Klasik Osmanlı Dönemi Menzil Külliyesi örneği: Eskişehir Kurşunlu Külliyesi
A sample of Classical Ottoman Period Menzil Complex: Eskisehir Kursunlu complex
- Tez No: 470600
- Danışmanlar: DOÇ. SELEN DURAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Architecture, Art History
- Anahtar Kelimeler: Menzil Külliyesi, Klasik Osmanlı Dönemi, Anadolu ve Rumeli Yol Şebekesi, Eskişehir Kurşunlu Külliyesi, Menzil Kulliye, Classical Ottoman Period, Anatolian and Rumelian Road Network, Eskisehir Kursunlu Kulliye
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Külliyeler, İslam devletlerinde dini ve sosyal işlevlerin karşılandığı yapı toplulukları olarak önemli bir işleve sahip olmuştur. İslamiyet'in kabulünden sonra Türk devletlerinde de aynı önemi sürdürmüştür. Önceleri birbirine bitişik cami, medrese, ve kümbet gibi yapılardan oluşturulurken, özellikle Osmanlı döneminde planlamanın bilinçli olarak yapıldığı, yerleşimde yapıların birbirleri ile ilişkilerinin düşünülerek tasarlandığı bir organizasyon görülmektedir. Osmanlı kentlerinde kentin ana odağı olan ve kentin gelişimini yönlendiren külliyelerin yanı sıra, kentin dışında hac, posta, ticaret ve sefer yolları üzerinde yer alan menzil külliyeleri Osmanlı döneminde külliye mimarisinde önem kazanmıştır. Anadolu'da önemli yol ağları üzerinde yer alan, konaklama ve ticaret etkinliklerinin karşılanması amacıyla kurulan bu külliyelerin temel bileşenlerini cami, imaret, han ve hamam oluşturmaktadır. Menzil külliyeleri, ilerleyen dönemlerde oluşan yeni yerleşim yerlerinin odağını oluşturması açısından önem kazanan mimari örgütlenmelerdir. Bu tezin amacı; Osmanlı karayolu ulaşım sistemi içerisinde Anadolu ve Rumeli Yol Şebekelerinin en işlek güzergahları üzerinde yer alan menzil külliyelerinin sınıflandırılması ve karşılaştırmalı olarak analiz edilmesidir. Bu kapsamda, 16. yüzyılda bir menzil külliyesi olarak inşa edilmiş olan ve günümüzde Eskişehir'in Odunpazarı semtinde bulunan Kurşunlu Külliyesinin bu sınıflandırma içindeki yeri açıklanmıştır. Kurşunlu Külliyesi'nin yapı programı kapsamında cami, sıbyan mektebi, medrese, tabhane, imaret, aşevi ve kervansaray bulunmaktadır. Çalışma kapsamında, külliyenin kuruluşu, gelişimi ile külliyeye ait yapıların mimari özellikleri analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In Islamic States, building complexes -kulliyes- have had a significant function where religious and social requirements have been met. These complexes have maintained their importance in Turkish States after there cognition of Islam as an official religion. Initially, kulliyes were composed of adjacent buildings such as mosque, madrasa and tomb. In the Ottoman Period, it is seen that a concious planning idea and a spatial organisation, where the mutual relations of the buildings were considered in the settlement plan, had been applied. Besides kulliyes which were the main focus of Ottoman cities and directed urban development, menzil kulliyes -located on pilgrimage, communication, trade and military routes also gained importance in Ottoman Kulliye Architecture.The main components of these complexes, which were located on important transportation networks for meeting accomodation and trade activities, are mosques, imarets, khans and public baths. Menzil kulliyes are architectural organizations that have gained importance in terms of establishing the future development of new settlements. The main scope of this thesis is to classify menzil kulliyes located on the busiest routes of the Anatolian and Rumelian Road Network and to make a comparative analysis. In this context, the significance of Kurşunlu Kulliye –built in the 16th century and located in Odunpazarı District in Eskişehir- among other menzil kulliyes has been explained according to this classification. Within the building programme of Kurşunlu Kulliye, there are a mosque, a primary school, a madrasa, an almshouse, an imaret,a public soup-kitchen and a caravanserai. Within the scope of this thesis, the establishment and the development of the kulliye, and the architectural characteristics of the buildings inside the complex are analysed.
Benzer Tezler
- Restoration and rehabilitation of Sultan Selim complex in Konya, Karapınar
Başlık çevirisi yok
ELMAS ERDOĞAN
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Menzil Külliyesindeki şadırvana II. Mahmud döneminde eklenen barok unsurlar
Baroque elements added to the abolution fountain in the Sokullu Mehmed Pasha Menzil Complex during the Mahmud II. period
VAHİT ŞEKERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat Tarihiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM GÜNEŞ
DR. ÖĞR. ÜYESİ FETTAH AYKAÇ
- İstanbul'daki Sinan camilerinde mekan ile serbest düşey taşıyıcılar arasındaki boyut ilişkisi
The Relationship between space and independent vertical load-bearers at Sinan's mosques in İstanbul
ŞÜKRÜ SÖNMEZER
- Understanding the construction technique of Mimar Sinan's buildings: The case of Lüleburgaz Sokullu Mehmed Pasa Mosque
Mimar Sinan yapılarının inşa tekniğini anlamak: Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Camisi örnek çalışması
LEYLA ETYEMEZ ÇIPLAK
Doktora
İngilizce
2017
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ŞAHİN GÜÇHAN