Geri Dön

IQ persel örten çift sisteminin fotoelektrik ışık ölçümü ve fotometrik analizi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 46859
  2. Yazar: ÖMER LÜTFİ DEĞİRMENCİ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. CENGİZ SEZER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1995
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 78

Özet

ÖZET IQ Persei (BD +47°920 = HD 24909) ilk olarak 1867 yılında O. Struve tarafından gözlenmiştir, ancak onun değişkenliği Hoffmeister (1949) tarafından, fotoğrafık gözlemlerle, keşfedilmiştir. IQ Per, 1958 General Catalogue of Variable Stars' da Algol türü örten çift sistem olarak sınıflandırılmıştır. Sistem, Index Catalogue of Visuel Double Stars'da da görsel bir çift olarak listelenmiştir. Bu kataloga göre IQ Per'in görsel bileşeninden açısal uzaklığı 39“.3 dir. Hail et al. (1970), IQ Per'in UBV ışık eğrilerini elde etmişler ve dönemini 1B. 7435673 olarak bulmuşlardır. Onların ışık eğrilerine göre sistem, yan minimumda tam tutulma göstermektedir. Diğer taraftan yan minimum ortası 0.542 evrededir. Onlar, ışık eğrilerini Russell and Merrill (1952) yöntemi ile çözmüşler ve Schwarzschild (1958)'in kuramına dayanarak ~70 yıl dönemli bir eksen dönmesi hareketi (apsidal motion) belirlemişlerdir. Bileşenlerin tayf türlerini ise, renk ölçeklerine dayanarak ve E(B-V) = 0T 15 değerini kullanarak, baş ve yoldaş yıldız için sırasıyla B7 ve A2 ± 2 olarak belirlemişlerdir. 1Q Persei örten çift sisteminin oldukça duyarlı yörünge ve fiziksel parametreleri, yeni fotometrik ve spektroskopik gözlemlere dayanarak, Lacy and Frueh (1985) tarafından elde edilmiştir. Lacy and Frueh (1985) V ve R renklerindeki fotoelektrik gözlemlerini yayınlamışlar ve kendi ışık eğrilerini ve daha önce yayınlanmış UBV ışık eğrilerini sentetik yöntemlerle ayrı ayrı çözmüşlerdir. Yıldızlararası kızıllaşmadan kaynaklanan renk artığını, baş yıldızın renk ölçeklerinden, Johnson (1966)'un anakol bağıntılarına dayanan kızıllaşma tekniğini kullanarak, belirlemişlerdir. Bu şekilde Lacy and Frueh (1985), E(B-V) = 0m14 + 0.01 ve E(V-R) = 0”12 ± 0.01 değerlerini elde etmişler ve baş ve yoldaş yıldızların tayf türlerini sırasıyla B7.5 ve A6 olarak vermişlerdir. Lacy and Frueh (1985), fotometrik ve spektroskopik analizlerinden yörünge dış merkezliğini e = 0.075 olarak elde etmişler ve yaklaşık 140 yıl dönemli bir eksen dönmesi belirlemişlerdir (onların ışık eğrilerinde yan minimumun ortası 0.516 evrededir). Bu değer, Hail et al. (1970)'un 54verdiği değerin iki katıdır. Lacy and Frueh (1985), bileşenlerin salt parametrelerini ise mA=3.51 ±0.04m, m“=1.73 ± 0.02 m, R=2.45 ± 0.03 R, RR= 1.50 ± 0.02 R ve göreli yörüngenin yan-büyük eksen uzunluğunu da a = 10.6 R olarak elde etmişlerdir. Bileşenlerin salt parametrelerini Hejlesen (1980)'in kuramsal evrim modelleri ile karşılaştıran Lacy and Frueh (1985), her iki bileşenin de henüz merkezde hidrojenin yandığı anakol bandında olduklarına karar vermişlerdir. Sistemin en kapsamlı dönem analizi Drozdz et al. (1990) tarafından yapılmıştır. Onlar, sistemin yörünge dış merkezliğini, e = 0.076 ± 0.004 ve eksen dönme dönemini de, U = 1 19 ± 9 yıl olarak elde etmişlerdir. Lacy and Frueh (1985)'in kütle ve yarıçapları ile (2) Hejlesen (1987)'in verdiği bileşenlerin eksen dönme sabitlerini (k, = 0.0056 ve (2) kj = 0.0047) kullanan Drozdz et al. (1990), eksen dönme döneminin kuramsal değerini 103 ± 10 yıl olarak hesaplamışlardır. Eğer yörünge dış merkezliği küçük ise o zaman eksen dönmesi gösteren