empire, from a different perspective. The first section of the thesis concentrates on Foundation (Waqf). The emphasis is on providing a detailed explanation on how soup kitchens as institutions financed by foundations are established and operated. Initially questions like what a foundation is, if any institutions similar to foundation existed prior to Islam are answered, historical evolution of foundations and waqf in the Ottoman Empire are included in this section. Deed of waqf which is a document defining the conditions of foundation, different types of waqfs, components of waqfs, importance of waqfs in the Ottoman social life are discussed in this section. The second section of the thesis starts with different definitions of soup kitchen which relate to different meanings in certain terminologies. Next, information on“Külliye”which constitutes the building complex where soup kitchen is a part of and“Külliye”types are provided. The identity of personnel in the soup kitchens and their job descriptions are listed to present a better understanding of the operation and the services soup kitchens provide. Soup kitchens that have survived until today are presented in a catalogue. Historical sources and archive documents are used to be able to present genuine data on soup kitchens. Culture of communal eating and the roots of this culture are explained in the third section of the thesis. The purpose of the communal eating, whether it is a physiological necessity or an issue of power relations are discussed. Information on food cooked on a regular basis and on special days in the soup kitchens as well as the crowd that use the services of the soup kitchens are presented. Definition of intangible cultural heritage and its historical evolution are projected into the explanation of the soup kitchen tradition. Finally, soup kitchens that are still operative and examples of soup kitchen traditions adapted to contemporary institutions are mentioned.

Benzer Tezler

  1. Kültür ve gelenek aktarımı bağlamında coğrafi işaret sisteminin işlevleri

    Functions of geographical indication system in the context of culture and traditional transfer

    YASEMİN DOMAÇ YAŞAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU

  2. Hatay yöresi Arap Alevileri folkloru

    Hatay regi̇on Arab Alevi̇s folklore

    HÜSEYİN KÜRŞAT TÜRKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Halk Bilimi (Folklor)Süleyman Demirel Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ALTAY GÖDE

  3. Mimarlıkta özgünlük arayışları: 1950-60 arası Türkiye modernliği

    The issue of originality in architecture: Turkish modernity in the period of 1950-60

    İLKER FATİH ÖZORHON

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜRKAN ULUSU URAZ

  4. Yaratıcılık ve endüstrileşme bağlamında Gaziantep yemek mekânlarında geleneksel bilginin aktarımı

    Transmission of traditional knowledge in Gaziantep dining venues with in the context of creativity and industrialization

    ABDULKADİR ÖNKOL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ

  5. Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)

    Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period

    AHMET MEHMET KİPMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. SEMRA GERMANER