Geri Dön

Sakarya ili toprak örneklerinde doğal radyasyon düzeyinin belirlenmesi ve radon yayılım hızlarının ölçülmesi

Natural radioactivity levels and radon exhalation rates assessment in soil samples from Sakarya

  1. Tez No: 468127
  2. Yazar: ADEM KUŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. HAKAN YAKUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Bu tez çalışmasında, Sakarya ili topraklarında doğal radyoaktivite seviyesini belirleyerek radyolojik risk haritasını oluşturmak için farklı ilçelerden toplanmış toprak örneklerinde doğal radyoaktivite seviyeleri ölçülmüş ve radon yayılım hızları belirlenmiştir. Bu doğrultuda Sakarya'nın değişik bölgelerinden toplanan toprak örneklerindeki 226Ra, 232Th ve 40K doğal radyonüklid aktivite konsantrasyonları NaI(Tl) gama spektrometresi yöntemiyle ölçülerek radyolojik risk endeksleri hesaplanmıştır. Ayrıca kapalı kutu (sealed can) tekniği kullanılarak toprak örneklerindeki kütle ve yüzey radon yayılım hızları, efektif radyum içerikleri ve topraktan radon yayılımı yoluyla kapalı alana katkıda bulunulan radon konsantrasyonları da belirlenmiştir. 226Ra, 232Th ve 40K doğal radyonüklidlerin ortalama aktivite konsantrasyonları sırasıyla 23,2 Bqkg-1, 21,0 Bqkg-1 ve 371,0 Bqkg-1 olarak ölçülmüş, kütle ve yüzey radon yayılım hızları ile topraktan yayılan radonun kapalı ortamdaki radon konsantrasyonuna katkılarının ortalama değerleri ise sırasıyla 117,79 mBqkg-1h-1, 2,41 Bqm-2h-1 ve 9,22 Bqm-3 olarak bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar radyolojik risk açısından değerlendirildiğinde soğurulan gama doz oranı (D), yıllık etkin doz eşdeğeri (AED), radyum eşdeğer aktivitesi (Raeq) ve dış tehlike indeksi (Hex) için ortalama değerlerin sırasıyla 30,93 nGyh-1, 37,93 μSvy-1, 64,14 Bqkg-1 ve 0,18 olduğu görülmüştür. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından önerilen limit değerlerle karşılaştırıldığında, Sakarya topraklarının radyoaktivite açısından güvenli olduğu ve herhangi bir radyolojik tehlike oluşturmadığı anlaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

In the present study, the natural radioactivity level have been measured and the radon exhalation rates have been determined for the soil samples collected from different locations of city of Sakarya in order to provide a radiological risk map. Regarding to this aim, the activity concentrations of 226Ra, 232Th and 40K natural radionuclides in the soil samples collected from different regions of Sakarya, have been measured by the NaI(Tl) gamma spectroscopy method in order to calculate radiological risk index. Also, the mass and area radon exhalation rates, effective radium contents of the soil samples and indoor radon concentration contributed by radon exhalation from soil have been determined by the using Sealed Can Technique. It has been found that the mean activity concentrations of 226Ra, 232Th and 40K natural radionuclides are 23,2 Bqkg-1, 21,0 Bqkg-1 and 371,0 Bqkg-1, while the measured radon exhalation rates in terms of mass and area and indoor radon concentration contributed by radon exhalation from soil samples have been found to have average value of 117,79 mBqkg-1h-1, 2,41 Bqm-2h-1 and 9,22 Bqm-3,respectively. Evaluated the obtained results in terms of the radiological risk, the average values of the absorbed gamma dose rate (D), the annual effective dose equivalent (AED), radium equivalent activity (Raeq) and external hazard index (Hex) have been estimated and found to have mean value of 30,93 nGyh-1, 37,93 μSvy-1, 64,14 Bqkg-1 and 0,18, respectively. When the results obtained in this study are compared to the recommended limit values by the national and international organizations, it is concluded that the soils of Sakarya are safe in terms of the radioactivity and do not produce any radiological hazards.

Benzer Tezler

  1. Biyobozunur ve konvansiyonel plastiklerin çevresel bozunmasının mikroskobik ve enstrumantal teknikler ile incelenmesi

    Investigation of environmental degradation of biodegradable and conventional plastics by microscopic and instrumental

    ŞEVVAL ÜRKMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çevre MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERAL YURTSEVER

  2. Marmara bölgesindeki entomopatojen nematod faunasının belirlenmesi

    Determination of entomopathogenic nematod fauna in Marmara region

    ÇİĞDEM GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    BiyolojiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR GÖZEL

  3. Bursa ili Orhaneli ve Keleş ilçelerindeki toprakların doğal radyonüklid düzeyinin belirlenmesi

    Determination of natural radionuclide levels in soil of Orhaneli and Keleş districts in Bursa province

    ROHULLAH ALEMY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Fizik ve Fizik MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN YAKUT

    DOÇ. DR. BAHADIR SAYGI

  4. Sakarya ili toprak örneklerinde U-238, Th-232 ve K-40 radyoaktivite konsantrasyonlarının belirlenmesi

    Determination of U-238, Th-232 and K-40 radioactivity concentration in Sakarya soil samples

    SEVDA KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Fizik ve Fizik MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BEKTAŞOĞLU

  5. Erenler ilçesi D 100 karayolu boyunca uzanan topraklardaki ağır metal (Pb ve Cd) kirliliğinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile gösterilmesi

    Demonstrating the heavy metal pollution (Pb and Cd) with Geographic Information Systems (GIS) in soils alongside the D100 highway in Erenler district

    FEHMİYE ÇELENK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    CoğrafyaSakarya Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA TÜLAY KIZILOĞLU