bir çift sistemin minimum zamanlarını aşağıdaki yaklaşık bağıntı ile ifade edebiliriz: f-Acos(cû n + ©. E), (baş min. ) HJDMİn=T0+PE + J, i (2.2.55) I Acos(co0 4-rö -E), (yan min.) burada T0, sıfırına baş minimum zamanı (E = 0 için) ve çevrim sayısı E ise baş minimumlar için bir tamsayı, yan minimumlar içinse buçukludur. (2.2.55) ifadesindeki HJD (Heliocentric Julian Date) ifadesi, ölçüm zamanlarının Güneş merkezine indirgendiğini ifade eder. IQ Persei örten çift sistemi, 1993 ve 1994 yıllarında, Ege Üniversitesi Rasathanesinde, fotoelektrik olarak B ve V süzgeçlerinde, toplam 32 gece gözlenmiştir. Gözlemler, EMİ 9781 A fotokatlandırıcı tüpünün takılı olduğu 48 cm lik Cassegrain türü teleskopla yapılmıştır. Her bir renkte toplam 1045 er tane gözlem noktası elde edilmiştir. BD+47°923 yıldızı mukayese, BD+47°921 yıldızı denet, BD+48°906, BD+48°907 ve BD+48°909 yıldızlan da standard yıldızlar olarak seçilmiştir. Bütün fark parlaklıklar (değişen-mukayese), Hardie (1962) yöntemi kullanılarak, atmosfer sönükleştirme etkisinden arındırılmış ve gözlem zamanları Güneş merkezine indirgenmiştir. Düzeltilmiş 55parlaklıklar EK 2 de verilmiştir. Ayrıca ışık ve renk eğrileri de sırasıyla Şekil 3.1.1 ve Şekil 3.1.2 de verilmiştir. Gözlem sezonu boyunca, her bir renkte 9 ar tane baş minimum ve 4 er tane de yan minimimum zamanı elde edilmiştir. Bunlar ve literatürden bulunan diğer minimum zamanları Ek 1 de verilmiştir. Drozdz et al. (1990)'un verdiği O-C eğrisinden, O-C değerlerinin yalnızca sinusoidal bir dağılım gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle dönem değişiminin yalnızca eksen dönmesinden kaynaklandığı varsayılarak, sistemin minimum zamanlan (2.2.55) bağıntısı ile temsil edilebilir. Bu bağıntıya göre, T0, P, A, w0, ve © parametreleri diferensiyel düzeltme (differential correction) yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Bu işlem sırasında, (2.2.55) bağıntısı baş ve yan minimum zamanlarına eş zamanlı olarak (simultaneously) uygulanmıştır. Sonuç aşağıdaki gibidir: HJD Min = 2444290.3639 + 1.74356208-E±0.0405cos(61°.31 + 0o.0146-E). (3.2.1) ±8 ±30 ±28 ±2.29 ±11 EK 2 de verilen, dört basamak duyarlıklı sinusoidal evreler, (3.2.1) bağıntısından iterasyon yöntemi ile hesaplanmıştır. EK 2 deki evre ve parlaklıklar kullanılarak her bir renkte 50 şer tane ortalama nokta elde edilmiş ve ışık eğrilerimizin çözümlerinde bu noktalar kullanılmıştır. Işık eğrileri Wood ve Wilson-Devinney metodlanyla çözülmüştür. Wood ve Wilson-Devinney metodlarıyla elde edilen sonuçlar, sırasıyla Çizelge 3.3.1 ve Çizelge 3.3.2 de verilmiştir. Çözümlerden elde edilen kuramsal ışık eğrileri ise gözlem noktalarımızla birlikte, Wood yöntemi için Şekil 3.3.1 de ve Wilson-Devinney yöntemi için de Şekil 3.3.4 ve Şekil 3.3.5 te verilmiştir. Ayrıca göreli yörüngenin yarı-büyük eksen uzunluğu için, Lacy and Frueh (1985) tarafından verilen 10.6 R değeri kullanılarak, bileşenlerin salt parametreleri hesaplanmış ve sonuçlar Çizelge 3.3.3 te verilmiştir. Gözlem sonuçlan Claret and Gimenez (1989)'in kuramsal evrim modelleri ile karşılaştırılmış ve baş ve yoldaş yıldızın eksen dönmesi sabitlerinin kuramsal değerleri -3 -3 sırasıyla 6.1 x 10 ve 4.8 x 10 olarak elde edilmiştir. Sistemin ortalama iç yapı sabiti için de (2.2.49) bağıntısından kl2) = 4.2 x 10”* değeri elde edilmiştir. Gözlemlerle kuramsal modellerin karşılaştırması Şekil 3.4.1 ve Şekil 3.4.4 te verilmiştir. Bu şekillerden de anlaşılacağı gibi gözlemlerle kuramsal modelin uyuşumu oldukça iyidir. 56

