Geri Dön

Malatya çeşmeleri

Malatya fountai̇ns

  1. Tez No: 469923
  2. Yazar: DİLARE DERİCİ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DOĞAN DEMİRCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Malatya, Fountains, Fountains typology, Fountains materials, Fountains embellishment
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 368

Özet

Türk-İslam dönemi su mimarinsin en sanatsal yapıları olan çeşmeler mükemmel mimari düzenlemeleri, şebekeleri, taş süslemeleri, bezemeleri ile dönemlerinin anıtsal özelliklerini yansıtmaktadır. Çeşmeler, suyun; kaynağından bir hazneye toplanarak veya borularla getirilerek lüleli veya musluklu, mermerden, taştan veya buna benzer malzemelerden yapılmış, umuma mahsus su alma yerleridir.“Malatya Çeşmeleri”konulu Yüksek Lisans tezi kapsamında Malatya il merkezinde ve ilçelerde tespit edilen 61 adet çeşme örneği incelenmiştir. Çeşmeler genellikle ilçelerde yer almaktadır. Çeşmelerin 37 tanesinin kitabesi bulunmakta olup 24 tanesinin kitabesi mevcut değildir. Çeşmeler ağırlıklı olarak 19. yüzyılın sonlarına aittir. Çeşmelerin daha çok 20. yüzyılda yapılmış olmaları, Osmanlı Klasik Dönem çeşme tasarımının dışına çıkılmamasına mani olmamıştır. Çeşmeler; ortada kitabesi olan nişi çevreleyen bir kemer, tas nişi, ayna taşında bir musluk, musluktan akan suyun biriktirdiği bir yalak, yalağın iki yanında dinlenme taşı formunda cephe düzenine sahiptir. Malatya çeşmelerinde su haznesi sadece 4 çeşmede görülür. Cephe gerisinde yer alan su haznesi ve düz dam şeklinde ve yığma taşla örülmüş duvar örgüsüne sahiptir. Çeşmelerin cephelerinde yoğun bir bezeme görülmez. Birkaç örnekte devşirme malzeme kullanılarak süsleme yapılsa da, Klasik Dönem Osmanlı süsleme unsurları kullanılmamıştır. Küçük ölçekli çeşmelerin yanısıra heybetli ebatlarıyla dikkat çeken çeşme örnekleri de bulunur. Çeşme cephelerinde kullanılan kemerler hemen göze çarpmaktadır. Malatya çeşmelerinde kullanılan kemerler: sivri kemer, yuvarlak kemer, basık sivri kemer, Kemerlerde kullanılan malzeme ile süsleme yapılmasına pek rastlanmaz. Çeşme cephelerinde kullanılan kemerler hemen göze çarpmaktadır. Malatya Çeşmelerinde kullanılan malzeme: taş, kerpiç ve mermerdir. Yoğun olarak kesme taş (köfeki taşı) kullanılmış; mermer malzeme ise süsleme amaçlı ya da kitabelerde kullanılmıştır. Kerpiç malzemede Battalgazi Erturan Evi (Boyrazlar Konağı) avlu duvarı malzemesine bağlı kalınarak kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler; Malatya, Çeşmeler, Çeşme Tipolojisi, Çeşme, Malzemeleri, Çeşme Süslemeleri

Özet (Çeviri)

The Turkish-Islamic period, water fountains, perfect architectural structures of the architect's artistic arrangements, networks, stone decorations, and reflects the monumental periods. Fountains, water, collected from a reservoir or pipes bringing tress or tap, marble, stone or similar materials, made public off the water intake sites. Our master thesis is about The Fountains in Malatya and includes 61 fountains in center of Malatya that established by us. 37 of fountains have inscriptions but 24 of them haven't. Most of Malatya fountains are dated period of end of 19 th century; in spite of all of the fountains were built by Ottoman Classical style. The fountains have an inscriptions which have a Niche and an arch surrounds the Niche. There is an tap on the fountains mirror-stone and cup Niche, a trough under the tap for collecting the water. This fountain has a front style that formed resting-stone on the side of trough. We usually see a water-tank that it longs behind the front of fountain and a flat or a semerdam roof. We can't see too much adornments on the front of fountains. Only, we can see some adornments that were made by ancient Stones which used second times. But, these adornments don't include Ottoman Classical Period. In addition to the small fountain as noteworthy for its majestic fountain sample sizes are also. There are some simple structure fountains and by the side of some fountains have two fronts big tanks and dimensions. The striking arches types that used on front of fountains are like these: Malatya found, Sharp-pointed arch, round arch, pressed down sharp- not common to make decorations with materials used in the belt. Malatya Found, Stone, marble, adobe. It was used too much cut-stone but, the materials are used as adornment or as helping element for architectural. But, only was built by brick material. And the mirror stone, trough, inscription and resting Stone of fountain were built by marble. Battalgazi Erturan adobe house in material (Boyraz Konak) was used material adhering to the wall of the courtyard.

Benzer Tezler

  1. Kozluk kaynağı'nın (Malatya) hidrojeolojik incelemesi

    The hydrogeological investigation of Kozluk spring (Malatya)

    SAFA ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Jeoloji MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖZTEKİN OKAN

  2. Elazığ İli'nin kültürel coğrafyası (Maddi kültür öğelerine göre)

    Culture geography of Elaziğ Province (According to the elements of material culture)

    ŞEYDA DİKME

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaAtatürk Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜNAY KAYA

  3. İl eğitim denetmen ve yardımcılarının mesleki gelişimlerini devam ettirmede e-mentorluk modeli

    E-mentoring model for maintaining the provincial education inspectors and assistant inspectors? professional development

    TUNCAY YAVUZ ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUKADDER BOYDAK ÖZAN

  4. Adıyaman için bir monoray çalışması

    A monorail study for Adiyaman

    GÜNAY TÜMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN

  5. Köyden kente değişen Alevilik

    Alevism changing from village to city

    MEHTAP ALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sosyolojiİnönü Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSNİYE CANBAY TATAR