Özet (Çeviri)

SUMMARY IQ Persei (BD +47°920 = HD 24909) has been observed firstly by O. Struve in 1867 but its variability has been discovered photographically by Hoffmeister (1949). IQ Per has been classified as an Algol type eclipsing binary system in the 1958 General Catalogue of Variable Stars. The system has also been listed in the Index Catalogue of Visual Double Stars. According to this catalogue, angular distance of IQ Per from its visual companion is 3 9“. 3. Hall et al. (1970) have obtained UBV light curves of IQ Per and found its period as 1.7435673 days. According to their light curves, the system shows a total occultation in the secondary minimum. On the other hand, mid-secondary minimum is at 0.542 phase. They have analyzed their own light curves by using the method of Russell and Merrill (1952) and estimated an apsidal motion with a period of ~70 yr based on the theory of Schwarzschild (1958). They have also estimated the spectral types as B7 and A2±2 for primary and secondary components, respectively, based on their colour indices and by using E(B-V)=0”İ5 value. The very accurate orbital and physical parameters of the system have been recently determined by Lacy and Frueh (1985) on the basis of the new photometric and spectroscopic observations. Lacy and Frueh (1985) have published the photoelectric observations in V and R colours and analyzed their own light curves and the previously published light curves separately by using synthetic methods. They have computed the colour excess due to interstellar reddening from the primary's colour indices with a reddening vector technique based on Johnson's (1966) main sequence relations. Thus, Lacy and Frueh (1985) have estimated E(B-V) = 0m14 ± 0.01 and E(V-R) = 0m 12 ± 0.01 values and gave the spectral types of the primary and secondary component as A7.5 and A6, respectively. Lacy and Frueh (1985) have estimated the orbital eccentricity as e = 0.075 from their own photometric and spectroscopic analysis and derived an apsidal motion with a period of 57about 140 yr (the mid-secondary minimum is at 0.516 phase in their light curves). This value is twice that of given by Hall et al. (1970). Lacy and Frueh (1985) have also estimated the absolute parameters of the components as mA=3.51 ± 0.04m^, ©' mn = 1.73 ± 0.02 m, RA = 2.45 ± 0.03 R, R = 1.50 ± 0.02 R and the length of semi-major axis of the relative orbit as 10.6 R. Comparing the absolute parameters of the components with the theoretical evolution models of Hejlesen (1980), Lacy and Frueh (1985) have decided that both components are still in the core hydrogen-burning main sequence band. The comprehensive period analysis of the system has been made by Drozdz et al. ( 1 990). They have estimated the orbital eccentricity of the system as e = 0.0076 ± 0.004 and gave the apsidal period as 1 19 ± 9 yr. Using the masses and radii given by Lacy and Frueh (1985) and apsidal constants of the components (k{2) = 0.0056, k

Benzer Tezler

  1. Bazı meyvelerde sindirim enzimi aktivitelerinin araştırılması

    Determination of digestive enzyme activities in some fruits

    AYTÜL PEHLİVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    KimyaTrakya Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYTEN SAĞIROĞLU

  2. Konuklar tarım işletmesinde tarım makinaları kapasite kullanımı ve mekanizasyon durumunun belirlenmesi

    Başlık çevirisi yok

    BURÇİN SENYÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarım Makineleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FİKRET DEMİR

  3. IQ-flow: Mechanism design for inducing cooperative behavior to self-interested agents in sequential social dilemmas

    TQ-akışı: Ardışıl sosyal ikilemlerdeki çıkarcı etmenleri işbirlikçi davranışa teşvik etmek için mekanizma tasarımı

    BENGİSU GÜRESTİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZIM KEMAL ÜRE

  4. معالم التربية للفرد والمجتمع في سورة التوبة من خلال تفسير في ظلال القران دراسة تحليلية

    Tevbe Suresi'nde birey ve toplum için eğitim parametrelerinin Kur'an'ın gölgesinde yorumlanması, analitik bir çalışma / The milestones of education for the individual and society in Surat al-Tawbah, a thematic interpretive study

    BILAL KHAIRI FAKHRI AL-MUWALI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HOSSAM MOUSSA MOHAMED SHOUSHA

  5. Farklı hava emişli meme tiplerinin bazı pülverizasyon karakteristiklerinin belirlenmesi

    Determi̇nati̇on of some spraying characteristics of di̇fferent air injector nozzles

    ERCAN TURGUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN DURAN